Một góc cảng Sơn Trà - Đà Nẵng

Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) vừa đề nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT, Bộ Kế hoạch Đầu tư xem xét, ưu tiên bố trí nguồn vốn, đồng thời chỉ đạo các cơ quan liên quan đẩy nhanh tiến độ thực hiện Dự án cải tạo, nâng cấp tuyến luồng hàng hải Thọ Quang dẫn vào cảng Sơn Trà, đảm bảo cho tàu 10.000 DWT đầy tải hành thủy theo đúng kế hoạch, quy hoạch đã được phê duyệt.

Theo Theo PVN, Tổng công ty cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PTSC) - đơn vị thành viên của PVN được giao nhiệm vụ quản lý, vận hành hệ thống căn cứ cảng dịch vụ dầu khí phục vụ công tác tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí tại Việt Nam.

Thực hiện quy hoạch đã được Bộ GTVT và UBND Tp. Đà Nẵng phê duyệt, PTSC đã triển khai đầu tư xây dựng bến cảng Sơn Trà nhằm thay thế cảng Sông Hàn đã di dời để khai thác hàng hóa tổng hợp, đồng thời đáp ứng nhiệm vụ cung cấp dịch vụ dầu khí phục vụ công tác tìm kiếm thăm dò, khai thác dầu khí khu vực Trung Trung Bộ. 

Năm 2015, cảng Sơn Trà hoàn thành công tác đầu tư xây dựng và đã chuyển sang giai đoạn vận hành khai thác theo đúng quy hoạch được các cấp thẩm quyền phê duyệt với năng lực cầu bến có khả năng tiếp nhận tàu 10.000 DWT đầy tải, tàu 20.000 DWT giảm tải vào cập bến làm hàng, năng lực thông qua hàng hóa của cảng theo thiết kế khoảng 1,2-1,5 triệu tấn/năm.

Tuy nhiên, hiện nay do tuyến luồng hàng hải Thọ Quang dẫn vào cảng Sơn trà cho tàu 10.000 DWT chưa được Nhà nước đầu tư theo quy hoạch, với chiều sâu hiện hữu khoảng 4,5m (hệ hải đồ) chỉ đáp ứng cho các tàu có tải trọng dưới 3.000 DWT ra vào làm hàng, vì vậy tổng lượng hàng hóa thông qua cảng hàng năm chỉ đạt chưa đến 50% công suất thiết kế, làm ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh và hiệu quả đầu tư của cảng.

“Đặc biệt, với vai trò là căn cứ dịch vụ dầu khí phục vụ công tác tìm kiếm thăm dò, khai thác dầu khí ở khu vực Trung Trung Bộ, việc chậm đầu tư nâng cấp luồng vào cảng so với kế hoạch ban đầu và với chiều sâu luồng hiện hữu như hiện nay, cảng Sơn Trà không đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu của các Nhà thầu ENI, Vietgazprom, Exxonmobil... khi thiết lập căn cứ hàng hải phục vụ cho các chiến dịch khoan thăm dò, khai thác dầu khí ngoài khơi tại Miền Trung”, lãnh đạo PVN thông tin.

Vừa qua, PTSC Đà Nẵng (Chi nhánh PTSC) đã được Công ty Eni Việt Nam (Công ty con của Eni S.p.A), một trong những công ty dầu khí liên quốc gia lớn trên thế giới và là công ty lớn nhất của Italia đã tiếp tục ký gia hạn Hợp đồng cung cấp cơ sở vật chất, dịch vụ hậu cần căn cứ cảng phục vụ chiến dịch khoan khảo sát tại các lô dầu khí 114 (mỏ Kèn Bầu), lô 116 và lô 122.

Hiện nay, do luồng hàng hải Thọ Quang dẫn vào cảng Sơn Trà chưa được nâng cấp, cải tạo nên Eni Việt Nam vẫn phải duy trì việc chia tách hoạt động giữa bến cảng Tiên Sa, nơi các tàu dịch vụ dầu khí có thể cập bến tại cầu tàu nước sâu và bến cảng Sơn Trà là căn cứ dịch vụ hậu cần chính phục vụ cho các chiến dịch khoan khảo sát, làm ảnh hưởng đến chi phí, tiến độ thực hiện công việc của Nhà thầu dầu khí và chất lượng dịch vụ, uy tín của PTSC cũng như PVN.

“Việc nâng cấp tuyến luồng hàng hải Thọ Quang đang rất cấp thiết đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của cảng Sơn Trà, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để các Nhà thầu dầu khí nước ngoài nói chung và Nhà thầu Eni Việt Nam nói riêng khai thác cảng được thuận lợi, an toàn và tối ưu chi phí cho các bên”, lãnh đạo PVN kiến nghị.

Được biết, Thủ tướng Chính phủ đã từng đồng ý chủ trương đầu tư xây dựng Dự án đầu tư cải tạo nạo vét tuyến luồng vào khu bến cảng Thọ Quang (giai đoạn 1) này theo hình thức đối tác công tư (PPP).

Dự án sẽ nạo vét luồng đáp ứng cho tàu 10.000DWT từ đầu tuyến vào đến hết vũng quay cảng Sơn Trà; đoạn từ cảng Sơn Trà đến khu nước Nhà máy X50 đáp ứng cho các tàu quân sự đến 4.100T và 3.000 DWT, các tàu lớn hơn giảm tải, tàu đến 8.000 DWT không tải ra vào an toàn với tổng chiều dài tuyến nạo vét 2,83 km; đóng mới và lắp đặt 8 phao báo hiệu hàng hải; đuy tu đảm bảo chuẩn tắc kỹ thuật toàn bộ tuyến luồng trong thời gian khai thác.

Dự án có tổng mức đầu tư (gồm lãi vay) là 69,831 tỷ đồng, trong đó doanh nghiệp cảng góp vốn đầu tư khoảng 10,1 tỷ đồng để thực hiện nạo vét đoạn luồng trước khu nước trước cảng Sơn Trà (dự kiến khoảng 132.304m3); phần kinh phí còn lại khoảng 59,733 tỷ đồng là vốn của nhà đầu tư huy động gồm: 15% vốn chủ sở hữu là 8,96 tỷ đồng, 85% vốn vay thương mại là 50,773 tỷ đồng để thực hiện nạo vét khối lượng còn lại theo hình thức BLT.

Tuy nhiên, đến năm 2018, Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép dừng thực hiện Dự án đầu tư xây dựng tuyến luồng vào khu bến cảng Thọ Quang, cảng biển Đà Nẵng theo hình thức PPP, loại hợp đồng Xây dựng – Thuê dịch vụ - Chuyển giao (BLT) và giao bộ này nghiên cứu phương án đầu tư từ nguồn NSNN.

Lý do được Bộ GTVT đưa ra là do việc sử dụng nguồn thu phí bảo đảm hàng hải để thanh toán cho nhà đầu tư theo phương án tài chính Dự án là không đủ cơ sở pháp lý để thực hiện. Bộ GTVT đang chỉ đạo Cục Hàng hải Việt Nam lập lại Dự án để đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công trong giai đoạn 2021 – 2025.