Một đoạn cao tốc Yên Bái - Lào Cai quy mô 2 làn xe.

Văn phòng Chính phủ vừa có công văn số 5126/VPCP-CN gửi Bộ trưởng Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ Xây dựng và VEC truyền đạt ý kiến về chủ trương triển khai Dự án xây dựng mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai thuộc tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai theo hình thức công trình khẩn cấp.

Theo đó, Phó thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan xem xét kiến nghị của VEC về việc triển khai Dự án xây dựng mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai thuộc tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai theo hình thức công trình khẩn cấp; báo cáo, đề xuất Thủ tướng trước ngày 12/6/2025, trong đó cần nêu rõ quan điểm đồng ý/không đồng ý với kiến nghị của VEC.

Tại văn bản số 1647/VEC-HĐTV, VEC kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà xem xét, quyết định cho Dự án được triển khai theo hình thức công trình xây dựng khẩn cấp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 130 Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/6/2014, được sửa đổi tại khoản 48 Điều 1 Luật số 62/2020/QH14 ngày 17/6/2020 của Quốc hội.

Bên cạnh đó, Dự án còn được áp dụng một số cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ chuẫn bị, thực hiện đầu tư, trong đó đáng chú ý nhất là việc cho phép VEC áp dụng Quy trình chỉ định thầu rút gọn theo Điều 78 của Nghị định số 24/2024/NĐ-CP; thực hiện song song các thủ tục, công việc: khảo sát, thiết kế, lập dự án; khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công, lập dự toán; lựa chọn nhà thầu; thi công xây dựng ... và các công việc cần thiết khác để triển khai Dự án…

Đây là những nhóm giải pháp sẽ giúp Dự án xây dựng mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai thuộc tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai khởi công vào ngày 19/8/2025; cơ bản hoàn thành toàn tuyến trong năm 2026, rút ngắn gần 4 tháng so với triển khai theo quy trình thủ tục thông thường.

Được biết, Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã xác định tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai có chiều dài 264 km, quy mô 6 làn xe.

Hiện tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, chiều dài 245 km đã được VEC đầu tư, khai thác thu phí hoàn vốn từ năm 2014, trong đó đoạn Nội Bài - Yên Bái có quy mô 4 làn xe; đoạn Yên Bái - Lào Cai có quy mô 2 làn xe (đã giải phóng mặt bằng, thi công nền đường đạt quy mô 4 làn xe). Thời gian thu phí tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai là 27 năm (dự kiến kết thúc vào năm 2041).

Tuyến Nội Bài - Lào Cai là tuyến cao tốc hướng tâm, đã khai thác trên 10 năm, riêng đoạn tuyến Yên Bái - Lào Cai đang khai thác với quy mô 2 làn xe, không có giải phân cách giữa nên hạn chế khả năng lưu thông, khi lượng xe tăng cao sẽ tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông cho người và phương tiện lưu thông trên tuyến, đặc biệt vào các ngày cuối tuần, lễ, tết.

Theo VEC, đoạn tuyến Yên Bái - Lào Cai trước đây có quy mô 2 làn xe từ Km123+080 - Km244+155, chiều dài khoảng 121 km, trong quá trình đầu tư, khai thác đã mở rộng một số đoạn lên quy mô 4 làn xe, chiều dài khoảng 40km.

Như vậy, phạm vi nghiên cứu đầu tư mở rộng đoạn cao tốc Yên Bái - Lào Cai còn lại khoảng 83 km. Do đoạn tuyến Nội Bài - Yên Bái hiện có quy mô 4 làn xe cao tốc hoàn chỉnh, vì vậy, VEC đề xuất đầu tư mở rộng đoạn Yên Bái - Lào Cai đạt quy mô 4 làn xe để khai thác đồng bộ quy mô với đoạn tuyến Nội Bài - Yên Bái và phù hợp với điều kiện mặt bằng hiện có, đẩy nhanh được tiến độ đầu tư dự án.

Ước tính, tổng mức đầu tư cho Dự án mở rộng cao tốc Nội Bài - Lào Cai đoạn Yên Bái - Lào Cai lên quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh, tổng mức đầu tư khoảng 7.668 tỷ đồng.

Tại văn bản số 726/VEC-TCKT ngày 21/3/2025, VEC đề xuất cơ cấu nguồn vốn cho Dự án mở rộng cao tốc Nội Bài - Lào Cai đoạn Yên Bái - Lào Cai gồm: vốn ngân sách nhà nước là 3.055 tỷ đồng (khoảng 40% tổng mức đầu tư), vốn VEC huy động là 4.613 tỷ đồng (khoảng 60% tổng mức đầu tư); lãi vay trong thời gian xây dựng (dự kiến 9%/năm) là 622 tỷ đồng.

Thời gian thu phí hoàn vốn cho phần vốn VEC huy động khoảng 20 năm (dự kiến kết thúc vào năm 2045). Theo báo cáo của VEC, phương án huy động vốn của VEC cho dự án được tính toán trên cơ sở phương án tăng vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 cho VEC đã được Quốc hội đồng ý chủ trương tại Nghị quyết số 191/2025/QH15 ngày 19/2/2025.