Sốc tim do nhồi máu cơ tim mà không biết

Cơn đau vùng thượng vị bắt đầu từ hai ngày trước, kèm theo cảm giác mệt mỏi và khó thở. Nghĩ mình bị viêm đường ruột, bà  Keelin tự mua thuốc uống tại nhà nhưng triệu chứng không thuyên giảm. Khi tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn với mệt nhiều, tiểu ít và lơ mơ, người nhà mới đưa bà đến viện cấp cứu.

Ảnh minh họa.

Ths.Phạm Hoàng Trọng Hiếu, Trung tâm Tim mạch Can thiệp, người trực tiếp điều trị cho bệnh nhân cho biết, bà nhập viện trong tình trạng mệt nhiều, không tỉnh táo, đau bụng từng cơn vùng thượng vị, kèm dấu hiệu sốc tim, suy thận và suy hô hấp cấp. Kết quả điện tâm đồ cho thấy dấu hiệu nhồi máu cơ tim cấp.

Sốc tim, còn gọi là sốc tim mạch hay sốc tuần hoàn, là tình trạng giảm tưới máu đến các cơ quan và mô do suy tim. Hệ thống tim mạch mất khả năng cung cấp đủ máu đến các chi và các cơ quan quan trọng trong cơ thể. Nếu không được điều trị kịp thời, sốc tim thường dẫn đến tử vong. Ngay cả khi được cấp cứu trong “thời gian vàng”, tỷ lệ sống sót cũng chỉ khoảng 50%.

Nguyên nhân phổ biến nhất gây sốc tim là nhồi máu cơ tim cấp, chiếm khoảng 5% số bệnh nhân nhồi máu cơ tim. Ngoài ra, các rối loạn khác như suy yếu cơ tim, bệnh van tim, rối loạn hệ thống dẫn truyền hoặc viêm màng ngoài tim cũng có thể dẫn đến sốc tim.

GS-TS.Võ Thành Nhân, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Can thiệp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh nhận định, bà Keelin không có các triệu chứng nhồi máu cơ tim điển hình như đau thắt ngực, khó thở hay vã mồ hôi.

Cơn đau bụng vùng thượng vị khiến bà nhầm lẫn với bệnh tiêu hóa thông thường và bỏ lỡ “thời gian vàng” cấp cứu, gây ra biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng. Nếu đến viện muộn hơn vài giờ, khả năng tử vong sẽ rất cao.

Ê kíp bác sỹ do GS.Nhân dẫn đầu đã tiến hành chụp mạch và can thiệp động mạch vành cấp cứu cho bà Keelin. Kết quả cho thấy động mạch vành phải bị hẹp nặng từ 80-99% ở các đoạn khác nhau. Các bác sỹ đã luồn dây dẫn qua động mạch quay ở cổ tay, nong rộng vị trí hẹp để đặt 2 stent phủ thuốc, giúp tái thông mạch vành, mở đường máu nuôi tim.

Sau can thiệp, bà Keelin được chuyển đến khu hồi sức tích cực theo dõi sát biến chứng. Bệnh nhân được hỗ trợ hô hấp bằng cung cấp oxy lưu lượng cao qua mũi (HFNC) và lọc máu liên tục (CRRT) trong 3 ngày. Khi chức năng thận và hô hấp cải thiện, bà ngừng lọc máu và hỗ trợ oxy, trở nên tỉnh táo và ổn định hơn. Bà được chuyển về phòng bệnh và xuất viện sau ba ngày điều trị.

Tiên lượng của bệnh nhân sốc tim trên nền nhồi máu cơ tim, suy thận và suy hô hấp, đến viện sau 48 giờ, thường rất dè dặt với tỷ lệ sống không quá 30%. Thành công cứu sống bà Keelin nhờ sự phối hợp ăn ý giữa ê kíp cấp cứu, can thiệp tim mạch và hồi sức tích cực cùng phác đồ điều trị phù hợp, theo bác sỹ Hiếu.

Bác sỹ Hiếu cũng cho biết từ 20 đến 33% trường hợp nhồi máu cơ tim cấp có triệu chứng không điển hình như đổ mồ hôi lạnh, suy nhược toàn thân, chóng mặt hoặc ngất.

Một số biểu hiện hiếm gặp là đau bụng vùng dưới rốn, tiêu chảy, gây khó khăn cho chẩn đoán, làm chậm trễ điều trị. Những bệnh nhân này dễ gặp biến chứng nguy hiểm như suy tim, loạn nhịp, sốc tim và tử vong.

Các triệu chứng không điển hình thường xảy ra ở người cao tuổi, phụ nữ, người mắc tiểu đường hoặc các bệnh nền khác. Do vậy, để điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng, người bệnh cần nhận biết các dấu hiệu điển hình lẫn không điển hình của nhồi máu cơ tim.

Nếu xuất hiện các biểu hiện như tức ngực, đau vùng ngực lan ra lưng, hàm, cánh tay hoặc vùng thượng vị, mệt mỏi không rõ nguyên nhân, đổ mồ hôi lạnh, buồn nôn, choáng váng, chóng mặt đột ngột, hoặc nhịp tim nhanh, cần đến bệnh viện ngay để được chẩn đoán và xử trí kịp thời.

Đi khám tim tình cờ phát hiện tổn thương tiền ung thư dù không có triệu chứng

Ông L.V.M., 54 tuổi, vừa tái khám tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sau khi phát hiện và cắt polyp đại tràng trong lần nội soi trước đó. Một năm trước, ông đến khám vì đau ngực, nhưng kết quả kiểm tra tim và phổi không phát hiện bất thường.

Qua khai thác tiền sử gia đình, bác sĩ được biết ông có bố, chú ruột và anh trai đều mất vì ung thư đại tràng. Ban đầu, ông M. chưa từng nội soi đại tràng do lo ngại thủ thuật, nhưng sau khi được bác sĩ tư vấn và động viên, ông đã đồng ý thực hiện.

Kết quả nội soi dạ dày ghi nhận viêm dạ dày và túi thừa tá tràng, còn nội soi đại tràng phát hiện túi thừa manh tràng cùng hai polyp ở đại tràng ngang và đại tràng sigma.

Các polyp này đã được cắt bỏ qua nội soi và gửi xét nghiệm mô bệnh học, kết quả cho thấy polyp đại tràng ngang là u tuyến ống với loạn sản độ thấp, polyp đại tràng sigma là u tuyến ống loạn sản độ cao. Các xét nghiệm chỉ dấu ung thư như CEA và CA 19-9 đều nằm trong giới hạn bình thường. Chụp CT ổ bụng chỉ ghi nhận giãn nhẹ đường mật và một số túi thừa manh tràng.

Ông M. được chẩn đoán có polyp loạn sản độ cao, một tổn thương tiền ung thư nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời, bởi loạn sản độ cao có thể tiến triển thành ung thư đại tràng trong vài tháng đến vài năm. Do đó, ông được điều trị và theo dõi định kỳ bằng nội soi 6 tháng một lần, với kết quả sau một năm không ghi nhận tái phát.

ThS.BSNT Lưu Tuấn Thành, Phó giám đốc Trung tâm Tiêu hóa MEDLATEC, cho biết polyp loạn sản độ cao cần được can thiệp sớm để ngăn ngừa tiến triển thành ung thư. Đặc biệt với người có tiền sử gia đình mắc ung thư đại tràng như ông M., việc tầm soát và nội soi định kỳ càng quan trọng.

Ngoài ra, xét nghiệm tầm soát gen ung thư di truyền giúp đánh giá nguy cơ cá nhân, từ đó xây dựng kế hoạch tầm soát và phòng ngừa hiệu quả cho bệnh nhân và thế hệ tiếp theo.

Cổ bé gái to bất thường do suy giáp

Bé Hương, 9 tuổi, bị sưng cổ kéo dài hơn một tháng, được bác sỹ chẩn đoán viêm giáp tự miễn Hashimoto, tiến triển đến giai đoạn suy giáp và phải dùng thuốc điều trị suốt đời.

Kết quả xét nghiệm hormone tuyến giáp của bé cho thấy TSH tăng cao 26,8 mIU/L (bình thường 0,4-4,0 mIU/L), trong khi hormone FT4 giảm còn 0,52 ng/dL (bình thường 0,8-1,8 ng/dL). Theo ThS.BS.CKI Hạp Tiến Lộc, khoa Nhi, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, đây là dấu hiệu tuyến giáp không sản xuất đủ hormone, gây suy giáp.

Bé Hương được điều trị bằng hormone tuyến giáp thay thế hàng ngày, liều lượng được điều chỉnh dựa trên cân nặng và kết quả xét nghiệm định kỳ. Suy giáp do viêm giáp tự miễn là bệnh mạn tính, vì vậy bé cần uống thuốc đều đặn suốt đời để duy trì hormone ở mức bình thường.

Viêm giáp tự miễn xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công và phá hủy các tế bào tuyến giáp, khiến tuyến giáp dần mất khả năng sản xuất hormone. Bệnh tiến triển âm thầm, nhiều trẻ không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi xuất hiện cổ to, mệt mỏi, da khô, táo bón, giảm tập trung hoặc chậm phát triển thể chất.

Viêm giáp tự miễn thường gặp ở nữ nhiều hơn nam, thường xuất hiện ở độ tuổi học đường hoặc dậy thì, có yếu tố di truyền và liên quan đến rối loạn miễn dịch. Phát hiện và điều trị sớm giúp trẻ phát triển bình thường về chiều cao, cân nặng và trí tuệ.

Trẻ suy giáp thường biểu hiện với cổ sưng to, vàng da kéo dài, ngủ nhiều, kém linh hoạt, táo bón, hạ thân nhiệt, da khô, lạnh, lưỡi to, rốn lồi… Bệnh được phát hiện qua sàng lọc sơ sinh bằng xét nghiệm mẫu máu gót chân trong 24-72 giờ đầu sau sinh để đo nồng độ TSH và T4. Trẻ có kết quả bất thường sẽ được chỉ định làm thêm xét nghiệm chẩn đoán.

Điều trị suy giáp nên bắt đầu càng sớm càng tốt, lý tưởng nhất trong 2 tuần đầu sau sinh, nhằm ngăn ngừa tổn thương não vĩnh viễn và giúp trẻ phát triển bình thường.

Nếu được điều trị đầy đủ, hầu hết trẻ suy giáp bẩm sinh có thể phát triển khỏe mạnh về thể chất và trí tuệ. Trẻ cần được theo dõi định kỳ để điều chỉnh liều thuốc và đảm bảo hormone tuyến giáp luôn ổn định. Nếu không được chữa trị kịp thời, trẻ có thể gặp tình trạng chậm lớn, kém phát triển trí tuệ và dậy thì muộn.

Đau đầu âm ỉ do lão thị

Một nữ bệnh nhân 42 tuổi, từng nghĩ đau đầu kéo dài do sán chó lan lên não, nhưng khám ra nguyên nhân lại là lão thị, dù thị lực nhìn xa vẫn đạt 10/10.

Hai tháng qua, chị thường xuyên bị đau đầu âm ỉ, cơn đau giảm khi nghỉ ngơi. Ban đầu nghĩ do căng thẳng công việc, chị chưa đi khám. Tuy nhiên, cơn đau ngày càng tăng và chị nghi ngờ ký sinh trùng “ăn” lên não vì đang dùng thuốc điều trị sán chó.

Tại khoa Nội thần kinh, chị được chụp MRI não nhưng kết quả bình thường, không thấy tổn thương hay u não. Chuyển sang Trung tâm Mắt Công nghệ cao kiểm tra, các xét nghiệm nhãn áp, chụp đáy mắt và OCT đều bình thường, không có dấu hiệu cườm khô hay glôcôm.

Tuy nhiên, bác sỹ phát hiện thủy tinh thể của chị cứng, không còn khả năng uốn cong để lấy nét gần. Mặc dù thị lực nhìn xa tốt, chị chỉ nhìn rõ ở khoảng cách 50-60cm, thay vì 20cm như trước. Chẩn đoán cho thấy chị bị lão thị, hiện tượng mắt giảm khả năng nhìn gần do quá trình lão hóa tự nhiên sau 40 tuổi.

Lão thị khiến thể thủy tinh cứng lại, mất linh hoạt, gây mỏi mắt và đau đầu âm ỉ khi cố gắng nhìn gần mà không có kính hỗ trợ. Bệnh nhân được kê kính lão phù hợp, giúp cải thiện thị lực gần, giảm đau đầu và cảm giác mỏi mắt.

Bác sỹ khuyên chị chỉ nên đeo kính lão khi cần nhìn gần, ban đầu dưới 10 phút để mắt quen dần, sau đó tăng dần thời gian và nghỉ ngơi hợp lý. Khám mắt định kỳ mỗi 6 tháng là cần thiết để điều chỉnh kính theo sự thay đổi của mắt theo tuổi tác.

Lão thị không gây mù lòa nhưng nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn do tầm nhìn kém.