Nguy kịch vì nấm Aspergillus tấn công phổi sau cúm A

Khi đi khám, anh được chẩn đoán phù nề tụ máu phần mềm, không có gãy xương và được kê thuốc giảm đau chống viêm. Sau khi uống thuốc tại nhà, anh đỡ đau nhưng lại xuất hiện sốt, đau cơ, ho đờm và khó thở tăng dần.

Bệnh nhân đang điều trị tại cơ sở y tế.

Ngày 1/11, anh được đưa vào bệnh viện chuyên khoa phổi và chẩn đoán viêm phổi do cúm A kèm suy hô hấp. Bệnh diễn tiến nhanh khiến anh phải đặt nội khí quản thở máy, chức năng thận suy giảm và phổi tổn thương nặng dù đã được dùng kháng sinh bao phủ.

Suốt 11 ngày điều trị nhưng không cải thiện, anh vẫn sốt kéo dài. Kết quả nuôi cấy xác định nhiễm nấm Aspergillus, bệnh nhân được chuyển tới Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Tại Trung tâm Hồi sức tích cực, bác sỹ Hồng Kỳ cho biết, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng rất nặng: phải an thần và giãn cơ, thở máy, dùng thuốc vận mạch, cơ thể phù to, bụng chướng, dịch dạ dày xanh, nước tiểu vàng sậm. Vùng cổ bàn chân trái bầm tím, lưng và vùng cùng cụt loét độ ba.

Huyết áp tụt và phải duy trì noradrenalin. Khi soi phế quản, bác sỹ phát hiện giả mạc bám chắc vào nhánh phế quản phân thùy của thùy trên bên trái, dễ chảy máu.

Bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm nấm Aspergillus xâm lấn phổi trên nền viêm phổi cúm A nặng, kèm suy hô hấp, suy thận cấp, suy tim và sung huyết. Anh được lọc máu liên tục và điều trị thuốc kháng nấm. Tuy nhiên, việc điều trị gặp nhiều khó khăn do bệnh nhân suy thận và có bệnh lý tim mạch khiến khả năng hấp thu thuốc giảm và việc phối hợp điều trị trở nên phức tạp hơn.

Sau một ngày, chức năng phổi bắt đầu cải thiện. Đến ngày thứ bảy, bệnh nhân lại sốt trở lại 38,8 độ, xuất hiện tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn khác tấn công và liều thuốc vận mạch phải tăng lên.

Nhờ mười ngày điều trị tích cực và hồi sức tối ưu, bệnh nhân dần ổn định, thoát sốc, chức năng thận hồi phục và đã tỉnh táo. Anh vẫn phải tiếp tục điều trị thuốc kháng nấm kéo dài ít nhất sáu tuần.

Thạc sỹ bác sỹ Phạm Văn Phúc, Phó giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực cho biết, cúm không chỉ gây viêm phổi do virus mà còn làm suy yếu hàng rào bảo vệ của đường hô hấp, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm tấn công. Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất là nhiễm nấm Aspergillus xâm lấn.

Loại nấm này rất phổ biến trong môi trường và thường vô hại với người khỏe mạnh, nhưng ở bệnh nhân cúm nặng, đặc biệt là người có bệnh nền, suy giảm miễn dịch hoặc phải thở máy, nấm có thể xâm nhập sâu vào phổi, gây tổn thương lan rộng và dẫn tới suy hô hấp nhanh chóng. Bội nhiễm, nhất là Aspergillus xâm lấn, là nguyên nhân làm tăng tỉ lệ tử vong ở bệnh nhân cúm.

Người bệnh có thể diễn tiến nặng đột ngột với sốt kéo dài, khó thở tăng hoặc hình ảnh phổi xấu đi dù đã điều trị kháng sinh. Việc phát hiện sớm bằng các xét nghiệm chuyên sâu và điều trị kịp thời có ý nghĩa quyết định đối với hiệu quả điều trị.

Bác sỹ Phúc khuyến cáo người mắc cúm nếu sốt kéo dài, khó thở tăng dần hoặc tình trạng không cải thiện sau ba đến năm ngày điều trị thì cần đến ngay cơ sở y tế để được đánh giá bội nhiễm.

Phát hiện sớm và điều trị đúng thời điểm giúp tránh được các biến chứng nguy hiểm. Những người có bệnh nền hoặc suy giảm miễn dịch cần đặc biệt thận trọng, nên tiêm vắc xin phòng cúm hằng năm và đi khám sớm khi có dấu hiệu bất thường.

Robot cắt hai u nang giúp ngăn ung thư tụy cho người bệnh 68 tuổi

Bà Loan 68 tuổi được chẩn đoán có hai u nang nhầy ở thân tụy ở giai đoạn tiền ung thư. Các bác sỹ đã sử dụng hệ thống robot để cắt thân và đuôi tụy và đồng thời bảo tồn thành công lá lách cho người bệnh.

Tiến sỹ bác sỹ Phạm Công Khánh, chuyên khoa ung bướu cho biết, u nang nhầy tụy còn được gọi là MCN là loại tổn thương chứa chất nhầy và có nguy cơ tiến triển thành ung thư tụy rất cao.

Đây là một dạng ung thư đặc biệt nguy hiểm do khó khăn trong điều trị và tỷ lệ tử vong luôn ở mức cao. Bác sỹ cho biết trường hợp tương tự như của bà Loan không nhiều.

Bà Loan được phát hiện bệnh trong lần kiểm tra sức khỏe định kỳ. Hình ảnh từ máy chụp cộng hưởng từ MRI ba Tesla và nội soi siêu âm cho thấy trong nhu mô thân tụy có hai nang nằm gần nhau với kích thước mười milimet và mười lăm milimet và không thông với ống tụy.

Bác sỹ đã tiến hành chọc hút dịch trong nang để xác định bản chất tổn thương. Kết quả cho thấy chỉ số CEA trong dịch nang tăng gấp khoảng bốn mươi lần so với mức bình thường từ một trăm chín mươi hai đến hai trăm nanogram trên mililit so với mức năm nanogram trên mililit.

Theo bác sỹ Khánh đây là tổn thương nang tụy ở giai đoạn tiền ung thư và cần được phẫu thuật cắt thân và đuôi tụy càng sớm càng tốt.

Người bệnh lớn tuổi và có bệnh nền tăng huyết áp và tiểu đường nên nếu trì hoãn việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn. Khi nang chuyển thành ung thư bác sỹ buộc phải cắt toàn bộ thân tụy cùng với lá lách. Lá lách tuy nhỏ nhưng lại có vai trò rất quan trọng vì hoạt động như bộ máy lọc máu của cơ thể.

Nếu mất lá lách người bệnh sẽ suy giảm miễn dịch dễ nhiễm trùng nặng và dễ hình thành cục máu đông. Nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật cũng tăng lên đáng kể.

Ca mổ được đánh giá đầy thử thách vì tuyến tụy nằm sâu trong ổ bụng và liên quan đến nhiều mạch máu quan trọng như động mạch và tĩnh mạch lách mạch treo tràng trên mạch treo tràng dưới đại tràng ngang tá tràng ống mật chủ và bó mạch thận trái.

Việc phẫu thuật rất dễ ảnh hưởng đến các cơ quan xung quanh và làm tăng nguy cơ chảy máu hoặc rò dịch tụy gây viêm phúc mạc hoặc áp xe ổ bụng. Bác sỹ Khánh cho biết khó khăn lớn nhất khi cắt thân và đuôi tụy chính là việc bảo tồn lá lách vì động mạch và tĩnh mạch của lách nằm rất sát thân và đuôi tụy.

Sau hội chẩn bác sỹ Khánh quyết định sử dụng hệ thống robot Da Vinci Xi để loại bỏ u tụy. Đây là kỹ thuật hiện đại ít xâm lấn giúp tăng hiệu quả phẫu thuật và nâng cao độ an toàn cho người bệnh.

Robot đem lại hình ảnh ba chiều sắc nét và được phóng đại từ 10 đến 15 lần giúp bác sỹ quan sát rõ ràng các cấu trúc giải phẫu sâu và phức tạp như tuyến tụy bó mạch lách và nhiều mạch máu quan trọng khác. Nhờ vậy bác sỹ dễ dàng bóc tách mô bệnh khỏi mô lành và giảm thiểu tối đa nguy cơ chảy máu trong và sau phẫu thuật.

Các cánh tay của robot hoạt động linh hoạt và chính xác giúp bác sỹ thực hiện các mũi khâu ở diện cắt tụy một cách chuẩn xác và kín đáo làm giảm nguy cơ rò dịch tụy về sau. Kỹ thuật robot cũng giảm thiểu nguy cơ tổn thương bó mạch lách từ đó tăng khả năng bảo tồn lá lách khi phải cắt thân và đuôi tụy.

Sau nhiều giờ làm việc căng thẳng ekip của bác sỹ Khánh đã cắt thành công thân và đuôi tụy của người bệnh loại bỏ hai u nang nhầy và giữ nguyên được lá lách. Lượng máu mất rất ít.

Sau phẫu thuật bà Loan ít đau và có thể đi lại ăn uống bình thường chỉ sau một ngày. Đến ngày thứ tư bà hồi phục hoàn toàn. Kết quả giải phẫu bệnh xác nhận đây là u nang nhầy có loạn sản độ thấp phù hợp với chẩn đoán trước mổ.

Bác sỹ Khánh cho biết tuyến tụy có hai chức năng chính là chức năng nội tiết và chức năng ngoại tiết. Trong chức năng nội tiết tụy tiết insulin để điều hòa đường huyết. Trong chức năng ngoại tiết tuyến tụy tạo ra các enzym quan trọng giúp tiêu hóa đường đạm và mỡ.

Do đó khi cắt một phần thân và đuôi tụy người bệnh sẽ mất một phần nhu mô tụy điều này có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa và nồng độ đường huyết. Sau phẫu thuật người bệnh được bổ sung enzym tụy và sử dụng thuốc điều chỉnh đường huyết khi cần.

Một số yếu tố nguy cơ dẫn đến hình thành nang tụy gồm yếu tố di truyền hoặc đột biến tế bào uống nhiều rượu bia hút thuốc lá viêm tụy tái phát sỏi mật và chấn thương bụng.

Bệnh thường không có triệu chứng và thường được phát hiện tình cờ khi chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp cộng hưởng từ trong quá trình tầm soát sức khỏe hay chẩn đoán các bệnh lý khác.

Chuyên gia khuyến nghị ngoài việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ người dân nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các tổn thương ở tụy. Việc chẩn đoán kịp thời giúp điều trị hiệu quả và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm đặc biệt là nguy cơ tiến triển thành ung thư tụy.

Đặt máy tạo nhịp tim giúp ngăn nguy cơ đột tử

Các bác sỹ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã cấy một thiết bị nhỏ bằng viên thuốc con nhộng vào buồng tim của chị Diễm 48 tuổi nhằm giúp tim đập ổn định và phòng ngừa nguy cơ đột tử ở người bệnh bị rối loạn nhịp tim.

Chị Diễm cho biết trước đây sức khỏe hoàn toàn bình thường nhưng vài tháng gần đây chị thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, thỉnh thoảng chóng mặt và hồi hộp. Dù đã giảm cường độ làm việc và dành thời gian nghỉ ngơi nhưng tình trạng vẫn không cải thiện. Tháng trước chị bất ngờ ngất hai lần không rõ nguyên nhân nên đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM thăm khám.

Để xác định việc ngất có liên quan đến vấn đề tim hay không, bác sỹ Nguyễn Minh Châu thuộc Trung tâm Tim mạch Can thiệp chỉ định chị thực hiện nghiệm pháp bàn nghiêng. Người bệnh được cố định trên bàn kiểm tra, sau đó bàn được chuyển dần từ tư thế nằm sang tư thế nghiêng từ 60 đến 80 độ. Trong suốt quá trình, bác sỹ theo dõi liên tục huyết áp, nhịp tim và các triệu chứng đi kèm.

Sự thay đổi tư thế này giúp nhận diện tình trạng tụt huyết áp tư thế hoặc giảm lượng máu lên não, đồng thời phát hiện rối loạn nhịp tim vốn thường khó ghi nhận qua điện tâm đồ thông thường.

Kết quả cho thấy chị Diễm bị rối loạn nhịp tim, có thời điểm nhịp tim từ 100 rớt xuống còn hơn 30 lần/phút. Đáng lo hơn, chị còn xuất hiện nhiều khoảng ngưng tim, trong đó khoảng ngưng dài nhất lên tới sáu giây, điều mà điện tâm đồ thông thường khó phát hiện.

Rối loạn nhịp tim xảy ra khi các xung điện điều khiển nhịp tim hoạt động bất thường khiến tim đập quá nhanh trên 100 lần/phút, quá chậm dưới 60 lần/phút hoặc đập không đều.

GS.Võ Thành Nhân Giám đốc Trung tâm Tim mạch Can thiệp Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM nhận định bệnh lý của chị Diễm thuộc nhóm ngất do ức chế tim. Khi đó tim đập quá chậm hoặc xuất hiện nhiều khoảng ngừng khác thường làm máu không được bơm đủ lên não và các cơ quan quan trọng.

Biểu hiện của tình trạng này là choáng váng, mệt mỏi, khó thở và đặc biệt là các cơn ngất đột ngột. Ngất do ức chế tim có thể tiến triển âm thầm nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ suy tim, đột quỵ và đột tử nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Giải pháp điều trị hiệu quả nhất trong trường hợp này là đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn giúp duy trì nhịp tim ổn định và an toàn. Thiết bị này gồm các điện cực đưa vào cơ thể giúp điều chỉnh sự co bóp của cơ tim từ đó giữ cho nhịp tim và lượng máu bơm đi phù hợp.

Hiện có hai dòng máy tạo nhịp gồm loại có dây và loại không dây. Loại có dây tồn tại nhiều hạn chế vì cần rạch da nên dễ gây nhiễm trùng. Nếu bệnh nhân gầy, lớp mô dưới da mỏng, bác sỹ phải bóc tách cơ để đặt máy khiến nguy cơ tụ máu tại vị trí đặt máy tăng cao.

Khi đưa kim vào tĩnh mạch dưới đòn để luồn dây điện cực vào tim cũng dễ gây tổn thương mạch máu và gây tràn máu màng phổi, đồng thời để lại sẹo xấu sau mổ.

Máy tạo nhịp không dây có kích thước nhỏ như viên thuốc con nhộng chỉ bằng một phần mười máy có dây. Thiết bị được cấy trực tiếp vào buồng tim qua ống thông mà không cần dây dẫn. GS.Võ Thành Nhân cho biết kỹ thuật này không mở ngực nên giảm nguy cơ nhiễm trùng, tụ máu và tràn máu màng phổi so với máy có dây. Máy có tuổi thọ từ 10 đến 12 năm.

GS.Nhân và ê kíp đã luồn ống thông qua tĩnh mạch đùi và đưa thiết bị đến tâm thất phải. Dưới hướng dẫn của hình ảnh X quang, các bác sỹ quan sát rõ đường đi của máy đang nằm ở đầu ống thông. Toàn bộ quá trình diễn ra thuận lợi trong 45 phút.

Máy được cài đặt ở mức 50 nhịp/phút, nghĩa là khi nhịp tim giảm xuống dưới mức này máy sẽ phát nhịp để duy trì tần số tối thiểu 50 lần/phút, giúp ngăn rớt nhịp và ngăn ngừa các cơn ngưng tim gây ngất hoặc đột tử.

Sau can thiệp chị Diễm tỉnh táo, không còn choáng váng khi thay đổi tư thế. Sức khỏe dần hồi phục và chị xuất viện sau hai ngày.

Để phòng tránh rối loạn nhịp tim, mỗi người nên duy trì chế độ ăn có lợi cho tim mạch với ngũ cốc nguyên hạt, rau và trái cây tươi, thịt nạc, cá, sữa ít béo và các chất béo lành mạnh từ dầu ô liu. Cần hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Việc giữ cân nặng hợp lý thông qua luyện tập mỗi ngày cũng rất quan trọng.

Bên cạnh đó nên tránh thuốc lá và hạn chế rượu bia, đồng thời kiểm soát căng thẳng. Khi thấy tim đập nhanh, chậm hoặc lỡ nhịp kèm triệu chứng hồi hộp, khó thở, chóng mặt, yếu sức, hoa mắt hoặc ngất cần đến bệnh viện ngay để được thăm khám.