U nang thận rất thường gặp

Khối u khủng ở thận trái chèn ép khiến bụng chị T. phình lớn như đang mang thai 6 tháng. Chị N.T.T. (40 tuổi, Long An) đến một bệnh viện ở TP.HCM khám do chướng bụng. Bác sĩ siêu âm phát hiện thận chị có một khối u nang cỡ 20cm, chỉ định mổ nội soi cắt u nhưng chị từ chối vì sợ đụng chạm dao kéo.

Các bác sỹ đang phẫu thuật cho bệnh nhân u nang.

Thay vào đó, chị mua thuốc Nam uống để tự điều trị tại nhà. Chị uống thuốc Nam đều đặn 2 lần/ngày, sáng và chiều. Sau khoảng một năm uống thuốc Nam, khối u thận của chị không giảm mà còn lớn hơn khiến chị nặng nề, đau tức, khó chịu, bụng lớn giống như mang thai 6 tháng nên chị quyết định đến bệnh viện tìm cách điều trị.

Bác sỹ chuyên khoa II Phạm Thanh Trúc, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho chị T. chụp cắt cắt lớp vi tính (CT) ghi nhận thận trái có một khối u nang rất lớn, choán gần như toàn bộ khoang bụng. Đây là nguyên nhân khiến bụng chị lớn lên kèm đau tức, khó chịu.

Bác sỹ Trúc cho biết hiện chưa có bất kỳ bằng chứng khoa học nào chứng minh thuốc Nam có tác dụng thu nhỏ khối u thận. Người bệnh cần được phẫu thuật cắt u và lấy ra ngoài.

Bác sỹ Thanh Trúc cho biết u nang thận có dạng túi chứa đầy dịch phát triển trên bề mặt thận. U nang thận có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai quả thận. Một quả thận có thể phát triển một hoặc nhiều u nang. Hầu hết u nang thận lành tính, rất ít trường hợp hóa ác tính.

U nang thận rất thường gặp, tỷ lệ mắc tăng theo độ tuổi. Ước tính, khoảng 25% người từ 40 tuổi trở lên và 50% người từ 50 tuổi trở lên phát hiện có u nang thận. Kích thước của u nang thận có thể tăng theo thời gian.

Các triệu chứng u nang thận ban đầu mơ hồ hoặc không có. Người bệnh thường tình cờ phát hiện có u nang thận khi làm các chẩn đoán hình ảnh ở vùng bụng như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ… Khi kích thước khối u nang lớn sẽ chèn ép các cơ quan khác khiến người bệnh cảm giác đau tức, khó chịu, nặng nề, bụng lớn.

Phần lớn u nang thận lành tính kích thước nhỏ thường không cần can thiệp điều trị. Khi kích thước u nang quá lớn dẫn đến chèn ép các cơ quan nội tạng trong bụng, bác sĩ chỉ định phẫu thuật cắt trọn nang. Ngoài ra, u nang thận còn có thể điều trị bằng cách chọc hút nhưng do tỷ lệ tái phát cao nên ít khi được áp dụng.

Các u nang thận thường không ảnh hưởng sức khỏe. Các trường hợp khối u nang lớn có thể phát sinh các biến chứng như nhiễm trùng, tắc nghẽn nước tiểu, vỡ, chảy máu.

Bác sỹ Trúc khuyến cáo người có u nang thận cần tuân thủ theo dõi và điều trị đúng theo chỉ định, hướng dẫn của bác sỹ. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc Tây, thuốc Nam, nước lá cây tự điều trị tại nhà.

Chi khám chữa bệnh từ quỹ bảo hiểm y tế tăng

Số liệu của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho thấy, ước tính trong 6 tháng đầu năm, mức sử dụng Quỹ Khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế bình quân trên toàn quốc là 50,6%. Đáng lưu ý, cùng với việc gia tăng số lượt khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, chi phí bình quân cho mỗi lượt khám, chữa bệnh trong 6 tháng đầu năm 2024 cũng tăng khoảng 8,6% so với cùng kỳ năm 2023…

Trưởng ban Thực hiện chính sách bảo hiểm y tế (Bảo hiểm Xã hội Việt Nam) Lê Văn Phúc cho biết, trong 6 tháng đầu năm, toàn quốc đã có hơn 88 triệu lượt người đi khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, tăng 6,3% so với cùng kỳ năm trước, tỷ lệ người bệnh nội trú là 9,98%, tăng 0,08% so với cùng kỳ năm trước.

Sáu tháng đầu năm 2024, cơ sở khám, chữa bệnh đề nghị thanh toán số tiền từ Quỹ Bảo hiểm y tế là 66.299 tỷ đồng, tăng 16,3% so cùng kỳ năm trước.

Về cơ cấu chi phí, có điểm đáng lưu ý là chi phí tiền giường và vật tư y tế đang chiếm tỷ trọng lớn và có chiều hướng gia tăng.

Ước tính trong 6 tháng đầu năm, mức sử dụng Quỹ Khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế bình quân trên toàn quốc là 50,6%. Trong khi đó, theo ước chi cả năm 2024, với các tỉnh có số chi 6 tháng đầu năm đã chiếm từ 48% dự toán thì khả năng cả năm 2024 vượt dự toán rất cao nếu không có các biện pháp kiểm soát chi phí mạnh mẽ, quyết liệt.

Theo thống kê trên Hệ thống Thông tin giám định bảo hiểm y tế, 5 tháng đầu năm 2024, cơ quan Bảo hiểm xã hội đã từ chối tự động và chủ động số tiền đề nghị thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế không đúng quy định sau công tác giám định là 209,7 tỷ đồng (bằng 0,28% tổng số đề nghị thanh toán)...

Tuy nhiên, theo Trưởng ban Lê Văn Phúc, các giải pháp, chỉ đạo quyết liệt của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã mang lại kết quả tích cực trong công tác kiểm soát chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế.

Theo đó, số lượt khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế trong tháng 6 so với tháng 5 trên toàn quốc giảm 9%, số lượt khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế của tất cả các tỉnh đều giảm. Số chi khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế thanh toán tháng 6, toàn quốc giảm gần 8%, tất cả các tỉnh đều giảm.

Báo cáo nhanh của các bảo hiểm xã hội tỉnh trong tháng 5/2024 cho thấy, hầu hết các tỉnh triển khai công tác cảnh báo và kiểm soát chi phí theo chỉ đạo của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam. Số chi khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế thanh toán tháng 6, toàn quốc giảm gần 8%, tất cả các tỉnh đều giảm.

Trong đó, Thái Bình, Hà Giang có tỷ lệ giảm nhiều nhất với hơn 15%; Hải Dương giảm 14,8%; Kiên Giang, Bắc Ninh, Ninh Bình, Hà Nam giảm hơn 13% chi phí bình quân chung/lượt khám, chữa bệnh của toàn quốc từ tháng 3 đến tháng 5 đều có xu hướng giảm dần, đặc biệt trong tháng 5 chỉ có 3 tỉnh có chi phí bình quân còn ở mức tăng hơn 1%.

Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam Nguyễn Đức Hòa chia sẻ, mục tiêu kiểm soát chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế của ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam là bảo đảm chi phí được tối ưu hóa, từ đó bảo đảm nguồn lực bảo vệ tốt nhất quyền lợi người tham gia, vì vậy, cần thực hiện nghiêm minh hơn nữa kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động này.