Ông Cao Hữu Phi, Tổng giám đốc Công ty COPiHOME: Doanh nhân trẻ khao khát được cống hiến

Gần đây, Nhà nước đang thực hiện công cuộc cải cách một cách rất tích cực, đặc biệt trong việc nâng cao tính minh bạch, tối ưu hóa quy trình và hoàn thiện cơ chế. Dù trong ngắn hạn, quá trình chuyển đổi vẫn đang diễn ra, nhưng tôi tin rằng đến quý 4 năm nay hoặc năm 2026 thì sẽ nhận thấy rõ ràng những tác động to lớn của cải cách, cũng như sự minh bạch trong hệ thống pháp luật.

Nhà nước đóng vai trò định hướng, kiến tạo và hỗ trợ chính sách, trong khi doanh nghiệp chính là trụ cột của nền kinh tế. Hy vọng rằng sẽ có những chính sách hỗ trợ phù hợp cho từng nhóm doanh nghiệp - từ lớn, vừa đến nhỏ, từ lĩnh vực sản xuất đến thương mại. Tôi tin rằng trong chu kỳ phát triển mới, với quyết tâm cải cách của Nhà nước, sự đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp cùng khát vọng vươn tầm thế giới của thế hệ trẻ, Việt Nam chắc chắn sẽ có những bước chuyển mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên sắp tới.

Đặc biệt, thế hệ doanh nhân trẻ ngày nay không chỉ mong muốn xây dựng sự nghiệp cho riêng mình, mà còn khát khao cống hiến cho sự phát triển chung của đất nước. Họ mang trong mình tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, sẵn sàng chấp nhận thử thách để tạo ra những giá trị bền vững. Với sự hỗ trợ từ các chính sách đúng đắn, đội ngũ doanh nhân trẻ sẽ trở thành lực lượng tiên phong, góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, tạo ra nhiều việc làm và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Ông Nguyễn Văn Phong, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Xây dựng Hoàng Liên Sơn (HLS): Doanh nghiệp tư nhân muốn được cạnh tranh sòng phẳng

Đối với doanh nghiệp tư nhân ngành xây dựng, hiện nay rào cản lớn nhất chính là những vướng mắc về thủ tục pháp lý và cơ chế thanh toán. Đặc biệt là thủ tục đầu tư, đấu thầu và phê duyệt dự án còn kéo dài, nhiều quy trình chưa thật sự tinh gọn, khiến doanh nghiệp phải mất rất nhiều thời gian và chi phí để theo đuổi. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ chuẩn bị dự án mà còn làm tăng chi phí tài chính và rủi ro cho doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Văn Phong, Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Xây dựng Hoàng Liên Sơn (HLS).

Bên cạnh đó, một vấn đề rất đáng lo ngại là tình trạng chậm giải ngân vốn, đặc biệt trong các dự án đầu tư công. Dòng vốn không được giải ngân đúng tiến độ đã gây ảnh hưởng lớn đến dòng tiền, làm gián đoạn thi công và ảnh hưởng đến uy tín, năng lực triển khai của nhà thầu. Doanh nghiệp phải xoay sở, chịu áp lực lớn về tài chính, trong khi lãi suất và chi phí đầu vào đều tăng.

Ngoài ra, việc thiếu đồng bộ trong quy hoạch và liên kết vùng đã và đang khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc xây dựng chiến lược đầu tư dài hạn, dẫn tới hạn chế trong việc phát triển năng lực và nguồn nhân lực để sẵn sàng tham gia các dự án quy mô lớn.

Doanh nghiệp ngành xây dựng mong muốn Nhà nước tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tinh giản và rút ngắn thời gian phê duyệt dự án, đồng thời cải thiện cơ chế giải ngân vốn đầu tư công để đồng hành cùng doanh nghiệp.

Về góc độ tài chính, cần có cơ chế ưu đãi cho doanh nghiệp tư nhân tiếp cận các dự án và nguồn lực của Nhà nước. Doanh nghiệp tư nhân rất mong muốn được đối xử bình đẳng và được cạnh tranh sòng phẳng.

Chúng tôi cũng kiến nghị Nhà nước sớm xây dựng chính sách tín dụng ưu đãi và thành lập quỹ bảo lãnh tín dụng cho các doanh nghiệp tư nhân tham gia dự án hạ tầng lớn. Đây là yếu tố then chốt để các doanh nghiệp có thể mạnh dạn đầu tư, nâng cấp năng lực, và tham gia vào các công trình trọng điểm quốc gia. 

Ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả: Tạo điều kiện để các doanh nghiệp đầu tư theo hình thức PPP

Để doanh nghiệp tư nhân trong nhóm ngành xây dựng hạ tầng giao thông có thể tăng tốc, bứt phá, góp phần phần triển đất nước nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới, Tập đoàn Đèo Cả kiến nghị, cần giải quyết các tồn tại kéo dài nhiều năm do bất cập thể chế chính sách và xử lý triệt để đối với các dự án bị đình trệ, gây lãng phí theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả.

Đơn cử như Dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, phần vốn ngân sách Nhà nước tham gia 0 đồng, Nhà nước bỏ đi trạm thu phí, giảm giá vé,… Các nguyên nhân trên đều không do lỗi của nhà đầu tư nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm cho doanh nghiệp.

Tiếp đến là cần đánh giá nghiêm túc các dự án mà tư nhân đầu tư về giá trị, chất lượng, tiến độ thi công, chi phí …so với các dự án của khối Nhà nước. Từ đó chọn lọc các doanh nghiệp làm tốt để tạo điều kiện trở thành “cánh chim đầu đàn” của ngành, dẫn dắt các doanh nghiệp khác cùng phát triển.

"Tôi lấy ví dụ điển hình là cách đây 15 năm, dự án hầm Đèo Cả, doanh nghiệp đã hoạch định đầu tư đưa vào khai thác 2 ống hầm ngay từ đầu để sẵn sàng kết nối vào cao tốc như hiện nay. Trong khi đó, các công trình hầm do Nhà nước đầu tư như ở cao tốc Bắc – Nam hiện nay chỉ mới đưa vào khai thác một ống hầm. Ví dụ này cho thấy các doanh nghiệp tư nhân có những nhận định, nghiên cứu phương án đầu tư tối ưu, hiệu quả hơn so với đầu tư công.

Trong lĩnh vực hạ tầng, hiện nay nhiều tuyến cao tốc cửa ngõ Hà Nội, TP. HCM và một số tuyến cao tốc đã quá tải cần phải đầu tư, trong khi ngân sách nhà nước hạn chế nên Tập đoàn Đèo Cả nghị tạo điều kiện để các doanh nghiệp đầu tư theo hình thức PPP", ông Hoàng chia sẻ.

Tập đoàn Đèo Cả kiến nghị Nhà nước, tạo điều kiện để doanh nghiệp tư nhân xây dựng văn hóa trở thành doanh nghiệp dân tộc. Một doanh nghiệp dân tộc không chỉ đơn thuần là các tổ chức kinh doanh trong nước mà còn mang trong mình sứ mệnh lớn hơn đó là phát triển kinh tế gắn với bảo vệ lợi ích quốc gia, giữ gìn bản sắc dân tộc và nâng cao vị thế đất nước trên trường quốc tế. Đó phải là những doanh nghiệp đặt lợi ích của quốc gia, người dân lên hàng đầu… biết nhìn từ lợi ích chung phát triển kinh tế - xã hội để thực hiện các công việc.

Như đường cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng), nếu Đèo Cả lên Cao Bằng làm kinh tế thì doanh nghiệp sẽ không lên. Đèo Cả với giá trị tri ân làm kim chỉ nam để đến với mảnh đất Cao Bằng, nơi phên dậu của Tổ quốc, cái nôi của cách mạng Việt Nam mà kiên định theo đuổi dự án suốt 6 năm mới có thể triển khai thực hiện được. Hay những dự án khó bị đình trệ nhiều năm như cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, Trung Lương - Mỹ Thuận không có nhà đầu tư nào tham gia, Đèo Cả vẫn chọn để giải quyết vì mục đích chung phát triển của đất nước.

"Muốn doanh nghiệp tư nhân trong ngành hạ tầng phát triển bứt phá, Nhà nước cần hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận công nghệ mới trong xây dựng hạ tầng, đặc biệt trong các lĩnh vực như thi công hầm đường bộ, cầu dây văng, đường sắt cao tốc, vật liệu bền vững, tự động hóa trong quản lý vận hành công trình giao thông…", đại diện Tập đoàn Đèo Cả nhấn mạnh.

Ông Phan Văn Chính, Phó tổng giám đốc, Tổng công ty IDICO chia sẻ: Cần loại bỏ các quy định bất hợp lý

Đối với doanh nghiệp tư nhân như IDICO, hiện đang đối mặt với nhiều rào cản trong quá trình đầu tư hạ tầng khu công nghiệp. Vướng mắc đầu tiên là giải phóng mặt bằng, một số địa phương hiện chưa có quy định, hướng dẫn rõ ràng về mật độ cây trồng nên việc kê biên, xác định tài sản, cây trồng trên đất mất nhiều thời gian và gặp nhiều khó khăn. Nhiều hộ dân lợi dụng việc không quy định mật độ tối đa đã trồng cây với mật độ dày đặc để trục lợi chính sách bồi thường, làm thiệt hại ngân sách nhà nước.

Ông Phan Văn Chính, Phó tổng giám đốc, Tổng công ty IDICO.

Hơn nữa, quy trình pháp lý và quy định liên quan đến thuê đất, xác định nghĩa vụ tài chính còn phức tạp, mất nhiều thời gian, làm chậm tiến độ đầu tư. Đặc biệt, việc xác định giá trị đất gặp khó khăn do thiếu đơn vị tư vấn phù hợp, làm kéo dài thời gian thực hiện thủ tục và làm mất cơ hội kinh doanh.

Việc đầu tư hạ tầng khu công nghiệp của IDICO hiện gặp nhiều khó khăn khi doanh nghiệp muốn thuê đất trả tiền một lần để làm cơ sở vay vốn ngân hàng, song phải chờ hướng dẫn cụ thể từ cơ quan chức năng.

Bên cạnh những khó khăn về thủ tục, tại khu vực miền Đông Nam bộ và Tây Nam bộ hiện tại nguồn vật liệu cát, đá khan hiếm nên việc cung cấp vật liệu phục vụ san lấp, xây dựng hạ tầng bị ảnh hưởng, khiến tiến độ bị trì hoãn, chi phí tăng cao, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư.

Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân phát triển mạnh mẽ và tham gia vào các dự án lớn, IDICO đề xuất các cơ quan quản lý Nhà nước cải cách quy định và thủ tục đầu tư khu công nghiệp. Đối với ngành nghề thu hút đầu tư vào khu công nghiệp, IDICO đề xuất chỉ áp dụng ngành nghề trong giấy phép môi trường làm cơ sở cấp giấy chứng nhận đầu tư, giúp rút ngắn thời gian và tạo thuận lợi cho nhà đầu tư.

Hiện nay, một số địa phương vẫn áp dụng các quy định hạn chế ngành nghề từ 8-10 năm trước, không còn phù hợp với thực tế. IDICO kiến nghị loại bỏ hoặc điều chỉnh các quy định này để phù hợp với tình hình hiện tại.

Đối với thủ tục thuê đất, doanh nghiệp kiến nghị cần đơn giản hóa thủ tục thuê đất, trong đó cần có hướng dẫn cụ thể về việc thuê đất trả tiền một lần, giúp nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng.

Ngoài ra, cần loại bỏ các quy định bất hợp lý, giảm gánh nặng chi phí và thủ tục pháp lý để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp triển khai dự án nhanh hơn.

Hiện tại, việc chuẩn bị giấy phép xây dựng, phòng cháy chữa cháy, môi trường, và các vấn đề cần thiết khác doanh nghiệp thường mất từ 8 – 14 tháng kể từ ngày được cấp giấy phép đăng ký kinh doanh mới có thể bắt đầu xây dựng. Vì vậy, doanh nghiệp kiến nghị các cơ quan nhà nước cần đơn giản hóa thủ tục để doanh nghiệp rút ngắn thời gian triển khai dự án.

Việc tháo gỡ những rào cản này sẽ tạo ra một môi trường thông thoáng, minh bạch hơn, thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân phát triển mạnh mẽ, thu hút vốn đầu tư nước ngoài, nâng cao hiệu quả kinh tế và góp phần vào sự tăng trưởng GDP của đất nước.