Phát hiện ung thư tuyến giáp khi khám sức khỏe tổng quát

Qua siêu âm, bác sỹ phát hiện chị Thủy có nhân giáp thùy phải TR4 kích thước nhỏ, nghi ngờ ác tính, nằm sát vỏ bao mặt sau; nhân giáp thùy trái TR3 và một nang giáp TR1. Kết quả chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA) xác định ung thư tuyến giáp thể nhú. Các xét nghiệm máu, chức năng gan thận, điện tâm đồ và X-quang ngực đều bình thường, đủ điều kiện phẫu thuật.

Thống kê của Globocan năm 2022 cho thấy, toàn cầu ghi nhận khoảng 821.000 ca mới mắc ung thư tuyến giáp, trong đó gần 47.500 trường hợp tử vong.

Chị Thủy được phẫu thuật cắt thùy phải và eo tuyến giáp trong 60 phút, sức khỏe ổn định sau mổ và xuất viện sớm. “Tôi thật sự may mắn khi duy trì thói quen khám định kỳ để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, giúp việc điều trị thuận lợi và an toàn”, chị chia sẻ.

Tương tự, anh Thắng (44 tuổi, ở Lâm Đồng) cũng tình cờ phát hiện ung thư tuyến giáp trong lần khám sức khỏe tổng quát cùng vợ. Dù trước đó không có triệu chứng bất thường ở vùng cổ, siêu âm tuyến giáp cho thấy anh có khối u tại thùy phải.

Kết quả FNA xác định ung thư tuyến giáp thể nhú đã di căn hạch cổ phải. BS.CKII Đỗ Tường Huân, chuyên khoa ung bướu cùng ê kíp đã tiến hành phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp, nạo hạch cổ phải và nhóm trung tâm, đồng thời bảo tồn dây thần kinh quặt ngược thanh quản và tuyến cận giáp, giúp bệnh nhân duy trì giọng nói và cân bằng canxi máu. Sau mổ, anh Thắng hồi phục tốt, nói rõ, không khàn tiếng và được xuất viện sớm.

Theo các bác sỹ, ung thư tuyến giáp nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm có tiên lượng rất tốt, khả năng điều trị khỏi cao. Bệnh được chia thành các thể chính gồm thể nhú, thể nang, thể tủy và thể không biệt hóa. Trong đó, thể nhú chiếm tỷ lệ cao nhất và có tiên lượng khả quan, với tỷ lệ sống sau 10 năm đạt trên 90% nếu điều trị kịp thời.

Thống kê của Globocan năm 2022 cho thấy, toàn cầu ghi nhận khoảng 821.000 ca mới mắc ung thư tuyến giáp, trong đó gần 47.500 trường hợp tử vong. Bệnh thường gặp ở người dưới 55 tuổi, đặc biệt ở nữ giới, với tỷ lệ mắc cao gấp ba lần nam giới. Ung thư tuyến giáp thường tiến triển âm thầm, khó phát hiện do không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu.

Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo người dân, đặc biệt là phụ nữ trên 30 tuổi, nên khám sức khỏe định kỳ, siêu âm tuyến giáp và làm xét nghiệm hormone tuyến giáp hằng năm. Việc tầm soát sớm giúp phát hiện bất thường kịp thời, điều trị hiệu quả và bảo toàn chất lượng cuộc sống lâu dài.

Đau bụng hố chậu trái, phát hiện nhiều túi mỡ bám ngoài đại tràng

Mới đây, Trung tâm Tiêu hóa MEDLATEC tiếp nhận một nam bệnh nhân đến khám vì đau bụng vùng hố chậu trái và mạn sườn trái. Qua thăm khám và chẩn đoán hình ảnh, bác sỹ phát hiện bệnh nhân mắc viêm bờm mỡ đại tràng xuống, một bệnh lý hiếm gặp, xảy ra khi các túi mỡ bám ngoài đại tràng bị xoắn đột ngột, có nguy cơ dẫn đến hoại tử mỡ vô khuẩn hoặc tắc tĩnh mạch do huyết khối nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Bệnh nhân là anh N.N.P. (35 tuổi, Hưng Yên) xuất hiện cơn đau bụng âm ỉ, đôi lúc quặn thành từng cơn ở vùng mạn sườn trái và hố chậu trái, kèm tình trạng đại tiện phân nát 3-4 lần mỗi ngày. Anh đến Trung tâm Tiêu hóa MEDLATEC thăm khám. Sau khi khám lâm sàng, bác sĩ chỉ định thực hiện siêu âm và chụp CT ổ bụng để làm rõ nguyên nhân.

Kết quả siêu âm cho thấy tại hố chậu trái, cạnh đại tràng xuống có cấu trúc hỗn hợp âm xung quanh thâm nhiễm mỡ, kích thước khoảng 8×29 mm, giữa các quai ruột có ít dịch tự do dày 9 mm. Hình ảnh chụp CT ổ bụng cho thấy vùng cạnh đại tràng xuống xuất hiện đám thâm nhiễm nhẹ kích thước 5-15 mm, không thấy tạo áp xe. Từ kết quả trên, bác sỹ chẩn đoán anh P. mắc viêm bờm mỡ đại tràng xuống, kê đơn điều trị ngoại trú và hẹn tái khám.

Theo Ths.Lưu Tuấn Thành, Phó Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa MEDLATEC, viêm bờm mỡ đại tràng là tình trạng các túi mỡ nhỏ bám bên ngoài đại tràng bị xoắn hoặc thiếu máu cục bộ. Khi bờm mỡ bị xoắn đột ngột, máu không thể lưu thông dẫn đến hoại tử mỡ vô khuẩn và tắc tĩnh mạch do huyết khối.

Nếu quá trình xoắn diễn ra từ từ, bệnh có thể tiến triển mạn tính với rất ít triệu chứng. Triệu chứng thường gặp nhất là đau bụng khu trú, đặc biệt ở vùng bụng dưới hoặc giữa, bên trái đau nhiều hơn.

Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, tăng lên khi ấn, ho, hít sâu hoặc khi kéo căng bụng. Một số trường hợp có thể buồn nôn, sốt nhẹ, chán ăn, tiêu chảy, tuy nhiên những biểu hiện này không điển hình và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiêu hóa khác như viêm ruột thừa, viêm túi thừa hoặc rối loạn tiêu hóa.

Mặc dù là bệnh lý lành tính, viêm bờm mỡ đại tràng có thể gây ra các biến chứng như lồng ruột, áp xe ruột, tắc ruột, dính ruột, viêm phúc mạc hoặc hình thành dây dính nếu không được điều trị đúng cách. Để chẩn đoán chính xác, bác sỹ Thành cho biết các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đóng vai trò quyết định.

Với chụp cắt lớp vi tính (CT) ổ bụng có tiêm thuốc, hình ảnh đặc trưng của viêm bờm mỡ là khối mỡ cạnh đại tràng hình bầu dục, kích thước 2-3 cm, mật độ mỡ, kèm thành phúc mạc dày và mỡ xung quanh bị viêm; đôi khi thấy điểm tăng tỷ trọng trung tâm (central dot sign), tương ứng với tĩnh mạch dẫn lưu bị huyết khối.

Trên siêu âm, bờm mỡ viêm xuất hiện dưới dạng khối đặc, tăng âm, không xẹp khi ấn, cố định tại vị trí đau, không di động theo nhịp thở. Siêu âm Doppler cho thấy mất dòng chảy máu trong vùng mỡ bị viêm, trong khi mỡ xung quanh vẫn có tưới máu bình thường.

Để phòng ngừa bệnh, bác sĩ khuyến cáo người dân nên duy trì cân nặng hợp lý vì lượng mỡ dư thừa dễ hình thành túi mỡ ngoài đại tràng. Bên cạnh đó, không nên ăn uống quá mức khiến ruột già phải làm việc liên tục, đồng thời nên tập thể dục đều đặn, ăn uống điều độ và tránh nhịn ăn.

Khi có dấu hiệu đau bụng kéo dài, đặc biệt là đau khu trú vùng hố chậu trái hoặc mạn sườn trái, cần đến cơ sở y tế có chuyên khoa Tiêu hóa để được siêu âm, chụp CT và chẩn đoán chính xác.

Bác sỹ Thành nhấn mạnh, viêm bờm mỡ đại tràng là bệnh lý hiếm gặp nhưng dễ bị chẩn đoán nhầm với các bệnh tiêu hóa khác. Việc phát hiện sớm giúp điều trị hiệu quả, tránh biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục cho người bệnh.

Bé gái bị tim bẩm sinh được cứu sống nhờ siêu âm từ bào thai

Bé Mai được chẩn đoán mắc dị tật tim bẩm sinh hiếm gặp từ khi còn trong bụng mẹ ở tuần thai thứ 22, nhờ siêu âm tim bào thai tại viện. Phát hiện sớm đã giúp các bác sĩ lập kế hoạch theo dõi, can thiệp và điều trị ngay khi bé chào đời, mang lại cơ hội sống sót và phát triển khỏe mạnh.

BS.CKII Vũ Năng Phúc, Trưởng khoa Tim bẩm sinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, bé Mai mắc dị tật không lỗ van động mạch phổi, vách liên thất kín (PA/IVS), một bệnh lý tim bẩm sinh phức tạp khiến van động mạch phổi bị bít hoàn toàn, ngăn máu từ thất phải lên phổi. Vách liên thất kín khiến thất phải có nguy cơ teo nhỏ, làm tim chỉ còn một buồng hoạt động.

Theo bác sỹ Phúc, việc phát hiện sớm dị tật PA/IVS qua siêu âm tim bào thai là yếu tố quyết định giúp bé Mai được điều trị đa giai đoạn.

Bằng kỹ thuật siêu âm Doppler màu, bác sỹ có thể quan sát được thất phải thiểu sản, không có dòng chảy vào thất phải và các bất thường cấu trúc tim ở giai đoạn 18-24 tuần. Nếu không phát hiện trong thai kỳ, trẻ có thể tử vong ngay sau sinh do suy tim và thiếu oxy trầm trọng.

Nhờ được theo dõi sát sao trong thai kỳ các bác sĩ đã chủ động lên kế hoạch can thiệp sau khi bé ra đời. Khi chào đời được 48 giờ, bé Mai trải qua ca mổ đầu tiên là khoan mở và nong rộng lỗ van động mạch phổi, đặt stent ống động mạch để tái lập dòng máu lên phổi tạm thời. Tám tháng tiếp theo, bé được phẫu thuật nối tĩnh mạch chủ trên vào động mạch phổi nhằm cải thiện lưu thông máu.

Đầu năm 2025, bé được can thiệp lần hai để bít hoàn toàn vòng bàng hệ và điều trị giãn mạch phổi. Đến tháng 10/2025, ê kíp bác sỹ tiếp tục thực hiện phẫu thuật Fontan ngoài tim, đặt ống ghép nối tĩnh mạch chủ dưới với động mạch phổi phải.

Ca mổ kéo dài sáu giờ đồng hồ thành công, bé hồi phục nhanh và được xuất viện sau một tuần. Hiện sức khỏe ổn định, được hẹn tái khám định kỳ ba tháng một lần để theo dõi thêm.

Bác sỹ Phúc cho biết, tim bẩm sinh là một trong những dị tật bẩm sinh phổ biến nhất, ảnh hưởng đến khoảng 8-9/1.000 trẻ sinh ra.

Bệnh có thể được phát hiện sớm bằng siêu âm tim thai, kỹ thuật giúp khảo sát cấu trúc và chức năng tim thai nhi, phát hiện các dị tật như thông liên thất, tứ chứng Fallot, chuyển vị đại động mạch, teo van tim, tim một thất, hay bất thường nhịp tim. Phát hiện sớm cho phép bác sĩ lên kế hoạch sinh, can thiệp và chăm sóc ngay sau sinh, giảm nguy cơ tử vong và biến chứng.

Nếu không được chẩn đoán trong thai kỳ, trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng nguy kịch như tím tái, khó thở hoặc suy tim cấp trong vài giờ đến vài ngày sau sinh. Việc chậm trễ điều trị có thể gây thiếu oxy kéo dài, tổn thương não, thận và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất, trí tuệ.

Các chuyên gia khuyến cáo thai phụ nên siêu âm tim thai trong giai đoạn 18-24 tuần, khi tim thai đã phát triển đủ để quan sát rõ cấu trúc.

Đặc biệt, siêu âm tim thai được khuyến nghị cho những trường hợp có nguy cơ cao như cha mẹ hoặc anh chị em ruột mắc bệnh tim bẩm sinh; mẹ mắc bệnh mạn tính (tiểu đường, lupus ban đỏ); nhiễm virus trong thai kỳ (như rubella) hoặc sử dụng thuốc có thể ảnh hưởng đến tim thai.

Bên cạnh tim bẩm sinh, siêu âm thai còn giúp phát hiện sớm nhiều dị tật nguy hiểm khác như vô sọ, não úng thủy, thoát vị rốn, thận đa nang, dị tật chi hay sứt môi, hở hàm ếch… Việc tầm soát định kỳ giúp bác sĩ và gia đình chủ động trong việc quản lý thai kỳ và điều trị sau sinh.