Phát biểu tại buổi họp báo “Ngày không tiền mặt” năm 2025 do Báo Tuổi trẻ tổ chức chiều ngày 2/6, Vụ trưởng Vụ Thanh toán NHNN ông Phạm Anh Tuấn cho biết, theo thống kê, cả nước có 200 triệu tài khoản ngân hàng, nhưng sau khi NHNN yêu cầu xác thực sinh trắc học thì số tài khoản "sống" còn lại là 113 triệu tài khoản cá nhân và trên 711.000 tài khoản của tổ chức.

Như vậy, có đến gần 86 triệu tài khoản "chết"sau khi thực hiện xác thực sinh trắc học. Đây là những tài khoản đã được đối chiếu thông tin sinh trắc học với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Đến cuối năm 2024, tỷ lệ người dân từ 15 tuổi trở lên có tài khoản tại ngân hàng đạt 86,9%, thấp hơn so với năm 2023. Đó là kết quả của quá trình sàng lọc, làm sạch dữ liệu mà ngành ngân hàng đã làm suốt một năm qua. Có thể nói những tài khoản không đối chiếu thông tin sinh trắc học thì có thể là tài khoản "chết", "ngủ đông" hay gian lận đã được mở trong thời gian qu và hiện nay không thể hợp thức hóa được. Ngành ngân hàng đã làm một cuộc cách mạng nhằm loại bỏ những tài khoản gian lận và dự kiến trong tháng 9 tới, ngân hàng sẽ đóng hết những tài khoản chưa xác thực sinh trắc học để phòng tội phạm lợi dụng để lừa đảo.

Một điểm mới nữa đó là từ 1/7/2025, ví điện tử sẽ được xem như phương tiện thanh toán, tương tự như tài khoản, thẻ, tiền mặt, điều đó giúp ví điện tử có thể thực hiện thanh toán với tất cả các nơi, chuyển tiền từ ví này qua ví kia, chuyển tiền từ ví qua tài khoản, từ tài khoản qua ví, không nhất thiết phải qua tài khoản ngân hàng liên kết, điều đó tạo điều kiện cho ví điện tử có nhiều dư địa để thâm nhập vào thị trường cũng như triển khai cung cấp dịch vụ, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.

Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phát biểu

"Thanh toán không dùng tiền mặt không chỉ là một phương thức giao dịch mà là nền tảng chiến lược kết nối mọi thành phần trong kinh tế số. Nó là nền tảng cốt lõi giúp hệ sinh thái số gắn kết chặt chẽ, vận động trơn tru và ngày càng hoàn thiện, từ đó đưa Việt Nam tiến gần hơn đến một nền kinh tế hiện đại, minh bạch và toàn diện. NHNN đánh giá cao sáng kiến, sự kiên trì và trách nhiệm xã hội của Báo Tuổi Trẻ cùng các đơn vị phối hợp trong việc duy trì, mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng sự kiện, đồng hành cùng các mục tiêu lớn của Chính phủ và NHNN về tanh toán không dùng tiền mặt, chuyển đổi số quốc gia và thúc đẩy tài chính toàn diện", Vụ trưởng Vụ Thanh toán NHNN, ông Phạm Anh Tuấn nói.

Triển khai các nhiệm vụ trọng tâm tại Đề án phát triển phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021 - 2025 ban hành kèm theo Quyết định số 1813/QĐ-TTg ngày 28/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương tập trung nỗ lực lớn cho công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp lý và tổ chức triển khai thực hiện; Tăng cường ứng dụng các công nghệ mới, đổi mới mô hình kinh doanh, hoạt động hợp tác để sáng tạo và cung ứng các sản phẩm, dịch vụ an toàn, bảo mật, tiện ích, đem lại nhiều giá trị gia tăng và trải nghiệm vượt trội cho khách hàng, góp phần tăng tốc đi tới một xã hội không tiền mặt.

Về khuôn khổ pháp lý: NHNN đã trình Quốc hội thông qua Luật Các tổ chức tín dụng tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội Khóa XV (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2024), trong đó có quy định về hoàn thiện các quy định về dịch vụ ngân hàng qua phương tiện điện tử, hoạt động giao đại lý trong lĩnh vực thanh toán; xây dựng khung pháp lý cho việc thử nghiệm ứng dụng công nghệ và triển khai các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong hoạt động ngân hàng.

Trên cơ sở đó, NHNN đã xây dựng trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định về thanh toán không dùng tiền mặt, Nghị định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng và 07 Thông tư hướng dẫn Luật, Nghị định.

Về hạ tầng: Đã triển khai vận hành hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng hoạt động ổn định, thông suốt; hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử vận hành an toàn, hiệu quả, liên tục mở rộng quy mô, kết nối, cập nhật tính năng mới; thanh toán bán lẻ xuyên biên giới Thái Lan, Campuchia, Lào và đang triển khai tiếp với Trung Quốc, Hàn Quốc.

Vụ thanh toán NHNN cho biết, trong quý I/2025, giao dịch qua hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng đạt 35.665.760 món với giá trị đạt 81.468.633 tỷ đồng (tương ứng tăng 9,60% về số lượng và tăng 36,81% về giá trị giao dịch so với cùng kỳ năm 2024); giao dịch qua Napas đạt 2.453.426.745 món với giá trị đạt 14.972.645 tỷ đồng (tăng 13,53% về số lượng và 2,54% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024); giao dịch qua POS đạt 181.229.150 món với giá trị đạt 292.241.653 triệu đồng (tăng 6,56% về số lượng và giảm 0,48% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024).

Giao dịch qua ATM đạt 183.270.101 món với giá trị đạt 662.835.196 triệu đồng (giảm 15,22% về số lượng và giảm 4,22% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024); Về sản phẩm và dịch vụ thanh toán của các TCTD, ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán: Phát triển đa dạng, đáp ứng tốt hơn các nhu cầu của người sử dụng dịch vụ thanh toán cũng như yêu cầu của nền kinh tế; nhận thức, thói quen của người dân, doanh nghiệp về thanh toán không dùng tiền mặt đã có sự chuyển biến tích cực.

Giá trị thanh toán không dùng tiền mặt trong năm 2024 đạt: 295,2 triệu tỷ đồng, gấp 26 lần GDP. Đến cuối năm 2024, tỷ lệ người dân từ 15 tuổi trở lên có tài khoản tại ngân hàng đạt 86,97%. Tính đến hết quý I/2025 so với cùng kỳ năm 2024: Giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tăng 44,43% về số lượng  (qua kênh Internet tăng 40,41%; qua kênh điện thoại di động tăng 39,82%; qua phương thức QR code tăng 81,64%); có gần 10,4 triệu tài khoản Mobile-money, trong đó hơn 72% là ở nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo.

Đến thời điểm ngày 31/3/2025, có 47 tổ chức cung ứng dịch vụ Ví điện tử; số lượng Ví điện tử đang hoạt động là khoảng 30,27 triệu ví (chiếm 65,8% trong tổng số gần 46,01 triệu Ví điện tử đã được kích hoạt) với tổng số tiền trên các ví này là trên  2,8 nghìn tỷ đồng.  Đồng thời, các ngân hàng đang xây dựng 1 hệ sinh thái tích hợp đa dịch vụ, lấy người dùng làm trung tâm, kết nối với các ngành, lĩnh vực, hệ sinh thái ngoài ngân hàng để cung ứng các sản phẩm dịch vụ một cách liền mạch cho khách hàng. 

Về đảm bảo an ninh, an toàn: NHNN đã tích cực phối hợp với Bộ Công An triển khai hiệu quả Đề án 06 của Chính phủ, đến nay, đã có khoảng 57 triệu lượt hồ sơ khách hàng vay được rà soát, đối chiếu dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; hơn 111,8 triệu hồ sơ khách hàng cá nhân đã được đối chiếu thông tin sinh trắc học.