Theo đó, trong quá trình thi công san lấp mặt bằng rồi khai thác đất tại khu vực này, Công ty TNHH Tiến Thanh đã “múc” đi nhiều ngôi mộ rồi mang đi san lấp các công trình trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.

Theo lịch sử Đảng bộ phường Hòa Phát (quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng), khu vực nghĩa trang Nghi An - Gò Đồ (thuộc phường Hòa Phát) là nơi chôn cất 2.000 mộ. Trong đó, có cả hài cốt những chiến sĩ bộ đội thuộc Trung đoàn E96 đã hy sinh trong trận đánh tại cầu Bà Điếc. Tại đây còn lưu giữ bia chiến tích ghi rõ: “Nơi đây, trên dải phòng ngự Nghi An - Phước Tường, từ ngày 25/12/1946 đến ngày 6/1/1947, bộ đội ta thuộc Trung đội 1, Đại đội 1, Tiểu đoàn 17, Trung đoàn 96 phối hợp với dân quân địa phương và hai đại đội tăng cường của Tiểu đoàn 100 (Trung đoàn 93) đã ngoan cường chiến đấu giữ vững phòng tuyến, trong đó quyết liệt nhất có trận tại cầu Nghi An… Trên các trận đánh này, ta có 18 chiến sĩ anh dũng hy sinh…”.

Và nơi đây còn có phần mộ của các nghĩa sĩ dưới quyền của danh tướng Nguyễn Tri Phương hy sinh khi quân Pháp tấn công vào Đà Nẵng. Bên cạnh đó còn có nhiều phần mộ các liệt sĩ, chiến sĩ hoạt động cách mạng dưới thời chiến tranh chống Mỹ. Sau giải phóng, nghĩa trang Nghi An- Gò Đồi nằm trong khu vực cụm kho CK55 do Quân khu 5 quản lý.

Trước vấn đề này, ngày 11/5, UBND TP Đà Nẵng cùng Bộ Tư lệnh Quân khu 5 đã chủ trì buổi làm việc liên quan đến vụ đơn vị san ủi mặt bằng xâm hại đến nhiều ngôi mộ khiến dư luận bức xúc.

Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Điểu, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng cho biết: Khu vực được nhắc tới là khu vực K55 thuộc Quân khu 5. Trước đây, Mỹ xây dựng khu này để chứa vũ khí, sau đó Quân khu 5 tiếp nhận. Thời gian qua, Quân khu 5 có hợp đồng với Doanh nghiệp tư nhân Tiến Thanh san ủi mặt bằng. Chiều cao cải tạo từ 2 – 4m. Trong quá trình cải tạo có xuất hiện các vệt cát trắng, theo các cụ đó là mộ vì đây là đất đồi. Và 10 môi ngộ cũng đã được phát hiện và xây lại hoàn chỉnh. Điều đó chứng tỏ đây là khu vực tâm linh. Doanh nghiệp tư nhân Tiến Thanh vận chuyển đất thừa khi chưa được phép của UBND TP Đà Nẵng. Đó gọi là khai thác chứ không phải san ủi mặt bằng, vì doanh nghiệp đã vận chuyển đất ra khu vực khác. Sở cũng đã có báo cáo UBND TP để có hướng xử lý vi phạm của doanh nghiệp Tiến Thanh”, ông Điểu nói.

Lãnh đạo TP Đà Nẵng, quận Cẩm Lệ và Quân khu 5 chủ trì cuộc họp về vụ việc

Bà Nguyễn Thị Trinh, Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Tiến Thanh trình bày: "Khi bắt đầu thi công san lấp mặt bằng, chúng tôi không biết và cũng không thấy có dấu tích mồ mả. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện công trình, một số anh em có phát hiện một đền thờ nhưng đã đổ nát hoang phế và cây cối, cỏ dại phủ kín. Chúng tôi đã thuê người phát quang dọn dẹp, thắp hương mong mọi sự tốt đẹp, an lành. Tuyệt nhiên không thấy mồ mả mà thấy có vài vết cát trắng xuất hiện nên tạm dừng thi công và báo cho Quân khu 5".

Ông Lê Văn Sơn, Chủ tịch UBDN quận Cẩm Lệ cho hay: Theo các cụ trong Hội đồng chư tộc, nghĩa địa này có từ thời kháng chiến chống Pháp, trải qua nhiều năm không được tôn tạo nên bằng mắt thường không thể nhìn thấy mộ. Đồng thời, theo lời kể của người dân là có hàng trăm ngôi mộ đã bị xúc đi, nhưng thực tế chưa xác định được bao nhiêu ngôi mộ. Sau khi kiểm tra, quận đã có báo cáo nhanh với thành phố và Quân khu 5. Quận cũng đã đề nghị công an làm lập hồ sơ ban đầu…

Kết luận tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Nguyễn Ngọc Tuấn đề nghị Quân khu 5 yêu cầu Doanh nghiệp Tiến Thanh dừng ngay việc khai thác đất ở khu vực trên. Giữ nguyên hiện trạng để tiến hành kiểm tra việc khai thác ảnh hưởng đến những môi ngộ. Chỉ đạo các cơ quan chức năng rà phá bom mìn nhằm đảm bảo an toàn cho lực lượng kiểm tra trong quá trình làm việc.

Thành phố cũng giao Sở Tài nguyên – Môi trường và quận Cẩm Lệ kiểm tra, yêu cầu Doanh nghiệp Tiến Thanh xây bờ kè chống sạt lở. Tiến hành kiểm tra việc khai thác đất đồi khi chưa được sự cho phép của UBND TP Đà Nẵng.

Đối với Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, tiến hành kiểm tra, xác minh nguồn gốc các mồ mả, báo cáo với UBND TP xem xét trong tháng 5/2015.

Đối với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Kiểm tra xác định rõ nguồn gốc, quy mô di tích đề xuất tôn tạo hoặc di dời đi khu vực khác.

Thiếu tướng Nguyễn Đình Tiến, Phó Tư lệnh Quân khu 5 xác nhận: Qua kiểm tra, xác minh, khẳng định đây là khu vực có mộ và khu vực mộ này đã có từ lâu đời. Thực chất đây là khu mộ không có người chăm sóc nên các phần mộ không hiện rõ trên mặt đất. Việc xác định 10 ngôi mộ lộ thiên là có thật. Và số mộ bị hốt đi chưa có căn cứ để xác định. Bộ Tư lệnh Quân khu 5 đã cho dừng việc khai thác và sẽ chỉ đạo các đơn vị tiếp tục thực hiện các nội dung mà Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Nguyễn Ngọc Tuấn nêu.

Khi đã xác minh đúng khu vực này là khu vực mộ của nghĩa sĩ, danh tướng Nguyễn Tri Phương thời chống pháp và liệt sĩ Trung đoàn 96 sẽ tôn tạo thành khu di tích để giáo dục cho thế hệ sau.

Việc xây dựng Thao trường huấn luyện và bố trí các khu vực doanh trại của các đơn vị quân khu trên khu vực K55 không ảnh hưởng đến khu vực mồ mả thì vẫn được tiến hành để kịp tiến độ các dự án của Quân khu.

 Khu vực mộ, giao Cục chính trị, Phòng chính sách phối hợp Sở lao động, Thương binh và Xã hội xác định và khi có  kết luận kiến nghị Bộ tư lệnh Quân khu 5 và UBND TP thực hiện các công việc tiếp theo.

Với yêu cầu chung là tất cả các công việc được tiến hành một cách thận trọng chính xác, thống nhất giữa Bộ tư lệnh Quân khu 5 và UBND TP cùng nhân dân phường Hòa Phát và khu vực các gia tộc có mồ mả.