Hoạt động nghệp vụ tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái, Cục Hải quan Quảng Ninh. Ảnh: T.Trang.

Hiện việc thu thuế bằng tiền mặt chiếm khoảng 0,82% tổng số thu NSNN của toàn ngành Hải quan. Tỷ lệ này tương đương với khoản tiền thuế 2.500 tỷ đồng doanh nghiệp phải nộp trực tiếp tiền mặt cho cơ quan Hải quan. Đây là một số tiền không nhỏ.

Theo Phó Cục trưởng Cục Thuế xuất nhập khẩu Lê Mạnh Hùng, mặc dù tỷ lệ thanh toán, nộp tiền điện tử qua ngân hàng phối hợp thu, Kho bạc Nhà nước hiện nay chiếm tỷ lệ tương đối cao (khoảng 92%) trong tổng số tiền thuế nộp vào NSNN, nhưng chưa hỗ trợ cho người nộp thuế chuyển tiền ngoài giờ giao dịch (cut off time: COT) hoặc ngày nghỉ, ngày lễ, tết, vì vậy các đơn vị Hải quan còn phải bố trí nhân lực để phục vụ thu tiền mặt.

Điểm lại một số trường hợp, ông Lê Mạnh Hùng cho biết, có những doanh nghiệp NK vắcxin tại sân bay tại thời điểm 3 giờ sáng, đây là mặt hàng không chịu thuế NK nhưng một số chủng vắc xin phải chịu thuế GTGT. Để được nhận hàng ngay trong thời điểm này cho kịp tiến độ phân phối hàng, doanh nghiệp đã phải mang vài trăm triệu đồng tiền mặt nộp trực tiếp cho cơ quan Hải quan làm thủ tục để được thông quan.

Hay như trường hợp của Tập đoàn Xăng dầu Petrolimex XK dầu qua cảng Vân Phong với số thuế lên tới vài chục tỷ đồng. 4 giờ chiều tàu chạy, 3 giờ chiều doanh nghiệp chuyển tiền nộp thuế, tuy nhiên do khác ngân hàng giao dịch nên tiền thuế đến chậm, cơ quan Hải quan không nhận được thông báo chuyển tiền, không cho thông quan hàng hóa... Điều này cũng đã ảnh hưởng tới hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp.

Chính vì vậy, để hạn chế những bật cập trên và đáp ứng được yêu cầu về cải cách thủ tục hành chính, đòi hỏi ngành Hải quan cần thiết phải nâng cấp Cổng thanh toán điện tử để đạt mục tiêu: Tạo thuận lợi tối đa cho người nộp thuế có thể nộp tiền thuế vào mọi lúc, mọi nơi, mọi phương tiện, hạn chế tối đa việc thanh toán bằng tiền mặt; đảm bảo thông tin nộp tiền được thanh khoản thuế kịp thời, chính xác; giảm thời gian nộp thuế, đồng thời thông quan hàng hóa ngay sau khi nộp thuế, qua đó rút ngắn thời gian hoàn thành thủ tục hải quan đối với hàng hóa XK, NK của doanh nghiệp xuống bằng mức trung bình của nhóm nước ASEAN-4.

Triển khai mục tiêu này, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Dương Thái đã ký quyết định phê duyệt đề án “Nộp thuế điện tử qua ngân hàng phối hợp thu và thông quan 24/7” là đề án trọng tâm của Tổng cục Hải quan trong năm 2017 để hỗ trợ doanh nghiệp nộp tiền trực tiếp tại Cổng thanh toán điện tử hải quan (24/7).

Theo phân tích của đại diện Cục Thuế xuất nhập khẩu, với hình thức nộp thuế mới này sẽ tiếp tục đơn giản hóa thủ tục nộp tiền thuế, tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp, mở thêm kênh thanh toán cho người nộp thuế. Cùng với đó, tại bất cứ nơi nào có internet, doanh nghiệp có thể chủ động nộp tiền thuế vào mọi lúc, mọi nơi, mọi phương tiện. Việc nộp thuế không phụ thuộc vào thời gian làm việc, địa điểm làm việc của cơ quan thu như: Ngân hàng, Kho bạc Nhà nước, Hải quan.

Đặc biệt, với hình thực nộp thuế mới này sẽ đảm bảo thông tin nộp thuế của người nộp thuế toàn vẹn, không lộ bí mật thông tin trong quá trình trao đổi trên hệ thống, khắc phục hạn chế về giới hạn trường thông tin nộp tiền khi trao đổi một hoặc nhiều giấy nộp tiền thanh toán qua liên ngân hàng, khắc phục được hạn chế về thời gian giao dịch của các ngân hàng thương mại.

Đối với cơ quan quản lý, hình thức nộp thuế điện tử 24/7 sẽ giúp tiết kiệm được nhân lực, đảm bảo an toàn trong công tác quản lý, đơn giản quy trình thu nộp thuế. Đảm bảo trừ nợ chính xác các khoản nợ thuế kịp thời ngay sau khi doanh nghiệp nộp thuế, chấm dứt tình trạng cưỡng chế nhầm doanh nghiệp sau khi đã nộp thuế. Hạn chế tối đa phải điều chỉnh chứng từ nộp tiền còn sai sót thông tin. Điều này sẽ giúp tăng mức độ hài lòng của cộng đồng doanh nghiệp, các nhà đầu tư quốc tế.

Đối với các ngân hàng thương mại phối hợp thu với Tổng cục Hải quan, hình thức thu thuế mới này sẽ giúp các ngân hàng phát triển và nâng cao dịch vụ thanh toán cho khách hàng, thu hút thêm khách hàng tiềm năng, hạn chế sai sót thông tin cần phải tra soát của các chứng từ nộp tiền.

Quy trình nộp thuế điện tử 24/7 của ngành Hải quan được thực hiện từ tháng 11/2017. Điều kiện để người nộp thuế tham gia nộp thuế và thông quan 24/7 là phải có chữ ký số để lập giấy nộp tiền, duyệt chuyển tiền nộp thuế và phải thực hiện ủy quyền cho ngân hàng trích nợ tài khoản cho dịch vụ Nộp thuế điện tử.