Tuy nhiên, những tiêu chuẩn, quy định và chính sách phát triển cho loại hình sản phẩm này vẫn thiếu, khiến người tiêu dùng và doanh nghiệp lúng túng. 

Nhu cầu sử dụng các sản phẩm thuốc và thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ thiên nhiên những năm gần đây có xu hướng tăng cao.

Theo Hiệp hội Các sản phẩm tự nhiên (NPA) của Hoa Kỳ thì một sản phẩm được coi là có nguồn gốc từ thiên nhiên phải có thành phần hoặc được sản xuất từ tài nguyên tái tạo được tìm thấy trong tự nhiên (từ hệ thực vật, động vật, khoáng chất), hoàn toàn không có hợp chất dầu mỏ.

Tại Việt Nam, những năm gần đây, thị trường sản phẩm thuốc và thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ thiên nhiên được người tiêu dùng chào đón nồng nhiệt, hứa hẹn sẽ phát triển mạnh trong tương lai.

Mặc dù phát triển là vậy, nhưng Việt Nam hiện nay chưa có những căn cứ, tiêu chuẩn, hay điều luật nào quy định thế nào là thuốc hay thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ thiên nhiên. 

Các doanh nghiệp khi đưa sản phẩm ra thị trường, ngoài giấy phép do Bộ Y tế cấp xác định đó là thuốc hay thực phẩm chức năng thì không có bất cứ cơ quan nào xác nhận đó có phải là sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên hay không, việc quảng cáo là sản phẩm thiên nhiên do chính doanh nghiệp đó tự công bố. 

Nhiều chuyên gia cho rằng, sản phẩm bắt nguồn từ thiên nhiên phải có những tiêu chí rõ ràng về hàm lượng hay tỷ lệ thành phần và phải được một cơ quan chuyên môn công nhận chứ không thể phó mặc cho doanh nghiệp tự công bố như hiện nay. 

Điều này là hết sức nguy hiểm bởi thuốc và hực phẩm chức năng là loại sản phẩm đặc thù, chỉ cần một yếu tố không đúng như quảng cáo cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả chữa bệnh cũng như sức khỏe người tiêu dùng. 

Để khắc phục tình trang nêu trên theo ý kiến của nhiều chuyên gia, cần có những cơ quan chuyên môn làm đầu mối để thu thập ý kiến, nghiên cứu đề xuất xây dựng bộ tiêu chuẩn, xây dựng chính sách, giúp nhà nước và các cơ quan quản lý, giám sát loại hình sản phẩm này phát triển một cách lành mạnh. Đây cũng chính là điều mà doanh nghiệp và người tiêu dùng mong mỏi.

Tại Hội thảo trực tuyến: Thuốc và thực phẩm chức năng nguồn gốc thiên nhiên: Giải pháp phát triển trong giai đoạn Covid-19 do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tổ chức ngày 26/8 các chuyên gia đều khẳng định cần có tiêu chí cụ thể phân biệt sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên.

GS.TS.Phạm Quốc Long, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Khoa học các sản phẩm thiên nhiên Việt Nam cho biết, thực hiện điều này không chỉ giúp người dân nhận biết, yên tâm khi dùng sản phẩm mà còn hướng doanh nghiệp hoạt động đúng hành lang pháp lý, giúp các cơ quan quản lý làm căn cứ để xử phạt những doanh nghiệp làm ăn chụp giật, lừa dối người tiêu dùng.

Bản thân Hội cũng xây dựng và đã công bố một bộ tiêu chuẩn cho sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên trên tinh thần tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế. 

Hội này dự định sẽ lấy ý kiến từ các nhà khoa học, cơ quan quản lý và doanh nghiệp, tiến tới trình Chính phủ ban hành Nghị định quản lý về loại hình sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên.

Còn ông Nguyễn Xuân Hoàng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng đề xuất, nên chăng trong khi Việt Nam chưa ban hành bộ tiêu chí chính thức về quy cách, phẩm chất của sản phẩm thì nên trao cho một tổ chức chuyên môn thực hiện việc này. 

“Nên giao việc này cho Hội Khoa học các sản phẩm thiên nhiên Việt Nam làm đầu mối để soạn thảo Bộ tiêu chuẩn khung. Trước mắt nên trao luôn cho cơ quan này chức năng thẩm định và cấp chứng nhận cho các sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên”, ông Hoàng nêu.

Bên cạnh việc đề ra những tiêu chí, quy định cụ thể để quản lý sản phẩm, dược sĩ Nguyễn Quang Thái, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Dược phẩm Thái Minh cho rằng trong giai đoạn đại dịch Covid 19 đang bùng phát dữ dội thì việc khuyến khích, động viên các doanh nghiệp nghiên cứu, chế tạo các sản phẩm phòng, chống Covid 19 từ nguyên liệu có nguồn gốc từ thiên nhiên, từ nguyên liệu cổ truyền là điều hết sức cần thiết.

Tuy vậy theo dược sĩ Thái, điều này cũng cần tiêu chí, quy định cụ thể, tránh tình trạng chung chung, mập mờ.