Coi thường quy hoạch

Nếu chiểu theo Kết luận số 3118/KL - TTCP của Thanh tra Chính phủ về công tác quản lý sử dụng đất, quản lý đầu tư xây dựng tại Hòa Bình giai đoạn 2004 - 2014, Dự án Xây dựng sân golf Phượng Hoàng - Hòa Bình (Phoenix Golf Resort) có thể coi một trong những dự án điển hình của sự tùy tiện, bất chấp các quy định pháp luật của lãnh đạo địa phương này.

Sân golf  Phượng Hoàng được xây dựng tại làng Rổng Vòng - Rổng Cấn, xã Lâm Sơn, huyện Lương Sơn, nằm cách Hà Nội 38 km, có tổng mức đầu tư 38 triệu USD, được tỉnh Hòa Bình cấp phép cho Tập đoàn Chamvit (Hàn Quốc). Dự án bắt đầu triển khai xây dựng từ năm 2005, đến năm 2009 thì chính thức đi vào khai thác, sử dụng.

Sân golf Phượng Hoàng được tỉnh Hòa Bình cấp phép cho Tập đoàn Chamvit (Hàn Quốc), tiền thuê đất chỉ là 0,01 USD/m2/năm. Ảnh: Đức Thanh

Theo sự giới thiệu của Công ty TNHH Sân golf Phượng Hoàng (doanh nghiệp thực hiện dự án), đây là sân golf từng được sách Kỷ lục Việt Nam xác lập kỷ lục là sân golf có nhiều lỗ nhất năm 2012.

Tuy nhiên, đằng sau sự “hoành tráng” này, sân golf Phượng Hoàng ẩn chứa nhiều sai phạm lớn của UBND tỉnh Hòa Bình trong việc quản lý sử dụng đất và thực hiện Dự án.

Theo Thanh tra Chính phủ, Dự án Xây dựng sân golf Phượng Hoàng không nằm trong bất kỳ quy hoạch sử dụng đất nào của tỉnh Hòa Bình được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong giai đoạn từ 2001 - 2010, sau đó là quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020, cũng như Chiến lược Phát triển thể dục, thể thao Việt Nam đến năm 2020, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2198/QĐ - TTg ngày 3/12/2010.

Điều đáng nói là, theo Quyết định số 1946/QĐ - TTg ngày 26/11/2009 và Quyết định số 795/QĐ - TTg ngày 26/5/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch sân golf và điều chỉnh, bổ sung Danh mục các sân golf Việt Nam, Dự án Xây dựng sân golf Phượng Hoàng dự kiến phát triển đến năm 2020.

Trong khi đó, sân golf này đã được Hòa Bình “cầm đèn chạy trước ô tô” đầu tư xây dựng từ năm 2005 và hoàn thành, đưa vào sử dụng năm 2008. Mặt khác, qua kiểm tra, Thanh tra Chính phủ ghi nhận, việc thực hiện dự án này cũng không hề có quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt.

Cần phải nói thêm rằng, đây chưa phải là sai phạm lớn nhất tại Dự án Sân golf Phượng Hoàng mà lãnh đạo tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2004 - 2014 mắc phải.

Theo ghi nhận của Thanh tra Chính phủ, vào giữa tháng 2/2004, đại diện cho chính quyền địa phương, ông Bùi Văn Dư, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình đã ký Biên bản thỏa thuận nguyên tắc đầu tiên về đầu tư dự án này với Tập đoàn Chamvit. Ba tháng sau, hai bên lại ký tiếp một biên bản thỏa thuận đầu tư, trong đó xác định giá thuê đất là 0,01 USD/m2/năm, phương thức trả tiền 1 lần, thời gian thuê 50 năm, miễn tiền thuê đất tối thiểu trong vòng 11 năm.

Lộ trình để cụ thể hóa thỏa thuận tới hợp đồng pháp lý chính thức cho dự án phải mất thêm 5 năm, khi mãi đến tận tháng 1/2009, ông Bùi Quang Khành, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, đại diện cho UBND tỉnh Hòa Bình ký Hợp đồng thuê đất số 0001HĐ/TĐ với Công ty TNHH Sân golf Phượng Hoàng, chốt chính thức diện tích đất thuê là 318,889 ha, giá thuê đất là 0,01 USD/m2/năm, số tiền thuê đất 1 năm là 31.888,92 USD/năm, phương thức trả tiền một lần cho cả thời gian thuê 49,5 năm (từ ngày 1/2/2005 đến ngày 18/8/2054). Do Hòa Bình trót cam kết ưu đãi miễn tiền thuê cho Chamvit trong vòng 11 năm, nên tổng số tiền thuê đất chỉ còn là 1,227 triệu USD (cho 38,5 năm).

Điều đáng nói là, theo Giấy chứng nhận đầu tư số 2417/GP ngày 18/8/2004 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho Công ty TNHH Thể thao và Giải trí sân golf Long Sơn (tiền thân của Công ty TNHH Sân golf Phượng Hoàng), doanh nghiệp dự án có nghĩa vụ nộp tiền thuê đất hàng năm, mức tiền thuê đất được điều chỉnh lại sau chu kỳ 5 năm và có tỷ lệ gia tăng không vượt quá 15% so với lần công bố trước đó.

Thanh tra Chính phủ cho rằng, việc Hòa Bình và Công ty TNHH Sân golf Phượng Hoàng tự thỏa thuận giá đất cho thuê để ký hợp đồng thuê đất là vi phạm Điều 56, Luật Đất đai 2003; ký hợp đồng cho thuê đất một lần cho cả thời gian thuê đất là đi ngược với Giấy chứng nhận đầu tư.

Đặc biệt, ngày 3/1/2009 mới ký hợp đồng thuê đất, năm 2010, Công ty TNHH Sân golf Phượng Hoàng mới trả tiền thuê đất mà không xác định lại đơn giá thuê đất là vi phạm Điều 4, 6, 9, Nghị định 142/2005/NĐ - CP ngày 14/11//2005 của Chính phủ, gây thất thoát ngân sách nhà nước.

Nhà đầu tư vượt rào

Không chỉ UBND tỉnh Hòa Bình dính sai phạm, trong quá trình vận hành Dự án, bản thân Công ty TNHH Sân golf Phượng Hoàng cũng đã có biểu hiện vi phạm điều khoản hợp đồng đã ký.

Cụ thể, tại khoản 3, Điều 7, Hợp đồng thuê đất số 0001HĐ/TĐ có nêu: các hạng mục công trình xây dựng và kinh doanh dịch vụ cho thuê villa và nhà ở phải tuân thủ theo quy hoạch chi tiết dự án đầu tư và các quy định của pháp luật Việt Nam. Khi đưa vào sử dụng, nếu hoạt động cho mục đích kinh doanh thì phải xác định lại giá thuê đất.

Theo ghi nhận của Thanh tra Chính phủ, bất chấp các quy định của Hợp đồng, Công ty TNHH Sân golf Phượng Hoàng đã tự xây dựng khách sạn 3 tầng (không có trong quy hoạch chi tiết dự án) với diện tích gần 6.000 m2 đã đi vào hoạt động, nhưng đến nay UBND tỉnh Hòa Bình và các cơ quan chức năng chưa xác định lại giá tiền thuê đất, gây thất thoát ngân sách nhà nước.

Thanh tra Chính phủ khẳng định, Dự án Đầu tư xây dựng sân golf Phượng Hoàng là dự án đầu tư nước ngoài 100%, UBND tỉnh Hoà Bình đã buông lỏng quản lý, biểu hiện của sự nóng vội để xảy ra nhiều sai phạm, trong đó nổi cộm là việc đầu tư ngoài quy hoạch; tự thỏa thuận giá đất cho thuê, không tuân thủ quy định…

Được biết, trách nhiệm này được Thanh tra quy cho thường trực UBND tỉnh Hòa Bình nhiệm kỳ 2005 - 2010 và các sở: Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Xây dựng và chủ đầu tư dự án là Công ty TNHH Sân golf Phượng Hoàng.

Được biết, tại bản Kết luận số 3118/KL - TTCP, Thanh tra Chính phủ đã phải đề nghị Bộ Tài chính chủ trì kiểm tra việc thực hiện nghĩa vụ thuế của hoạt động sân golf Phượng Hoàng, do nhiều năm nay chưa kiểm tra và nhất là hoạt động kinh doanh của Công ty từ năm 2008 đến nay đều thua lỗ.

Đối với sân golf Phượng Hoàng, Thanh tra Chính phủ yêu cầu các cơ quan chức năng tiến hành xử lý vi phạm đối với chủ đầu tư đối với các hạng mục đầu tư xây dựng công trình không có giấy phép, không có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được phê duyệt.

“Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình chủ động đề xuất các giải pháp xác định lại nghĩa vụ tài chính phải nộp, tiền thuê đất của chủ đầu tư, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt”, Thanh tra Chính phủ yêu cầu.