Blockchain đang từng bước trở thành một hạ tầng kỹ thuật số cốt lõi

"Chúng ta đang bước vào kỷ nguyên của nền kinh tế số, nơi dữ liệu trở thành tài nguyên chiến lược, và độ tin cậy trong lưu trữ - trao đổi - xác minh thông tin trở thành yếu tố cốt lõi của tăng trưởng. Trong bối cảnh đó, blockchain nổi lên như một hạ tầng số nền tảng, có khả năng tạo ra niềm tin số, thứ vốn là điều kiện thiết yếu cho sự vận hành bền vững, minh bạch và hiệu quả của nền kinh tế hiện đại".

Đó là khẳng định của ông Nguyễn Thanh Tuyên, Phó cục trưởng Cục Công nghiệp công nghệ thông tin, Bộ Khoa học và Công nghệ, tại Hội thảo “Phát triển công nghệ chiến lược Blockchain trong kỷ nguyên mới tại Việt Nam” do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) tổ chức sáng 2/8.

Blockchain không chỉ là một công nghệ, mà đang từng bước trở thành một hạ tầng kỹ thuật số cốt lõi, góp phần tạo dựng niềm tin số - yếu tố trung tâm trong nền kinh tế số, nơi các giao dịch, dữ liệu và tài sản được số hóa và phân tán.

Tại Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, blockchain được xác định là một trong các công nghệ chiến lược cần từng bước làm chủ đến năm 2030, bên cạnh AI, IoT, dữ liệu lớn, điện toán đám mây, bán dẫn, công nghệ lượng tử, nano, và mạng di động 5G - 6G.

Theo ông Tuyên, để hiện thực hóa mục tiêu đưa blockchain thành một trụ cột trong nền kinh tế số, Bộ Khoa học và Công nghệ đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1236/QĐ-TTg ngày 22/10/2024 về Chiến lược quốc gia phát triển blockchain đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Trong đó xác định đến năm 2030, Việt Nam trở thành một trong các quốc gia dẫn đầu khu vực và có vị thế quốc tế về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng blockchain; Xây dựng ít nhất 20 thương hiệu uy tín trong khu vực về sản phẩm, dịch vụ và nền tảng công nghệ Blockchain; Duy trì 3 trung tâm hoặc đặc khu thử nghiệm blockchain tại Hà Nội, TP.HCM và một địa phương trung tâm, nhằm thúc đẩy kết nối doanh nghiệp - nghiên cứu - ứng dụng.

Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 1131/QĐ-TTg ngày 12/6/2025, ban hành Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược, xác lập 11 nhóm công nghệ chiến lược và 35 nhóm sản phẩm công nghệ chiến lược. Trong đó Blockchain bao gồm: Hạ tầng mạng blockchain; Tài sản số, tiền mã hóa; Hệ thống truy xuất nguồn gốc; Ứng dụng hợp đồng thông minh phục vụ hành chính công và sản xuất.

Đặc biệt, Luật Công nghiệp công nghệ số, được Quốc hội thông qua ngày 14/6/2025, đánh dấu một bước tiến lớn trong việc thiết lập hành lang pháp lý minh bạch, rõ ràng cho blockchain.

Việc quy định rõ ràng về tài sản số tại Luật Công nghiệp công nghệ số được kỳ vọng sẽ thúc đẩy việc phát triển và ứng dụng Blockchain tại Việt Nam trong thời gian tới, đặc biệt tại các lĩnh vực như nông nghiệp, tài chính - ngân hàng, chứng khoán, thương mại điện tử, hành chính công và dịch vụ công.

Hội thảo “Phát triển công nghệ chiến lược Blockchain trong kỷ nguyên mới tại Việt Nam” thu hút sự tham gia của các chuyên gia lĩnh vực Blockchain, cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Thúc đẩy liên kết hệ sinh thái công nghệ Blockchain tại Việt Nam

Cũng theo ông Tuyên, Blockchain đang trở thành hạ tầng cốt lõi cho kinh tế số toàn cầu. Các nước như Hàn Quốc, UEA và Trung Quốc đã có những nỗ lực để phát triển blockchain trong thời gian gần đây.

Tại Hàn Quốc, Blockchain Open Platform số hóa chứng chỉ học tập, hồ sơ y tế qua MediBloc, và truy xuất nông sản, hỗ trợ thành phố thông minh như Sejong, nâng cao hiệu quả dịch vụ công.

Tại UAE, Dubai Blockchain Strategy chuyển đổi số tài liệu hành chính, tiết kiệm 1.5 tỷ USD mỗi năm. Hệ thống UAE Pass đảm bảo danh tính số an toàn, minh bạch.

Tại Trung Quốc, blockchain tích hợp vào chiến lược Internet Plus, từ đồng tiền số e-CNY, tài chính vi mô qua WeBank, đến truy xuất nông sản bởi JD.com, với hạ tầng BSN thúc đẩy số hóa toàn diện.

Những mô hình này cho thấy blockchain mang lại minh bạch, hiệu quả và niềm tin. Việt Nam có thể học hỏi để ứng dụng blockchain trong truy xuất nguồn gốc nông sản như cà phê, thủy sản, hoặc xây dựng danh tính số quốc gia, hướng tới kinh tế số bền vững.

"Việt Nam có tầm nhìn, có chính sách, và có nguồn lực công nghệ trẻ, sáng tạo. Giờ là lúc chuyển từ nhận thức sang hành động, từ chiến lược sang triển khai thực tế", ông Nguyễn Thanh Tuyên nói.

Ông Võ Xuân Hoài, Phó giám đốc NIC cho biết, NIC là một trong những đơn vị nòng cốt, tiên phong trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, được giao nhiệm vụ kết nối nguồn lực trong và ngoài nước, thúc đẩy tìm hiểu, kết nối và nghiên cứu các ngành công nghệ chiến lược mới, trong đó có Blockchain, nhằm xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và công nghệ tại Việt Nam.

"Với vai trò là cơ quan thường trực trong triển khai các chương trình chiến lược về đổi mới sáng tạo, NIC cam kết tiếp tục đồng hành cùng các đối tác trong và ngoài nước nhằm thúc đẩy liên kết hệ sinh thái công nghệ blockchain tại Việt Nam; hỗ trợ các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực blockchain; đẩy mạnh đào tạo và phát triển nguồn nhân lực số chất lượng cao", ông Hoài khẳng định.

Quan trọng hơn, NIC sẽ tiếp tục hỗ trợ kiến tạo môi trường thể chế thuận lợi để các công nghệ mới có điều kiện phát triển lành mạnh, bền vững và đóng góp thiết thực vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.