Mắc đa bệnh nền do uống thuốc không rõ thành phần

Bà Mai cho biết đã uống loại thuốc bột được giới thiệu là “thuốc Đông y trị đau khớp” suốt 5 năm qua. Ban đầu bà chỉ dùng khi đau nhức chân, nhưng dần dần, mỗi khi cảm thấy mệt mỏi, bà lại uống một gói bột trắng. “Thuốc không có nhãn hiệu hay xuất xứ, tôi nhờ người quen mua vài tháng một lần, uống vào thấy khỏe ra nên dùng thường xuyên”, bà kể.

Việc sử dụng thuốc không rõ thành phần trong thời gian dài chính là nguyên nhân góp phần dẫn đến hàng loạt bệnh lý nền nguy hiểm.

Khoảng một tháng trước, bà Mai nhập viện cấp cứu tại bệnh viện tỉnh do nhồi máu não. Nhờ được điều trị kịp thời, bà qua cơn nguy kịch và không để lại di chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, sau khi xuất viện, bà vẫn tiếp tục sử dụng thuốc bột nói trên, không dùng thêm loại thuốc nào khác. Gần đây, bà thường xuyên mệt mỏi, chán ăn, sụt cân nhanh, nên đến viện khám.

Tại đây, bác sỹ chuyên khoa I Đỗ Anh Tuấn, khoa Nội Tim mạch, người trực tiếp thăm khám cho bà Mai, chẩn đoán bà Mai mắc đa bệnh nền, gồm tăng huyết áp, đái tháo đường, xuất huyết tiêu hóa do loét hành tá tràng, hẹp động mạch cảnh hai bên do xơ vữa mạch máu và thoái hóa cột sống. Bệnh nhân than đau lưng nhiều, buồn nôn, ăn uống kém và mệt mỏi kéo dài.

Còn theo Ths.Huỳnh Thanh Kiều, chuyên khoa Nội Tim mạch, hầu hết các loại thuốc giảm đau không rõ nguồn gốc đều có chứa corticoid, một nhóm thuốc có tác dụng kháng viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch mạnh.

Corticoid có thể mang lại hiệu quả nhanh, giúp giảm đau, đỡ mệt, khiến người bệnh lầm tưởng là “thần dược”. Tuy nhiên, việc tự ý sử dụng lâu dài mà không có chỉ định của bác sỹ tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng như loét dạ dày, loãng xương, yếu cơ, suy tuyến thượng thận, tăng huyết áp, đái tháo đường, thậm chí đột quỵ.

Trường hợp của bà Mai, việc sử dụng thuốc không rõ thành phần trong thời gian dài chính là nguyên nhân góp phần dẫn đến hàng loạt bệnh lý nền nguy hiểm.

Bà được điều trị bằng thuốc kiểm soát huyết áp, đường huyết, kết hợp thuốc điều trị loét dạ dày và loãng xương. Sau một tuần điều trị, sức khỏe bà cải thiện rõ rệt: ăn uống được, không còn nôn ói, huyết áp và đường huyết ổn định, giảm đau lưng. Bà xuất viện với lời dặn dò tuyệt đối ngừng sử dụng mọi loại thuốc không kê toa.

Bác sỹ Kiều cảnh báo, nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi, tin dùng thuốc không rõ nguồn gốc vì thấy tác dụng nhanh và tiện lợi, dễ mua mà không cần đơn. Họ thường không biết rằng corticoid là “con dao hai lưỡi”, dùng đúng thì có thể chữa bệnh, nhưng lạm dụng sẽ gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe.

Để phòng ngừa tình trạng này, bác sỹ khuyến cáo người dân không nên tự chẩn đoán hay tự mua thuốc điều trị khi có triệu chứng bất thường.

Thay vào đó, cần đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và chỉ định điều trị phù hợp. Tuyệt đối không dùng lại đơn thuốc cũ khi tái phát bệnh, không tự ý mua thuốc giảm đau, thuốc bột, thuốc lá hoặc thuốc nước không rõ nguồn gốc. Khi sử dụng bất kỳ sản phẩm nào, kể cả thuốc bôi ngoài da, thuốc xịt mũi họng hay thuốc nhỏ mắt, cần đọc kỹ thành phần để biết có chứa corticoid hay không.

Người đang điều trị bằng thuốc chứa corticoid cần tái khám định kỳ để theo dõi tác dụng phụ và điều chỉnh liều lượng nếu cần. Nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như tăng cân nhanh, mặt sưng phù, mệt mỏi kéo dài hoặc huyết áp tăng cao, cần đến bệnh viện ngay để được kiểm tra và xử trí kịp thời.

Đi khám vì đau bụng, phát hiện nhiều túi mỡ bám ngoài đại tràng

Mới đây, Trung tâm Tiêu hóa MEDLATEC tiếp nhận trường hợp nam bệnh nhân 35 tuổi (ngụ Hưng Yên) đến khám vì đau âm ỉ vùng hố chậu trái và mạn sườn trái.

Sau khi thăm khám và làm các xét nghiệm cận lâm sàng, bệnh nhân được chẩn đoán mắc viêm bờm mỡ đại tràng xuống, một bệnh lý hiếm gặp, dễ nhầm với các bệnh đường tiêu hóa khác.

Theo lời kể, bệnh nhân đột ngột xuất hiện cơn đau bụng âm ỉ, đôi khi quặn thành từng cơn, kèm đại tiện phân nát 3-4 lần mỗi ngày. Tại Trung tâm Tiêu hóa MEDLATEC, bác sỹ tiến hành thăm khám và chỉ định siêu âm, chụp CT ổ bụng.

Kết quả siêu âm cho thấy vùng hố chậu trái cạnh đại tràng xuống có cấu trúc hỗn hợp âm với thâm nhiễm mỡ kích thước 8×29 mm, giữa các quai ruột có ít dịch tự do dày 9 mm.

Hình ảnh CT ổ bụng xác nhận vùng cạnh đại tràng xuống có đám thâm nhiễm nhẹ kích thước 5-15 mm, không thấy ổ áp xe. Bệnh nhân được chẩn đoán xác định viêm bờm mỡ đại tràng xuống, được điều trị ngoại trú và hẹn tái khám định kỳ.

ThS.BSNT Lưu Tuấn Thành, Phó giám đốc Trung tâm Tiêu hóa MEDLATEC cho biết, viêm bờm mỡ đại tràng thường xuất hiện khi các dải mỡ bám bên ngoài đại tràng (gọi là bờm mỡ) bị xoắn đột ngột, dẫn đến thiếu máu cục bộ, hoại tử mỡ vô khuẩn hoặc tắc tĩnh mạch do huyết khối. Trường hợp bờm mỡ xoắn từ từ có thể gây viêm mạn tính với rất ít triệu chứng.

Bệnh thường biểu hiện bằng đau bụng khu trú, đặc biệt vùng bụng dưới hoặc giữa, bên trái đau nhiều hơn. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, tăng lên khi ấn vào bụng, khi ho, hít sâu hoặc vận động mạnh. Một số trường hợp có thể kèm theo buồn nôn, sốt nhẹ, ăn kém hoặc tiêu chảy, tuy nhiên các triệu chứng này không đặc hiệu và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa khác.

Dù là bệnh lý tương đối lành tính, viêm bờm mỡ đại tràng vẫn có thể gây ra các biến chứng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, như lồng ruột, áp xe, tắc ruột, dính ruột, viêm phúc mạc hoặc dây dính.

Theo bác sỹ Thành, chẩn đoán hình ảnh là tiêu chuẩn vàng trong xác định bệnh. Trên phim CT có thuốc, viêm bờm mỡ thường hiện lên dưới dạng khối mỡ cạnh đại tràng hình bầu dục, kích thước 2-3 cm, có mật độ mỡ, kèm phúc mạc dày và dấu hiệu tăng tỷ trọng trung tâm (central dot) do tĩnh mạch bị huyết khối.

Siêu âm ổ bụng cũng cho thấy khối mỡ viêm dạng đặc, tăng âm, cố định tại vị trí đau và không di động theo nhịp thở. Siêu âm Doppler thường không phát hiện dòng chảy trong bờm mỡ bị viêm, trong khi vùng xung quanh lại tăng tưới máu bình thường.

Để phòng ngừa bệnh, bác sỹ khuyến cáo người dân cần kiểm soát cân nặng hợp lý, tránh ăn uống quá mức khiến đại tràng phải hoạt động liên tục và chịu áp lực lớn, đồng thời duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, ăn đủ bữa và không nên nhịn ăn.

Khi có triệu chứng đau bụng khu trú kéo dài, đặc biệt ở vùng hố chậu trái hoặc mạn sườn trái, cần đến cơ sở y tế uy tín có chuyên khoa Tiêu hóa để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh nguy cơ biến chứng nguy hiểm.

Khám mắt mờ, phát hiện túi phình trong não dọa vỡ

Sau nhiều tuần bị mờ hai mắt, chị Ngọc Như (34 tuổi, TP.HCM) đi khám và bất ngờ được phát hiện có hai túi phình động mạch cảnh trong đoạn mắt, một trong số đó đang dọa vỡ.

Kết quả chụp MRI mạch não ghi nhận hai túi phình, một túi ở động mạch cảnh trong trái có cổ túi rộng khoảng 6 mm, đường kính 8 mm; túi còn lại nhỏ hơn, nằm ở bên phải. Vị trí túi phình nằm sát dây thần kinh thị giác, có nguy cơ vỡ cao, có thể dẫn đến xuất huyết dưới nhện, đột quỵ hoặc tử vong.

Sau khi được bác sỹ giải thích nguy cơ, chị Như nhập viện để tiến hành can thiệp nội mạch. Thời điểm nhập viện, bệnh nhân không yếu liệt tay chân nhưng có biểu hiện đau đầu âm ỉ vùng trán và mờ mắt hai bên. Kết quả khám còn ghi nhận gan nhiễm mỡ độ I và rối loạn lipid máu.

Ê-kíp điều trị quyết định thực hiện đặt stent chuyển dòng (Flow Diverter) - kỹ thuật can thiệp mạch máu hiện đại cho phép điều hướng dòng chảy trong lòng mạch, giảm áp lực lên túi phình và giúp thành mạch tái cấu trúc tự nhiên, tránh phải phẫu thuật mở sọ như trước đây.

Bác sỹ Hoàn tiến hành luồn ống thông từ động mạch đùi phải lên não, đặt stent chuyển dòng qua vị trí túi phình động mạch cảnh trong trái. Dưới hướng dẫn của hệ thống chụp mạch số hóa xóa nền (DSA), sau hơn hai giờ thao tác tỉ mỉ, stent được đặt đúng vị trí, dòng máu não lưu thông ổn định.

Sau can thiệp, chị Như được theo dõi chặt chẽ. Đến tối cùng ngày, chị đã tỉnh táo, tự thở oxy, phản xạ đồng tử tốt, cử động tứ chi bình thường. Những ngày tiếp theo, bệnh nhân chỉ còn đau đầu nhẹ, được dùng thuốc giảm đau, kháng kết tập tiểu cầu kép để phòng huyết khối trong stent và thuốc kiểm soát mỡ máu. Sau ba ngày, sức khỏe ổn định, chị được xuất viện.

Bác sỹ Hoàn đánh giá đây là trường hợp túi phình động mạch não cổ túi rộng được xử trí kịp thời, giúp bệnh nhân tránh nguy cơ vỡ túi phình và di chứng thần kinh nặng nề. Ông cho biết, túi phình mạch máu não là bệnh lý diễn tiến âm thầm, nhiều người không có triệu chứng cho đến khi vỡ, khi đó tỷ lệ tử vong hoặc tàn phế có thể lên tới 50%.

Đối với túi phình nhỏ còn lại ở bên phải, bệnh nhân được tư vấn theo dõi định kỳ 6 tháng/lần bằng MRI để đánh giá tiến triển. Không phải túi phình nào cũng cần can thiệp ngay; với túi phình nhỏ dưới 5 mm, bác sỹ thường ưu tiên theo dõi vì phẫu thuật hoặc can thiệp nội mạch đều tiềm ẩn rủi ro.

Sau đặt stent, người bệnh cần uống thuốc kháng kết tập tiểu cầu kép ít nhất 3 tháng, tái khám định kỳ để kiểm tra lưu thông trong stent và tình trạng túi phình. Nếu túi phình có dấu hiệu phát triển nhanh hoặc thay đổi hình dạng, bác sỹ sẽ xem xét can thiệp sớm nhằm phòng ngừa biến chứng.

Bên cạnh đó, bác sỹ khuyến cáo người bệnh nên duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát huyết áp, mỡ máu, đường huyết và tránh hút thuốc, rượu bia, vì đây là các yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành hoặc phát triển túi phình.

“Người dân nên đi khám ngay khi có các dấu hiệu như đau đầu kéo dài, mờ mắt, chóng mặt, tê yếu nửa người, nhất là ở người trẻ có rối loạn mỡ máu hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh mạch máu não. Phát hiện sớm và điều trị đúng thời điểm không chỉ cứu sống người bệnh mà còn bảo toàn được chức năng thần kinh và thị giác, nâng cao chất lượng cuộc sống lâu dài”, bác sỹ Hoàn nhấn mạnh.