Giảm sâu vốn nhà nước

Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam – ACV (mã chứng khoán UPCoM: ACV) Lại Xuân Thanh đã xác nhận với phóng viên Báo Đầu tư việc người đại diện phần vốn nhà nước tại đơn vị đang vận hành, khai thác 22 sân bay đã trình Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) phương án bán vốn nhà nước vào cuối tháng 11/2017.

Theo đề xuất này, Nhà nước sẽ thoái 20% vốn điều lệ hiện tại của ACV, tương đương 435,4 triệu cổ phần (mệnh giá 10.000 đồng/cổ phần). Với giá giao dịch bình quân ngày 5/12/2017 khoảng 90.000 đồng/cổ phần, tổng giá trị vốn mà Nhà nước có thể thu về từ đợt thoái vốn đầu tiên sau khi ACV chính thức trở thành công ty cổ phần có thể lên tới 39.186 tỷ đồng.

Cảng hàng không Quốc tế Đà Nẵng, một trong 22 sân bay nằm dưới sự quản lý, vận hành của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam. Ảnh: Dũng Minh

Nếu thực hiện thành công, phần vốn nhà nước tại ACV sẽ giảm còn 75,4% vốn điều lệ (21.777 tỷ đồng). Hiện cổ đông nhà nước (đại diện là Bộ GTVT) sở hữu 2.076.943.011 cổ phần (tương đương 95,4% vốn điều lệ); các cổ đông khác nắm 100.230.225 cổ phần (tương đương 4,6% vốn điều lệ).

Trước đó, tại Quyết định số 1232/QĐ-TTg ngày 17/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Danh mục Doanh nghiệp có vốn nhà nước thực hiện thoái vốn giai đoạn 2017 - 2020, tỷ lệ vốn nhà nước tại ACV sẽ giảm 20%, xuống mức 75,4% trong năm 2018, trước khi giảm xuống 65% vào năm 2020.

“Chúng tôi đề xuất thực hiện đấu giá công khai phần vốn nhà nước tại ACV theo quy định để đảm bảo công khai, minh bạch, đảm bảo lợi ích cao nhất của Nhà nước. Tùy tình hình thị trường, việc bán vốn có thể thực hiện một đợt hoặc nhiều đợt tại Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE)”, ông Thanh cho biết.

Lãnh đạo ACV từ chối cung cấp thông tin liên quan đến việc đàm phán bán cổ phần cho nhà đầu tư chiến lược (Tập đoàn Aeroport de Paris), nhưng xác nhận, đợt thoái vốn này sẽ mở rộng cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia. ACV dự kiến tổ chức các đợt roadshow trong nước và quốc tế tại các trung tâm tài chính lớn.

Trong trường hợp được Bộ GTVT đồng ý, trong quý I/2018 sẽ lựa chọn, ký hợp đồng thuê tư vấn bán cổ phần, tư vấn xác định giá khởi điểm; khoảng quý III, quý IV/2018 sẽ tổ chức đấu giá công khai và thực hiện giao dịch.

Chính thức hoạt động theo mô hình công ty cổ phần từ tháng 4/2016 sau khi tiến hành IPO 77,8 triệu cổ phần vào cuối năm 2015, ACV đang độc quyền kinh doanh, quản lý vận hành 6 cảng hàng không quốc tế và 16 cảng quốc nội, với 65% doanh thu đến từ các cửa hàng miễn thuế tại sân bay.

Những nút thắt

Trước khi tiến hành thực hiện đợt thoái vốn này, ông Thanh cho biết, ACV sẽ chuyển sàn từ UPCoM sang HOSE, nhằm tạo thanh khoản lớn hơn cho hơn 2 tỷ cổ phiếu.

Tuy nhiên, trước khi chuyển sàn, ACV sẽ phải giải quyết 2 nút thắt quan trọng, đó là cơ chế quản lý, khai thác và đầu tư tài sản khu bay (đường hạ cất cánh, đường lăn, sân đỗ…).

Theo phương án cổ phần hóa ACV được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, các tài sản khu bay phục vụ hoạt động bay không thực hiện cổ phần hóa được chuyển giao cho Nhà nước. Tuy nhiên, từ thời điểm ACV chuyển thành công ty cổ phần đến nay, phương án quản lý, khai thác và đầu tư các tài sản khu bay vẫn chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

“Điều này có thể ảnh hưởng đến sự hấp dẫn của các đợt chào bán vốn nhà nước do các nhà đầu tư trong nước không thể đánh giá hết các quyền và nghĩa vụ tiềm năng trong tương lai của ACV”, lãnh đạo ACV cho biết.

Một vướng mắc nữa là công tác quyết toán vốn nhà nước tại ACV hiện vẫn bị treo do chưa thể kết thúc được việc bán cổ phần cho đối tác chiến lược và chưa quyết toán xong thuế do Cục Thuế TP.HCM chưa thu xếp được lịch.

Bên cạnh đó, với khối lượng vốn chào bán rất lớn, lên tới gần 2 tỷ USD, khả năng hấp thụ của thị trường đối với cổ phần của ACV đang là ẩn số, bởi thời điểm này có khá nhiều doanh nghiệp nhà nước thoái vốn.

Tuy nhiên, ông Vũ Thế Phiệt, Phó tổng giám đốc ACV khẳng định, cổ phiếu ACV đang nằm trong danh mục cần mua của nhiều tổ chức tài chính lớn trong và ngoài nước, do kết quả kinh doanh ấn tượng sau cổ phần hóa và những lợi thế rất lớn của doanh nghiệp này.

Sau 1 năm niêm yết, cổ phiếu của ACV đã tăng gấp 4 lần, với khối lượng giao dịch có quy mô lớn nhất tại UPCoM. Thị giá của cổ phần ACV nhiều khả năng sẽ còn tăng cao hơn nữa nhờ kết quả kinh doanh khá ấn tượng.

Cụ thể, lũy kế 9 tháng đầu năm, ACV ghi nhận 10.323 tỷ đồng doanh thu thuần, tương đương 77% kế hoạch năm; lợi nhuận trước thuế đạt 3.885 tỷ đồng, vượt gần 6% chỉ tiêu năm; lợi nhuận sau thuế đạt hơn 2.960 tỷ đồng.

Được biết, năm 2017, ACV đặt kế hoạch tổng hành khách quốc tế đạt 27 triệu lượt, tăng 14% so với năm 2016; khách nội địa là 64 triệu lượt, tăng 12%. Tổng lượng hàng hóa vận chuyển dự kiến đạt 1,18 triệu tấn, tăng 5% so với năm 2016. Theo đó, tổng doanh thu mục tiêu là 13.293 tỷ đồng (tăng 25%), lợi nhuận trước thuế 3.669 tỷ đồng (tăng 7%). Các chỉ tiêu này không bao gồm hoạt động của khu bay. Ngoài ra, kế hoạch đặt ra chưa tính đến ảnh hưởng của chênh lệch tỷ giá do đánh giá lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ, chủ yếu là khoản vay ODA bằng yên Nhật.