Thứ Ba, Ngày 05 tháng 08 năm 2025,
“Đại gia” Đinh Trường Chinh và chiêu thâu tóm, lướt sóng đất công - Bài 1: Vinafood II dâng đất vàng cho “đại gia”
Ngô Nguyên - 05/08/2025 08:53
 
Uống café ở khách sạn Rex, “nghe lỏm” được chuyện Vinafood II muốn bán 4 cơ sở nhà đất có tổng diện tích hơn 6.200 m2, Đinh Trường Chinh đã lập tức tiếp cận rồi phối hợp với lãnh đạo Vinafood II, biến đất công thành đất tư bằng chiêu góp vốn làm dự án và sang nhượng cổ phần.
Từ năm 2020, Báo Đầu tư đã có loạt bài điều tra vụ việc và mới đây, cơ quan chức năng đã chính thức “phơi sáng” chiêu thức của Đinh Trường Chinh (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Phát triển và Kinh doanh nhà) khi thâu tóm hơn 6.200 m2 đất công của Vinafood II với giá hơn 730 tỷ đồng, cấp tốc lướt sóng ẵm ngay gần 1.000 tỷ đồng. Đất vàng sau đó tiếp tục qua tay nhiều công ty, đẩy giá lên hơn 2.000 tỷ đồng. Chưa hết, trên mảnh đất đó “mọc” ra dự án khống, nhưng Ngân hàng TMCP Sài Gòn vẫn giải ngân hơn 6.000 tỷ đồng.

Sau nhận sổ đỏ là bất tuân chỉ đạo

Hồ sơ thể hiện, 4 cơ sở nhà đất công với tổng diện tích hơn 6.200 m2 thuộc sở hữu Nhà nước, có vị trí đắc địa nhất nhì TP.HCM hiện nay khi nằm tại số 33 - đường Nguyễn Du và 34, 36, 42 - đường Chu Mạnh Trinh (phường Bến Nghé, TP.HCM) được giao cho Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood II), trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) quản lý từ năm 1993.

Khu đất vàng tại 33 - đường Nguyễn Du (TP.HCM), một trong 4 khu đất mà Vinafood II chuyển cho Đinh Trường Chinh
Khu đất vàng tại 33 - đường Nguyễn Du (TP.HCM), một trong 4 khu đất mà Vinafood II chuyển cho Đinh Trường Chinh

Thực hiện việc xử lý, sắp xếp lại nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn TP.HCM theo Quyết định số 80/2001/QĐ-TTg ngày 24/05/2001 của Thủ tướng Chính phủ, bộ, ngành liên quan và UBND TP.HCM sau đó chấp thuận cho Vinafood II được chuyển mục đích sử dụng đất, để trực tiếp lập thủ tục và đầu tư xây dựng cao ốc văn phòng, nhà ở cao tầng để bán và cho thuê.

Trên cơ sở yêu cầu giám định của cơ quan công an, Bộ Tài chính đã có 2 bản kết luận giám định, khẳng định việc Vinafood II chuyển nhượng phần lớn giá trị quyền sử dụng đất còn lại cho Công ty Việt Hân Sài Gòn là trái với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (cũ). Bởi theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ thì đây là hình thức lựa chọn đối tác hợp tác để thực hiện dự án, sau đó thực hiện thoái vốn theo quy định của pháp luật; không phải là hoạt động bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất...

Vinafood II đã ký kết hợp đồng tư vấn, thẩm định giá. Giá trị của 4 cơ sở nhà đất trên được xác định là hơn 368 tỷ đồng.

Nhưng sau đó, Vinafood II nêu lý do phải tập trung nguồn lực để đảm bảo hoàn thành kế hoạch xuất khẩu lương thực năm 2006, nên chưa thực hiện được việc nộp tiền sử dụng đất, đồng thời không lập phương án di dời các hộ gia đình đang ở tại đây, không thực hiện thủ tục lập dự án đầu tư để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định.

Sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 19/1/2007 quy định về việc sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước, Vinafood II đã có 2 văn bản đề nghị cơ quan chức năng xem xét cho phép doanh nghiệp được tiếp tục mua chỉ định cụm 4 cơ sở nhà, đất trên để đầu tư xây dựng cụm khách sạn cao cấp, cao ốc văn phòng và thương mại cho thuê.

Lần thứ hai, các cơ quan liên quan chấp nhận đề xuất này và sau 2 lần thẩm định giá đã xác định 4 cơ sở nhà, đất có giá trị hơn 643 tỷ đồng. Vinafood II thế chấp sổ đỏ và tài sản trên đất của 4 cơ sở nhà, đất nêu trên, vay của BIDV hơn 633 tỷ đồng để nộp ngân sách Thành phố.

Theo xác minh của cơ quan công an, tổng chi phí mà Vinafood II đã đầu tư cho việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất đối với 4 cơ sở nhà, đất nêu trên là hơn 766 tỷ đồng.

Tới ngày 7/11/2013, Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 9405/VPCP-KTTH thông báo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc yêu cầu Vinafood II lập phương án tổng thể về việc di dời các hộ dân đang sinh sống tại 4 cơ sở nhà, đất này và trình cấp thẩm quyền phê duyệt.

Nhưng 7 năm (từ tháng 11/2008 đến năm 2015), Vinafood II đã không lập phương án theo yêu cầu của Thủ tướng, cũng như không thực hiện việc lập thủ tục đầu tư, xây dựng dự án khách sạn cao cấp, cao ốc văn phòng và trung tâm thương mại cho thuê theo mục đích sử dụng đất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Chuyển từ mua bán sang… góp vốn

Sau đó, lần thứ 3, Vinafood II lại tiếp tục thực hiện việc sắp xếp, xử lý nhà đất theo Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 19/1/2007 của Thủ tướng Chính phủ và Nghị quyết số 94/NQ-CP ngày 27/9/2011, Nghị định 71/NĐ-CP ngày 11/7/2013 của Chính phủ.

Vào thời điểm năm 2014, theo lời khai với cơ quan công an, trong một lần đi uống cà phê tại khách sạn Rex, “đại gia” Đinh Trường Chinh (lúc này là Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Việt Hân, nắm giữ 39% vốn góp) tình cờ nghe lỏm được từ người ngồi bàn bên cạnh nói chuyện Vinafood II có chủ trương chuyển nhượng khu đất.

Lập tức, ngày 12/9/2014, Công ty Việt Hân có Văn bản số 37/2014/VHHN-VHG gửi Vinafood II xin được mua 4 cơ sở nhà, đất.

Tháng 10/2014, Vinafood II hồi đáp Công ty Việt Hân, đưa ra các tiêu chí để mua bán như: Khi các cơ quan có thẩm quyền phê duyệt việc bán đất thì Công ty Việt Hân phải thanh toán 70% giá trị chuyển nhượng trong vòng 3 ngày kể từ ngày nhận được các văn bản trên. Số tiền 30% còn lại thanh toán dứt điểm cho Vinafood II trong vòng 3 ngày kể từ ngày hồ sơ chuyển nhượng được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Ngày 13/10/2014, Công ty Việt Hân có Văn bản số 38/VHHN-VHG gửi Vinafood II, cam kết đáp ứng đủ các tiêu chí.

Sau đó, tháng 11/2014 và tháng 1/2015, Vinafood II có 2 văn bản tới bộ, ngành liên quan “kêu” lỗ lũy kế đến 31/12/2014 là hơn 840 tỷ đồng, nên kiến nghị cho phép chuyển sang phương án bán tài sản và chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thu hồi vốn.

Dù chưa được Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Bộ Tài chính, UBND TP.HCM đồng ý, nhưng ngày 4/2/2015, Tổng giám đốc Vinafood II đã ký Tờ trình đề nghị Hội đồng Thành viên chấp thuận việc bán 4 cơ sở nhà đất cho Công ty Việt Hân theo phương án: Vinafood II sẽ cùng Công ty Việt Hân góp vốn để lập ra một công ty thực hiện dự án. Trong đó Vinafood II góp 20% vốn bằng toàn bộ giá trị tài sản trên đất và một phần giá trị quyền sử dụng đất của 4 khu đất, Công ty Việt Hân góp 80% vốn (bằng tiền Việt Nam). Sau đó Vinafood II sẽ thoái 20% vốn góp cho Công ty Việt Hân với giá không thấp hơn giá vốn ban đầu khi góp vốn.

Ngày 5/2/2015, Hội đồng Thành viên Vinafood II đã họp và ban hành Nghị quyết chấp thuận các nội dung trên.

Phớt lờ chỉ đạo để dâng “tấc vàng” cho tư nhân

Ngày 9/9/2015, tại cuộc họp Thường trực Chính phủ mở rộng, Vinafood II đã báo cáo hoạt động ngày càng khó khăn, lỗ lũy kế tăng, đồng thời doanh nghiệp không còn chức năng trong kinh doanh bất động sản, nên đề xuất phương thức dùng quyền sử dụng đất để góp vốn, hợp tác với Công ty Việt Hân thành lập Công ty TNHH hai thành viên, với dự tính thực hiện thoái vốn.

Tới ngày 15/9/2015, Văn phòng Chính phủ có văn bản truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ, chấp thuận cho Vinafood II được sử dụng giá trị tài sản trên đất và giá trị quyền sử dụng đất để liên kết góp vốn với Công ty Việt Hân, thành lập công ty mới để tiếp tục triển khai dự án, sau đó thực hiện việc thoái phần vốn đã góp.

Ý kiến của Thủ tướng Chính phủ không có nội dung chỉ đạo hoặc cho phép Vinafood II được sử dụng một phần giá trị quyền sử dụng đất để góp vốn và chuyển nhượng phần giá trị quyền sử dụng đất còn lại cho Công ty Việt Hân.

Nhưng trước khi được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, Vinafood II đã âm thầm thuê thẩm định giá để định giá 4 cơ sở nhà, đất. Ngày 17/8/2015, Công ty cổ phần Thông tin và Thẩm định giá miền Nam đã phát hành Chứng thư xác định tổng giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình xây dựng trên đất là hơn 704 tỷ đồng.

Theo cơ quan chức năng, để mua được 4 cơ sở nhà đất không qua đấu giá, Đinh Trường Chinh thống nhất với Huỳnh Thế Năng (Tổng giám đốc Vinafood II) lấy lý do tiếp tục thực hiện dự án, nên Vinafood II phải liên kết, góp vốn với Công ty Việt Hân, thành lập Công ty Việt Hân Sài Gòn để triển khai thực hiện dự án. Vinafood II sẽ dùng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất để góp vốn vào công ty mới thành lập, sau đó sẽ thực hiện thoái phần vốn đã góp này, nhằm hợp thức hóa cho việc mua, bán khu đất.

Sau khi được Thủ tướng chấp thuận chủ trương, ngày 21/9/2015, Vinafood II thống nhất thông qua giá trị quyền sử dụng đất là 730 tỷ đồng, bằng với giá theo đề nghị mua của Công ty Việt Hân.

Tới ngày 25/09/2015, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (cũ) có văn bản yêu cầu Vinafood II khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Nhưng Vinafood II không thực hiện ngay việc lập thủ tục liên kết, góp vốn trình bộ, ngành và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định.

Sau đó, Vinafood II cùng Công ty Việt Hân ký hợp đồng thành lập Công ty Việt Hân Sài Gòn. Trong công ty mới này, Vinafood II góp 20% vốn, trị giá 160 tỷ đồng (bằng một phần giá trị quyền sử dụng đất và toàn bộ tài sản trên đất), Công ty Việt Hân góp 80% vốn bằng tiền mặt là 640 tỷ đồng...

Hợp đồng cũng thể hiện lộ trình chuyển nhượng vốn góp (lần 1 vào tháng 11/2015 chuyển nhượng 80% với giá 570 tỷ đồng; lần 2 vào tháng 12/2015 chuyển nhượng 20% với giá 160 tỷ đồng).

Theo cơ quan điều tra, việc đưa ra phương án góp vốn, thoái vốn trên để hợp thức hóa cho việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất chỉ định cho Công ty Việt Hân.

Mặc dù các bên chưa ký tiếp hợp đồng góp vốn và chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nhưng ngày 25/11/2015, Công ty Việt Hân đã chuyển khoản 640 tỷ đồng cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Cùng ngày, Công ty Việt Hân Sài Gòn chuyển 570 tỷ đồng cho Vinafood II để thanh toán tiền mua đất.

Ngày 30/12/2015, Vinafood II ký hợp đồng bán nốt 20% vốn góp tại Công ty Việt Hân Sài Gòn cho Công ty Việt Hân.

Sau khi thâu tóm đất vàng, Đinh Trường Chinh không làm dự án theo cam kết, mà đem đi… “lướt sóng”.

(Còn tiếp)

Viện Kiểm sát đề nghị mức án đối với các bị cáo trong vụ Vinafood II
Bị cáo Trương Thanh Phong, cựu Tổng Giám đốc Vinafood II bị đề nghị mức án 5-6 năm tù; Trần Văn Vẹn, cựu Chủ tịch HĐQT Vinafood II bị đề nghị...
Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư