“Trâu chậm” nhưng không “uống nước đục”

Tháng 4/2015, Pasoto.com được thành lập bởi ông Chánh và một công ty về công nghệ, với vốn điều lệ 40 tỷ đồng.  Ông Chánh cho biết, mục tiêu của Pasoto.com là điện tử hóa thị trường bán vé xe khách, tức là, người dân thay vì gọi điện thoại, hay đến nhà xe đặt vé, họ có thể đặt vé xe khách qua mạng, tương tự như vé máy bay.

Nghe thì đơn giản nhưng thực hiện thì không hề dễ, vì ông vừa phải thuyết phục các nhà xe hợp tác, vừa phải tìm cách thay đổi thói quen của khách hàng. Bên cạnh đó, thị trường đã có các doanh nghiệp đi trước như Vexere, Hdlink, Click1bus.

CEO Pasoto.com Lâm Minh Chánh

Không như các công ty khác tập trung 100% vào việc thuyết phục nhà xe dùng phần mềm, Pasoto.com vừa thuyết phục nhà xe dùng phần mềm, vừa linh hoạt hợp tác đặt một số chỗ từ các nhà xe. Nhờ đó, Pasoto.com có nguồn vé để bán như đúng tiêu chí thời gian đầu của Pasoto.com: “Vé xe khách. Mua là có”.

Bên cạnh đó, theo  nghiên cứu của Pasoto.com, hầu hết các hãng xe, ngoại trừ các hãng xe hàng đầu, đều có tỷ lệ ghế trống lên đến 40-60% trong ngày thường.

Ông đã thuyết phục các hãng xe bán vé với giá chỉ bằng 50% giá vé thông thường, với điều kiện khách hàng phải mua trước 1 tuần, và mua tại Pasoto.com.

Tháng 9/2015, Pasoto.com đưa ra chương trình 10.000 vé giá 10.000 đồng dành cho tân sinh viên các tỉnh, thành đến TP.HCM nhập học. Và mới đây nhất, Pasoto.com đã được Bến xe Miền Đông chỉ định là đại lý bán vé online trong dịp Tết Bính Thân. Đây là chương trình bán vé xe Tết trực tuyến đầu tiên của Bến xe Miền Đông nhằm giảm số người xếp hàng tại bến xe, giúp người dân mua vé xe dịp Tết dễ dàng hơn.

Pasoto.com vừa bán vé điện tử, vừa giao vé giấy đến tận nhà khách hàng có nhu cầu. Nhờ sự thuận tiện, linh hoạt, chỉ trong vòng 4 ngày, đã có 2.000 vé được bán ra.

Ông Chánh cho biết, hiện nay, Pasoto.com đã có hơn 40.000 khách hàng mua vé trực tuyến. Tuy nhiên, con số này vẫn chẳng thấm vào đâu so với số lượng khách đi lại hàng ngày và tiềm năng của thị trường. Do đó, thói quen mua vé bằng gọi điện thoại hoặc đến thẳng điểm bán vé xe của người dân cần phải tiếp tục được định hướng để có thể phát triển thị trường vé xe khách trực tuyến.

“Đường xa, nhưng đi rồi sẽ đến. Pasoto.com nhất định sẽ theo đuổi ước mơ điện tử hóa thị trường vé xe khách”, ông Chánh nói.

5 dự án khởi nghiệp trong 6 năm

Ông Chánh tốt nghiệp hạng ưu Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh tại Viện Đại học Kỹ nghệ Sydney theo chương trình học bổng toàn phần của AusAID năm 1999. Trước khi khởi nghiệp, ông có đến 18 năm làm quản lý cấp cao ở các tập đoàn nước ngoài, như ICI, Kodak, AIA, Prudential và Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán Đại Việt.

Năm 2009, nhận thấy nhu cầu giao dịch vàng trong nước, ông và các đối tác thành lập Sàn giao dịch Vàng Thế giới. Với sản phẩm mang nhiều giá trị cho khách hàng và chiến lược marketing sáng tạo, sàn Vàng Thế giới đã nhanh chóng bứt phá và trở thành một trong 3 sàn vàng có mức giao dịch cao nhất thị trường. Thời gian kinh doanh thành công chưa được một năm, thì sàn đã phải ngưng hoạt động theo quyết định của cơ quan chức năng vào tháng 3/2010.

Vài tháng sau, ông thương thuyết với Ban giám đốc Hệ thống Trung tâm Toán tư duy Mathnasium (Hoa Kỳ) để được nhượng quyền chương trình dạy toán tư duy cho học sinh tại Việt nam. Chỉ trong 2 năm, hệ thống do ông đồng sáng lập đã phát triển lên 24 trung tâm, với 10.000 học sinh từ mẫu giáo đến lớp 9. Năm 2013, vì người đồng sáng lập đi nước ngoài, ông phải bán công ty Mathnasium này cho đối tác làm về ngoại ngữ. Thoái vốn thành công, nhưng ông vẫn còn rất tiếc nuối về dự án này.

Cùng thời gian đó, ông Chánh thành lập Sàn thương mại điện tử websieuthi.vn theo mô hình B2C (doanh nghiệp đến khách hàng) . Dự án không thành công khi tốn quá nhiều tài nguyên nhưng hiệu quả không như mong đợi. Năm 2013, ông quyết định cắt lỗ, đóng cửa Dự án.

Thất bại ở sàn websieuthi.vn, ông Chánh lại tìm ra thị trường ngách lĩnh vực thương mại điện tử. Ông lập website Hangtumy.vn, cung cấp dịch vụ mua hàng từ website của Mỹ về Việt Nam. Dự án này khá thành công và vẫn đang hoạt động. Tuy vậy, với thị trường ngách này thì doanh nghiệp chỉ tăng trưởng trung bình chứ không thế đột phá được.

Năm 2015, cơ duyên lại đưa ông đến với Pasoto.com, với thị trường vé xe khách trực tuyến tuy đầy thử thách nhưng cũng rất tiềm năng. Nếu thành công thì Pasoto.com không chỉ trở thành “đại công ty” mà còn có thể giúp thay đổi việc mua vé xe tại Việt Nam, giảm lãng phí và đóng góp cho xã hội.

Ông kể, lần đầu khởi nghiệp, ông đã ở tuổi ngoài 40 sau 18 năm đi làm, khiến nhiều bạn bè khá ngạc nhiên. Nhưng ông bảo, làm thuê một thời gian dài mới thấy bản thân mình cũng có máu doanh nhân và đam mê làm giàu, nên khi nhận ra cơ hội là ông Chánh nắm bắt ngay.

“Tuy tôi khởi nghiệp trễ nhưng tính chấp nhận rủi ro và sự năng động trong tôi vẫn còn rất cao”, ông nói.

Khi được hỏi vì sao trong 5 dự án khởi nghiệp thì đã có 3 dự án liên quan đến thương mại điện tử, ông Chánh cho rằng do bản tính ông thích sáng tạo và phiêu lưu.

Các dự án thương mại điện tử nhắm tới thị trường đại chúng, cần chi phí rất lớn, chủ yếu ở khâu vận hành và tiếp thị. Các doanh nghiệp thương mại điện tử thường chết trước khi tới đích vì thiếu vốn. Rủi ro là thế, nhưng ngành này hấp dẫn ở chỗ có thể tạo ra sự tăng trưởng mạnh, thậm chí là bùng phát nếu thành công.

Nói về yếu tố để chủ doanh nghiệp đưa công ty mình đến thành công, ông Chánh tâm đắc với quan điểm của ông Michael E.Gerber, một nhà tư vấn hàng đầu thế giới, rằng họ phải cân bằng được 3 cái “mũ”, là doanh nhân, nhà chuyên môn và nhà quản trị. Chủ doanh nghiệp cân bằng được 3 yếu tố trên sẽ có khả năng thành công cao hơn những chủ doanh nghiệp “đội” mũ lệch.

Theo đó, những người khởi nghiệp phải hiểu rõ năng lực của mình. Nếu mơ ước quá lớn thì hãy học hỏi, trải nghiệm để nâng cao năng lực. Bên cạnh đó, những người khởi nghiệp phải luôn suy nghĩ tích cực và phải rất kiên trì, phải có tinh thần làm đến kết quả cuối cùng. Tuy vậy, họ cũng phải biết quyết định lúc nào thì nên thay đổi cách làm, chấp nhận “buông” để làm lại. “Nhiều người chết ở điểm này”, ông Chánh nói.

Năm 2016: Mở rộng thêm nhiều dịch vụ

Quay trở lại với Pasoto.com, ông Chánh cho biết, trong thời gian tới, Công ty sẽ mở rộng thêm một số ngành hàng để tăng doanh thu và tạo thêm tiện tích nhằm giữ chân khách hàng.

Theo ông Chánh, hiện nay lợi nhuận từ một vé xe chỉ khoảng 15.000 - 40.000 đồng, trong khi chi phí tiếp thị để có một khách hàng sử dụng dịch vụ lần đầu với Pasoto.com lên tới 100.000 - 150.000 đồng. Đó là chưa kể các chi phí liên quan như giao nhận, đổi trả… và chi phí vận hành Công ty, không dưới mức 500 triệu đồng/tháng.

Để có thể “nuôi” ngành vé xe khách, Pasoto.com trong năm 2016 dự kiến sẽ tham gia lĩnh vực bán vé máy bay, đặt phòng khách sạn trực tuyến. Đây là những ngành đã hình thành thị trường nên Pasoto.com hy vọng sẽ có lợi nhuận, giảm lỗ mảng bán vé xe khách, đồng thời tạo được một “hệ sinh thái”, mà ông Chánh gọi là “Đi - Bay - Ở”, giúp Pasoto.com phát triển bền vững.

Mặc dù khá bận rộn với Pasoto.com, ông Chánh vẫn dành thời gian chia sẻ với các doanh nhân, nhà quản lý ở một số cộng đồng, như cộng đồng “Phát triển doanh nghiệp Việt” trên Facebook do ông Nguyễn Hữu Long thành lập, với khoảng 1.200 thành viên.

Ông Chánh cho biết, ông muốn chia sẻ để mọi người học được cái gì đó, dù rất nhỏ từ những trải nghiệm, kiến thức của ông và của nhiều người mà ông đã tiếp xúc, từng đọc.

“Kiến thức cho đi là kiến thức còn và sinh sôi”, ông Chánh nói.

Chat nhanh với CEO Pasoto.com Lâm Minh Chánh

“Khởi nghiệp hãy vì đam mê, đừng vì tiền”, ông bình luận gì về nhận định này?

Tôi không đồng tình với ý này. Đam mê là yếu tố cực quan trọng của chủ doanh nghiệp, nhưng chưa phải là điều kiện tiên quyết. Vì nếu đam mê mà không tạo ra giá trị cho xã hội, không tìm ra được một thị trường đủ lớn thì doanh nghiệp không thể tồn tại chứ đừng nói là phát triển.

Ông đã từng không biết dừng ?

Đúng. Tôi đã từng “điên cuồng” theo dự án websieuthi.vn cho đến khi vợ tôi khuyên tôi đến lần thứ ba “bỏ đi anh”. Và tôi nhận thấy một cách rõ ràng, tôi sẽ không tạo ra điều gì mới mẻ nếu tiếp tục thêm 6 tháng nữa. Nhờ vậy, tôi mới cắt lỗ, chấp nhận không suy nghĩ, luyến tiếc “chi phí chìm”

Theo ông, kỹ năng  quan trọng nhất của người khởi nghiệp là gì?

Kỹ năng bán hàng. Chủ doanh nghiệp phải biết bán ý tưởng của mình cho nhà đầu tư, các đồng cổ đông; phải biết bán ước mơ của mình cho các đồng nghiệp, nhân viên và phải biết bán sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp đến khách hàng của mình.