Valía theo tiếng Tây Ban Nha nghĩa là “xứng đáng”.

Khi kiến trúc sư “phải lòng” thành phố cảng

Trong khi nhiều kiến trúc sư chọn Hà Nội hay TP.HCM để gây dựng sự nghiệp, thì Hồ Hữu Vượng, Giám đốc Công ty TNHH Kiến trúc nội thất Valia thừa nhận, anh “phải lòng” Hải Phòng ngay từ lần đầu tiên đặt chân đến thành phố cảng. Đó là khoảng năm 2020, anh có chuyến đi để lấy lại tinh thần sau thời gian bí bách vì giãn cách xã hội do đại dịch Covid-19. “Tôi ấn tượng với sự nhiệt tình, thẳng thắn, đúng kiểu Hải Phòng không lòng vòng của con người nơi đây”, anh nói.

Trong đánh giá của vị kiến trúc sư, Hải Phòng là thành phố không thiếu cơ hội, nhưng thiếu những công trình mang tính biểu tượng, đủ sức tạo tiếng vang cho Thành phố, hay ghi danh tại các cuộc thi về kiến trúc. Xuyên suốt chuyến đi ấy, anh nhận thấy, Hải Phòng có lẽ là thành phố sở hữu nhiều lâu đài nhất Việt Nam, song anh không biết phải dùng ngôn ngữ gì để miêu tả những công trình này, ngoài hai chữ “thập cẩm”.

“Có tòa mang phong cách tân cổ điển Pháp, nhưng trên nóc là chiếc tháp tròn đặc trưng của xứ Trung Đông. Có những biệt phủ hoành tráng với hành lang rộng thênh thang, nhưng lối vào nhà vệ sinh chỉ vừa một người lách. Tôi muốn dùng những kiến thức và kinh nghiệm mà mình đã tích lũy để phần nào thay đổi các công trình kiến trúc tại thành phố cảng”, đại diện Công ty Valia giãi bày.

Từng du học nước ngoài, Hồ Hữu Vượng có một số quan điểm kiến trúc khác với đa số quan điểm của người Việt Nam. Anh sinh ra tại Hà Nội, sau đó sang Anh học cấp 3 và học tiếp đại học chuyên ngành thiết kế, quản lý khách sạn tại Thụy Sỹ. Những chuyến rong ruổi khắp trời Âu khiến anh ngày càng tìm thấy niềm đam mê với kiến trúc. Anh quyết định rẽ ngang bằng cách tham gia các khóa học từ xa, rồi tự đọc sách về kiến trúc, tự học thêm bên ngoài.

Về phong cách kiến trúc của mình, đại diện Valia tiết lộ, dựa trên nền tảng từ ngành khách sạn, anh thường đưa những tiêu chuẩn 5 sao vào các thiết kế, đảm bảo vừa giữ tính nguyên tắc, vừa đem lại sự thoải mái tối đa cho gia chủ. Ai cũng nghĩ thiết kế là phải phá cách, vượt ra khỏi khuôn mẫu, nhưng anh nghĩ khác.

“Nếu quá ưu tiên sự phá cách để rồi tạo ra một sản phẩm độc nhất, nhưng khi sinh hoạt lại có phần bất tiện, thì đó là một sự thất bại. Tôi luôn ưu tiên sáng tạo về mặt công năng sử dụng, song vẫn phải đảm bảo các nguyên tắc kiến trúc cơ bản, để một công trình có thể phục vụ tối đa sinh hoạt của khách hàng”, vị kiến trúc sư chia sẻ.

Anh cũng có những cách triển khai khác với niềm tin số đông. Thay vì lựa chọn thiết kế nội thất theo hướng từ ngoài vào trong, thì anh chọn đi từ trong ra ngoài, một lần nữa nhấn mạnh yếu tố thoải mái khi sử dụng. Đây cũng là phong cách thiết kế nội thất mà anh học hỏi được qua quá trình dài sinh sống tại châu Âu. Vì vậy, với bất kỳ công trình nào, anh luôn ưu tiên hỏi gia chủ các thông tin về công năng của ngôi nhà, thói quen sinh hoạt, sở thích…, sau đó mới chuyển sang thiết kế cấu trúc bên ngoài.

Anh Vượng suy nghĩ nhiều về cách một bộ phận người Việt nhìn nhận về phong thủy trong một ngôi nhà. Ví dụ, cửa chính đặt ở hướng Đông Nam sẽ mang lại ánh sáng và sự thoáng mát trong ngôi nhà, nhưng nếu chủ nhà cho rằng, mình xung khắc với hướng Đông Nam, thì việc chuyển cửa có nên không? Hay trường hợp khách hàng ở chung cư, quan niệm bàn thờ nên đặt ở vị trí cao nhất sẽ làm khó cho chủ nhà, trừ khi họ mua được những căn penthouse.

Phong thủy nên được nhìn nhận một cách tổng thể, hướng tới sự tiện nghi và hài hòa, chứ không nên bị bó hẹp trong những điều cấm kỵ.

“Theo tôi, phong thủy nên được nhìn nhận một cách tổng thể, hướng tới sự tiện nghi và hài hòa, chứ không nên bị bó hẹp trong những điều cấm kỵ mang tính bảo thủ”, Vượng chia sẻ.

Chính vì những quan niệm khác với số đông, Giám đốc Valia thừa nhận, thời kỳ đầu bước chân vào ngành, anh từng bị không ít khách hàng phản đối. Có những công trình, anh làm đến lần thứ 6, thứ 7 mà vẫn không tìm được tiếng nói chung với chủ nhà, anh đành chấp nhận dừng lại. Chưa kể, khác với thói quen tại châu Âu - nơi chủ nhà đặt niềm tin trọn vẹn vào kiến trúc sư, thì tại Việt Nam, nhiều chủ nhà vẫn đang “coi rẻ” chất xám của người thiết kế.

“Họ bỏ kinh phí lớn để xây nhà, nhưng tiếc chi phí thiết kế, thậm chí muốn được miễn phí tiền thiết kế, chỉ tính tiền đồ đạc, nội thất. Chủ nhà thuê thiết kế, nhưng không tin tưởng kiến trúc sư, yêu cầu vẽ hoàn toàn theo ý mình, đến khi nhà xấu, bất hợp lý, lại đổ tại kiến trúc sư.

Sự đối lập trong quan niệm và mâu thuẫn của nghề kiến trúc sư tại Việt Nam khiến Vượng càng tin rằng, anh sẽ tìm được chỗ đứng. Anh từng bước thuyết phục các chủ nhà và để kết quả thực tế của các công trình lên tiếng. Vị kiến trúc sư trẻ đã ghi dấu ấn thông qua việc cải tạo thành công Sân vận động Lạch Tray (Hải Phòng) với tiêu chuẩn tổ chức giải quốc tế, chưa kể nhiều công trình biệt thự mang hơi thở đương đại, trong đó có công trình được tôn vinh tại Triển lãm Thiết kế nhà ở đương đại Hải Phòng 2025.

Hành trình ‘bơi ngược dòng” để kiến tạo hệ sinh thái riêng

Để chạm đến thành công hôm nay, Hồ Hữu Vượng từng đi qua nhiều trở ngại. Ngày quyết tâm trở về Việt Nam làm trong ngành kiến trúc, anh bị nhiều người quen, bạn bè cho là “gàn dở”, bởi anh không thiếu cơ hội làm việc đúng chuyên ngành khách sạn, với hàng loạt lời chào mời từ quốc tế. Nhưng chỉ có Vượng mới hiểu, khát khao được bắt đầu những dự án của bản thân lớn hơn nhiều việc “làm thuê” lương cao nơi xứ người.

Những chuyến về thăm nhà khiến anh càng thêm yêu Việt Nam, đất nước xinh đẹp với thiên nhiên trù phú cùng nhiều kỳ quan xứng tầm thế giới. Tuy nhiên, Vượng đánh giá, tại nhiều tỉnh, thành phố, đã và vẫn có rất nhiều sản phẩm kiến trúc được phát triển bất chấp, thiếu sự nghiên cứu trong thiết kế, quy hoạch, từ đó phá vỡ cảnh quan mà ông trời ưu ái ban tặng.

“Tôi vô cùng bất bình với điều này. Tôi chỉ mong có thể cống hiến một phần khả năng, để tạo ra những công trình kiến trúc hòa mình với thiên nhiên, tôn vinh cảnh quan trù phú của Việt Nam”, đại diện Valia nói về khát vọng anh đặt ra khi quyết tâm “bơi ngược dòng”.

Tuy nhiên, con đường của Vượng không dễ dàng. Ban đầu, anh mở công ty thiết kế kiến trúc nội thất tại Đà Nẵng, nhưng buộc phải đóng cửa vì không đủ chi phí để duy trì trong đại dịch. Sau này, khi quyết định ổn định tại Hải Phòng, anh từng mua lại cổ phần một công ty kiến trúc nội thất đang trên đà đi xuống và vực dậy thành công, đưa công ty chạm tới ánh hào quang trong ngành. Song, anh vẫn lựa chọn rời đi vì khác định hướng với các cổ đông còn lại. “Mọi người thích mọi thứ theo quỹ đạo và bằng lòng với thành tựu hiện tại, còn tôi luôn muốn tìm kiếm những chân trời mới”, Vượng nói.

Đầu năm 2024, Hồ Hữu Vượng thành lập Công ty TNHH Kiến trúc nội thất Valia (Valía theo tiếng Tây Ban Nha nghĩa là “xứng đáng”). Khác với thời kỳ khởi nghiệp, khách hàng nào tìm đến, Vượng cũng gật đầu, thì nay, anh “lọc” những khách hàng yêu nghệ thuật, tôn trọng công sức của kiến trúc sư, để cùng nhau tạo nên các công trình xứng đáng với tâm huyết và thời gian của cả hai bên.

Đặc biệt, không chỉ tập trung vào mảng thiết kế kiến trúc và nội thất, Vượng còn quyết tâm thử sức trong nhiều mảng kinh doanh mới, đưa thương hiệu Valia phát triển thành một hệ sinh thái. Mùa hè 2024, Vượng khai trương biệt thự nghỉ dưỡng gồm 5 phòng ngủ trên đảo Cát Bà (Hải Phòng). Dự án được anh dồn nhiều tâm huyết thông qua sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và thiên nhiên, trong khi vẫn nhấn mạnh vào ngôn ngữ thiết kế mang tính sang trọng, theo tiêu chuẩn của khách sạn 5 sao.

“Cát Bà không thiếu những địa điểm lưu trú. Nhưng những khách sạn đạt tiêu chuẩn 5 sao không đáp ứng nhu cầu riêng tư của khách, trong khi các khu biệt thự đủ độ riêng tư lại chưa đạt chuẩn mực mà nhiều khách quốc tế yêu cầu. Biệt thự Valía là sự gạch nối của hai mô hình này”, Hồ Hữu Vượng giải thích và cho biết, biệt thự thường trong tình trạng kín phòng, với nhiều lời ngợi khen từ khách quốc tế.

Valía winebar được coi là bản giao hưởng đương đại của những tương phản táo bạo.

Không dừng lại ở thử nghiệm trong mảng du lịch, tháng 7 vừa qua, vị kiến trúc sư khai trương thêm quán bar chuyên về rượu vang đầu tiên tại Hải Phòng, dưới tên gọi Valía Winebar. Từ kiến thức cơ bản về rượu vang khi còn học chuyên ngành khách sạn tại Thụy Sỹ, Vượng tự tìm hiểu, học hỏi và đã có chứng nhận chuyên gia rượu vang quốc tế. Không theo phong cách sôi động, Valía Winebar được thiết kế như một quán rượu nhỏ xinh, ấm cúng, nơi Vượng có thể chia sẻ kiến thức, tìm kiếm những tâm hồn đồng điệu.

Kể từ khi khai trương thêm hai dự án mới, cuộc sống của Vượng bận rộn hơn, cũng đối diện với nhiều áp lực hơn. Ban ngày anh sẽ dành thời gian cho công việc thiết kế, giám sát thi công tại các công trình kiến trúc, từ 7h tối đến 2h sáng, anh có mặt tại quán bar để rửa ly, lau quầy, tiếp khách. Vượng cũng đang ấp ủ một dự án du lịch tại Hạ Long, dự kiến đưa vào hoạt động trong năm tới.

Dù mỗi ngày của Hồ Hữu Vượng bắt đầu và kết thúc ở những không gian khác nhau, nhưng điểm chung là đều mang hơi thở của sáng tạo và đam mê. Với anh, làm việc không chỉ để mưu sinh, mà là cách để gửi gắm tình yêu với cái đẹp, với từng chi tiết của cuộc sống. “Tôi tin rằng, khi mình sống xứng đáng, mọi công trình mình tạo ra cũng sẽ xứng đáng”, Vượng nói.

Kiến trúc sư Hồ Hữu Vượng: Tôi tin rằng, khi mình sống xứng đáng, mọi công trình mình tạo ra cũng sẽ xứng đáng.

Lời khuyên dành cho những bạn trẻ lập nghiệp trong ngành kiến trúc

Học cách lắng nghe: Chỉ lắng nghe mới hiểu được nhu cầu, mong muốn của khách hàng và đó là cách duy nhất để có thể mang lại sản phẩm gần nhất với kỳ vọng của họ.
Không ngừng học hỏi, trau dồi tay nghề: Trong thời buổi cạnh tranh công việc khốc liệt, nỗ lực để trở thành chuyên gia trong lĩnh vực của mình sẽ tách biệt mình với số còn lại, giúp mình có được những cơ hội tốt hơn.

Chấp nhận thất bại nhưng không được nản lòng: Trân trọng bản thân đã dám nghĩ, dám làm, thất bại là bài học để chúng ta ngày càng có những bài chơi tiềm năng hơn, chiến lược kinh doanh tốt hơn, kế hoạch hành động tỉ mỉ hơn.

Không được ngủ quên trên chiến thắng: Khi đang có hướng kinh doanh hiệu quả, phải không ngừng nghiên cứu, phát triển, tối ưu hóa sản phẩm và dịch vụ mình cung cấp cho thị trường, vì chỉ như thế mình mới có chỗ đứng trong thời buổi cạnh tranh ngày nay.