Cảnh báo nguy cơ ngộ độc khí CO khi sử dụng máy phát điện sau bão

Sau mỗi đợt bão đi qua, tình trạng mất điện kéo dài thường xảy ra ở nhiều địa phương, buộc người dân phải sử dụng máy phát điện để duy trì sinh hoạt.

Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, nếu không sử dụng đúng cách, máy phát điện có thể trở thành nguồn phát sinh khí CO, một loại khí cực kỳ nguy hiểm và có thể gây ngộ độc dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn.

Tại Hà Tĩnh, ngay sau khi bão số 5 vừa qua, đã ghi nhận hai vụ ngộ độc khí CO do sử dụng máy phát điện trong không gian kín.

Trường hợp đầu tiên xảy ra tại thôn Đồng Phú, xã Kỳ Anh, khiến hai người phải nhập viện cấp cứu trong đêm.

Vụ thứ hai nghiêm trọng hơn được ghi nhận tại thôn Trần Phú, xã Thiên Cầm, làm bốn người thương vong. Những sự việc này là lời cảnh báo rõ ràng về mối nguy hiểm khi sử dụng máy phát điện thiếu an toàn, đặc biệt trong bối cảnh hậu bão khi nhu cầu sử dụng các thiết bị này tăng cao.

Theo bác sĩ Nguyễn Xuân Thái, Trưởng khoa Cấp cứu, Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh, khí CO là một loại khí không màu, không mùi, không vị và có khối lượng nặng hơn không khí, vì vậy rất khó nhận biết bằng giác quan thông thường.

Khí này thường sinh ra trong quá trình đốt cháy không hoàn toàn các loại nhiên liệu như xăng, dầu hay khí gas. Khi hít phải, CO sẽ kết hợp với hemoglobin trong máu với mức độ mạnh gấp 200 lần so với oxy, khiến cho oxy không thể vận chuyển đến các tế bào.

Tình trạng thiếu oxy cấp tính này sẽ gây tổn thương nghiêm trọng cho các cơ quan quan trọng, đặc biệt là não và tim. Trong nhiều trường hợp, nạn nhân có thể bị hôn mê sâu, sống đời sống thực vật hoặc tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Để phòng tránh ngộ độc khí CO, người dân cần chú ý đặt máy phát điện ở nơi thông thoáng, không vận hành thiết bị trong nhà kín hay gần cửa ra vào, cửa sổ. Khoảng cách an toàn tối thiểu nên là sáu mét để khí độc không xâm nhập vào không gian sống.

Việc bảo trì, kiểm tra máy phát điện thường xuyên cũng rất quan trọng để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định và an toàn. Ngoài ra, việc lắp đặt các thiết bị báo khí CO và báo cháy trong nhà là một giải pháp hiệu quả giúp phát hiện sớm rò rỉ khí độc.

Đối với các thiết bị khác sử dụng nhiên liệu như bếp gas, lò sưởi hay lò nướng, cần đảm bảo được lắp đặt đúng cách, có hệ thống thông gió hiệu quả và không sử dụng trong không gian kín. Trường hợp sử dụng than hay củi để sưởi hoặc nấu nướng, tuyệt đối không thực hiện trong nhà vì loại nhiên liệu này sinh ra lượng khí CO lớn trong quá trình cháy.

Người dân cũng được khuyến cáo không ngủ trong phòng có máy phát điện đang hoạt động, dù có mở cửa sổ. Nồng độ CO có thể tăng cao trong khi ngủ mà không ai hay biết, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Nếu phát hiện có mùi lạ, cảm thấy khó thở, đau đầu, chóng mặt hoặc buồn nôn khi đang sử dụng thiết bị đốt nhiên liệu, cần ngay lập tức di chuyển đến nơi thông thoáng, mở cửa để tăng cường lưu thông không khí và gọi cấp cứu.

Việc nâng cao ý thức cộng đồng về nguy cơ ngộ độc khí CO và thực hiện nghiêm các biện pháp an toàn khi sử dụng thiết bị đốt nhiên liệu là điều đặc biệt quan trọng trong mùa mưa bão. Sự chủ động của người dân trong phòng tránh tai nạn không chỉ giúp bảo vệ tính mạng cho chính mình mà còn góp phần giảm tải cho hệ thống y tế trong các tình huống khẩn cấp.

Bộ Y tế đề xuất hai phương án tổ chức giám định pháp y tại địa phương

Ngày 1/10, Bộ Y tế đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố cùng Bộ Công an và Bộ Nội vụ để xin ý kiến góp ý về mô hình tổ chức giám định pháp y tại địa phương, trong bối cảnh Luật Giám định tư pháp đang được sửa đổi.

Theo nội dung văn bản do Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên ký ban hành, việc sửa đổi Luật Giám định tư pháp do Bộ Tư pháp chủ trì đang hướng tới điều chỉnh mô hình tổ chức lại cơ quan pháp y tại địa phương. Trên cơ sở đó, Bộ Tư pháp đã có Công văn số 5504/BTP-BTTP gửi Bộ Y tế đề nghị nghiên cứu, đề xuất mô hình tổ chức phù hợp.

Tại dự thảo sửa đổi Luật Giám định tư pháp, khoản 1 Điều 15 quy định hệ thống tổ chức giám định tư pháp công lập trong lĩnh vực pháp y bao gồm: Viện Pháp y quốc gia (thuộc Bộ Y tế), Viện Pháp y quân đội (thuộc Bộ Quốc phòng), Trung tâm Giám định pháp y (thuộc Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an) và Trung tâm Pháp y tỉnh, thành phố trực thuộc Sở Y tế. Việc thành lập Trung tâm Pháp y cấp tỉnh do Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố căn cứ vào nhu cầu và điều kiện thực tế địa phương để quyết định.

Đối với lĩnh vực kỹ thuật hình sự, khoản 3 và 4 Điều 15 dự thảo nêu rõ các tổ chức giám định công lập bao gồm: Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an), Phòng Giám định kỹ thuật hình sự (Bộ Quốc phòng), Phòng Giám định kỹ thuật hình sự (Viện kiểm sát nhân dân tối cao), và Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc Công an tỉnh, thành phố. Đặc biệt, các phòng kỹ thuật hình sự cấp tỉnh được phép thực hiện cả giám định pháp y tử thi và giám định thương tích.

Trong Công văn số 6660/BYT-KCB, Bộ Y tế đề xuất hai phương án cụ thể về mô hình tổ chức giám định pháp y tại địa phương để các cơ quan liên quan cho ý kiến lựa chọn:

Phương án 1: Giữ nguyên mô hình hiện hành theo Luật Giám định tư pháp năm 2012. Theo đó, Trung tâm Pháp y trực thuộc Sở Y tế sẽ thực hiện giám định pháp y tử thi và thương tích, trong khi Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc Công an tỉnh chỉ giám định pháp y tử thi. Mô hình này giúp duy trì hệ thống pháp y ổn định sau quá trình sáp nhập tỉnh/thành, đồng thời tận dụng tốt hơn nguồn lực nhân sự, cơ sở vật chất và kinh phí.

Tuy nhiên, nhược điểm là sự tồn tại song song của hai tổ chức cùng thực hiện giám định pháp y có thể gây lãng phí, đặc biệt tại những địa phương có số lượng vụ việc giám định không nhiều.

Phương án 2: Thực hiện theo hướng của dự thảo Luật sửa đổi. Trong phương án này, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố có thể quyết định việc thành lập hay không thành lập Trung tâm Pháp y thuộc Sở Y tế, tùy theo nhu cầu thực tế. Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh sẽ chịu trách nhiệm giám định cả tử thi và thương tích.

Phương án này trao quyền chủ động cho địa phương trong tổ chức mô hình phù hợp. Tuy nhiên, nếu không có sự thống nhất giữa các tỉnh, có thể dẫn đến tình trạng thiếu đồng bộ trong cả nước.

Hơn nữa, ở những địa phương không thành lập Trung tâm Pháp y, việc xử lý các vụ việc giám định có thể gặp khó khăn, chậm trễ, phát sinh thêm chi phí khi phải gửi giám định nơi khác. Đáng lưu ý, hiện nay nhiều Trung tâm Pháp y mỗi năm chỉ giám định dưới 50 ca tử thi, khiến hiệu quả hoạt động không cao.

Bộ Y tế đề nghị các địa phương, cùng với Bộ Công an và Bộ Nội vụ, lựa chọn một trong hai phương án nêu trên và gửi góp ý về Bộ Y tế trước ngày 5/10/2025 để tổng hợp và báo cáo.

Hà Nội ghi nhận thêm nhiều ổ dịch sốt xuất huyết mới

Trong tuần từ ngày 19/9 đến 26/9, theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, số ca mắc sốt xuất huyết trên địa bàn thành phố tiếp tục tăng với 321 trường hợp được ghi nhận tại 81 phường, xã, tăng 63 ca so với tuần trước.

Đáng chú ý, có thêm 14 ổ dịch mới xuất hiện tại các khu vực như Xuân Phương (2 ổ), Chương Dương, Dân Hòa, Hà Đông, Hát Môn, Long Biên, Phú Cát, Phú Xuyên, Phúc Thịnh, Tam Hưng, Thanh Trì, Thuận An và Vĩnh Thanh.

Tính từ đầu năm đến nay, Hà Nội đã ghi nhận tổng cộng 2.205 trường hợp mắc sốt xuất huyết và 108 ổ dịch, trong đó hiện còn 29 ổ dịch đang hoạt động.

Mặc dù tổng số ca mắc giảm 37% so với cùng kỳ năm 2024, nhưng xu hướng gia tăng trở lại trong những tuần gần đây đang đặt ra nguy cơ bùng phát dịch trên diện rộng, đặc biệt tại các khu vực trường học và những nơi từng có ổ dịch cũ.

Bên cạnh dịch sốt xuất huyết, Hà Nội cũng ghi nhận sự gia tăng của một số bệnh truyền nhiễm khác. Trong tuần qua, có 191 trường hợp mắc tay chân miệng tại 74 phường, xã, nâng tổng số ca từ đầu năm đến nay lên 4.539. Hiện còn 5 ổ dịch tay chân miệng đang hoạt động, tuy chưa ghi nhận ca tử vong nào.

Thành phố cũng ghi nhận 7 ca mắc sởi tại 6 phường, xã, giảm 1 trường hợp so với tuần trước. Lũy kế từ đầu năm đến nay đã có 4.392 ca mắc sởi, trong đó có 1 trường hợp tử vong. Ngoài ra, một trường hợp uốn ván ở người lớn được phát hiện tại xã Phú Lương, nâng tổng số ca uốn ván trong năm lên 23. Các bệnh truyền nhiễm khác như liên cầu lợn, ho gà, não mô cầu, viêm não Nhật Bản… không phát sinh thêm ca mới trong tuần.

Trước diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh, CDC Hà Nội cho biết sẽ tiếp tục tăng cường công tác giám sát dịch tễ tại các khu vực có ổ dịch đang hoạt động.

Cụ thể, các địa bàn như Hà Đông và Dân Hòa sẽ được giám sát vào ngày 29/9, Dương Hòa và Chương Dương vào ngày 30/9, Long Biên ngày 1/10 và Phú Xuyên ngày 2/10.

Các trạm y tế phường, xã cũng được yêu cầu triển khai đồng bộ các biện pháp phòng chống dịch sốt xuất huyết và Chikungunya, tổ chức chiến dịch diệt lăng quăng, phun hóa chất diệt muỗi trưởng thành tại các khu vực có nguy cơ cao. Đồng thời, công tác giám sát chỉ số bọ gậy, muỗi truyền bệnh sẽ được duy trì thường xuyên để kịp thời đưa ra các biện pháp can thiệp phù hợp.

Song song đó, ngành Y tế sẽ phối hợp chặt chẽ với ngành thú y nhằm theo dõi tình hình dịch bệnh trên động vật, chủ động phòng ngừa nguy cơ lây truyền sang người.

Bên cạnh các hoạt động chuyên môn, công tác truyền thông cũng được đẩy mạnh, nhằm nâng cao nhận thức của người dân trong việc phòng bệnh, chủ động hợp tác với cơ quan chức năng trong điều tra, xử lý và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả.