Tại Việt Nam, đây là loại ung thư phổ biến thứ 4 ở nam giới sau ung thư gan, phổi và dạ dày; phổ biến thứ 3 ở nữ giới sau ung thư vú và phổi. Số lượng mắc mới năm 2020 là 16.426 ca và số tử vong do ung thư đại trực tràng là 8.203 trường hợp.

Ảnh minh hoạ.

Tại Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai, cơ sở đã tiếp nhận và điều trị phẫu thuật thành công cho một số trường hợp ung thư đại trực tràng di căn gan - cắt cả đoạn đại trực tràng và phần gan bị di căn chỉ trong một lần phẫu thuật nội soi hoàn toàn - sau khi đã được điều trị hóa chất trước mổ để giảm giai đoạn.

Theo các chuyên gia của Bệnh viện Bạch Mai, đại tràng và trực tràng hay còn gọi là ruột già, ruột kết là đoạn cuối của ống tiêu hóa, tận cùng bởi hậu môn. Cũng như các vị trí khác, ung thư đại trực tràng thường tiến triển dần theo giai đoạn từ sớm đến muộn, có thể hình dung theo cách phân loại đơn giản như sau:

Giai đoạn 0: khối u được tìm thấy trong niêm mạc đại trực tràng, chưa di căn hạch xung quanh.

Giai đoạn I: khối u xâm lấn lớp dưới niêm mạc hoặc lớp cơ của thành đại trực tràng, chưa di căn hạch xung quanh. Giai đoạn II: khối u xâm lấn lớp dưới thanh mạc, vùng mô quanh đại tràng, thủng vào phúc mạc tạng hoặc xâm lấn cơ quan kế cận, chưa di căn hạch xung quanh.

Giai đoạn III: khối u đã di căn hạch xung quanh, chưa di căn xa. Giai đoạn IV: khối u di căn xa đến một nơi như phổi, gan, hoặc buồng trứng ở nữ.

Ung thư đại trực tràng có thể xâm lấn các mô lân cận hoặc các mô ở xa qua hệ thống bạch huyết và máu. Khi ung thư tách khỏi vị trí ban đầu xâm lấn các bộ phận khác của cơ thể được gọi là di căn. Ung thư di căn làm giảm khả năng điều trị và tăng nguy cơ tử vong.

Theo thống kê, gan là vị trí di căn phổ biến nhất ở bệnh nhân ung thư đại trực tràng với khoảng 25-30% các trường hợp.

Tỷ lệ di căn cao tới gan của ung thư đại tràng là do đại tràng có nhiệm vụ hấp thu các chất dinh dưỡng, nước, vitamin từ thức ăn, các chất dinh dưỡng này từ lòng ruột được hấp thu vào các tế bào ruột rồi vào máu, tất cả lượng máu này trước khi vào vòng tuần hoàn chính của cơ thể phải trải qua một hàng rào sàng lọc loại bỏ vi khuẩn, chất độc tại gan - trong trường hợp mắc ung thư đại tràng - các tế bào ung thư có thể rời khỏi khối u, di chuyển tự do trong máu từ ruột tới gan và phần lớn sẽ được gan sàng lọc giữ lại.

Tại đây các tế bào u vẫn phát triển và dần tạo thành khối u thứ phát. Sự xuất hiện di căn gan trong quá trình tiến triển của ung thư đại trực tràng là một yếu tố tiên lượng xấu và là nguyên nhân chính gây tử vong.

Nếu không điều trị thì thời gian sống trung bình kể từ khi phát hiện di căn gan chỉ là 9 tháng. Khi u đại trực tràng đã di căn gan, thái độ xử trí trở nên phức tạp hơn nhiều, đòi hỏi sự phối hợp giữa các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong một nhóm đa chuyên khoa: chẩn đoán hình ảnh (cắt lớp, y học hạt nhân và can thiệp), ung thư, phẫu thuật gan mật, phẫu thuật đại trực tràng và mô bệnh học.

Quyết định điều trị sẽ dựa trên đánh giá thông tin lâm sàng, điện quang và các dấu ấn sinh học, trên nguyên tắc tối đa hóa việc loại bỏ cả khối u nguyên phát ở đại trực tràng và khối u di căn gan bằng cách sử dụng tất cả các kỹ thuật có sẵn là mục tiêu chính mang lại cơ hội sống sót và chữa bệnh lâu dài tốt nhất.

Cắt bỏ gan có thể được thực hiện bằng nội soi hoặc mở, cùng lúc hoặc  không cùng lúc với phẫu thuật cắt đại trực tràng ở những bệnh nhân được chọn.

Đối với những bệnh nhân không thể cắt bỏ, các lựa chọn điều trị bao gồm hóa trị toàn thân, điều trị đích, truyền hóa chất động mạch gan, nút mạch hóa chất (TACE), đốt sóng cao tần (RFA) hoặc xạ trị trong chọn lọc (Selective Internal Radiation Therapy: SIRT), xạ trị lập thể định vị thân (Stereotactic Body Radiation Therapy - SBRT) góp phần cải thiện khả năng sống sót và có thể chuyển giai đoạn từ ban đầu không thể cắt bỏ thành có thể phẫu thuật.

Với đặc điểm là một Bệnh viện đa khoa hoàn chỉnh hạng đặc biệt, Bệnh viện Bạch Mai có đầy đủ các chuyên ngành với các chuyên gia hàng đầu trong hầu hết các lĩnh vực nên việc phối hợp chẩn đoán và điều trị theo hình thức nhóm đa chuyên khoa với chất lượng cao đã trở thành thường quy từ nhiều năm nay, các trường hợp ung thư đại trực tràng di căn gan đều được hội chẩn thông qua phương án điều trị bởi các hội đồng chuyên về ung thư gan mật và ống tiêu hóa.