Chủ tịch nước Trương Tấn Sang gặp riêng Tổng thống Sergio Mattarella. (Ảnh: Vietnam+)

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhiệt liệt hoan nghênh Tổng Thống Sergio Mattarella cùng đoàn đại biểu cấp cao Nhà nước Cộng hòa Italy thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam, nhấn mạnh chuyến thăm đầu tiên của Tổng thống Italy tới Việt Nam đánh dấu bước phát triển quan trọng trong quan hệ hai nước, đặc biệt trong bối cảnh hai nước đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược năm 2013.

Italy là một quốc gia có lịch sử lâu đời gắn liền với lịch sử La Mã cổ đại, hiện đang là một trong những nước có nền kinh tế phát triển của châu Âu và đứng thứ 9 trên thế giới, có diện tích trên 300​.000km2, dân số hơn 60 triệu người với thu nhập bình quân trên 35​.000 USD/năm.

Italy có mô hình kinh tế khá gần gũi với Việt Nam, chủ yếu là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hoạt động hiệu quả, đóng góp tới 2/3 GDP.

Chính sách thương mại của Italy hiện nay gắn với chính sách kinh tế chung EU. Sự phát triển mạnh mẽ của các nước châu Á-Thái Bình Dương thời gian gần đây đã thúc đẩy các nhà đầu tư của Italy trở nên ngày càng quan tâm hơn tới khu vực này, trong đó có Việt Nam.

Việt Nam và Italy thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1973 và ngày càng phát triển rõ nét. Italy là nước Tây Âu đầu tiên ủng hộ tăng cường hợp tác giữa Việt Nam với EU.

Italy luôn khẳng định quyết tâm thúc đẩy quan hệ nhiều mặt với Việt Nam, coi Việt Nam là nước ưu tiên phát triển quan hệ ở Đông Nam Á và là điểm đến của các doanh nghiệp Italy từ nay đến năm 2020.

Năm 2013, hai nước đã ký tuyên bố chung về thiết lập quan hệ đối tác chiến lược, và một năm sau đó kim ngạch 2 chiều đã lên đến trên 4 tỷ USD.

Italy đã ký với Việt Nam nhiều hiệp định như về công nghiệp kỹ thuật, về bảo hộ đầu tư, hợp tác văn hóa, tránh đánh thuế hai lần, du lịch, miễn thị thực cho người mang hộ chiếu ngoại giao, hiệp định hợp tác các vùng, về phòng chống tội phạm...

Italy cũng dành cho Việt Nam nhiều học bổng sinh viên, giúp Việt Nam trùng tu một số khu di tích.

Tại cuộc hội đàm, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thông báo với Ngài Tổng thống và đoàn các nét lớn về tình hình Việt Nam.

GDP của Việt Nam tăng trưởng ở mức 6,5% và đang đẩy mạnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế, hướng tới tăng trưởng nhanh và bền vững, thực hiện mục tiêu công nghiệp hóa.

Việt Nam chủ trương triển khai mạnh mẽ đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế, nỗ lực xây dựng cộng đồng ASEAN vững mạnh, chú trọng đưa quan hệ với các đối tác ưu tiên, truyền thống đi vào chiều sâu, trong đó Italy chiếm một vị trí quan trọng.

Việc Italy phát triển quan hệ ngày càng sâu với Việt Nam có ý nghĩa lớn trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy nhanh hội nhập và tham gia liên kết kinh tế quốc tế, thúc đẩy các hiệp định thương mại tự do song phương, đa phương quan trọng, trong đó có ưu tiên cao cho hiệp định thương mại tự do với EU.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Sergio Mattarella đều hài lòng về việc hai bên có nhiều cơ chế trao đổi hợp tác như đối thoại chiến lược, đối thoại chính sách quốc phòng, lập ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế.

Trao đổi các đoàn cấp cao và các bộ, ngành, địa phương ngày càng thường xuyên hơn, tạo điều kiện về cơ sở pháp lý và thúc đẩy mạnh hơn nữa các lĩnh vực hợp tác.

Hai nhà lãnh đạo cũng đều đánh giá cao sự phối hợp giữa hai nước trên các diễn đàn đa phương, giúp Việt Nam và Italy nâng cao vị thế quốc tế, đặc biệt trong những lĩnh vực giải quyết các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, an ninh biển.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cảm ơn Italy đã ủng hộ Việt Nam vào ECOSOC nhiệm kỳ 2016-2018 và cam kết ủng hộ Việt Nam vào vị trí Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021.

Hai nhà lãnh đạo nhất trí nhiều biện pháp tăng cường quan hệ hợp tác trong thời gian tới, trong đó chú trọng trao đổi, phát huy mọi hình thức hợp tác ở cấp Chính phủ cũng như các địa phương, triển khai hiệu quả kế hoạch hành động 2015-2016; phát huy vai trò của các cơ chế đối thoại và Ủy ban hỗn hợp.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đề nghị và Ngài Tổng thống nhất trí sẽ thúc đẩy Quốc hội Italy sớm phê chuẩn Hiệp định đối tác hợp tác toàn diện Việt Nam-EU ký năm 2012 hiện chỉ còn 4 nước chưa phê chuẩn. Khẳng định Italy hoàn toàn ủng hộ Việt Nam sớm ký chính thức hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU và EU sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam. Hiệp định này không chỉ ý nghĩa đối với quan hệ Việt Nam-EU mà sẽ giúp thúc đẩy hợp tác với Italy. Việt Nam cũng luôn ủng hộ Italy tăng cường quan hệ với ​châu Á​-Thái ​Bình ​Dương và ASEAN.

Về vấn đề khu vực, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Sergio Mattarella đã trao đổi về tình hình gia tăng các hoạt động tôn tạo bãi đá, gây bất ổn cho hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải, hàng không ở biển Đông, nơi có tuyến hàng hải quốc tế lớn và kết nối thông thương giữa châu Âu và Đông Á.

Chủ tịch nước đề nghị Italy phát huy tiếng nói trong khối G7 và EU, ủng hộ giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, công ước của Liên hợp quốc về luật biển năm 1982, thực hiện đầy đủ Tuyên bố ứng xử các bên trên biển Đông (DOC) và sớm xây dựng bộ quy tắc ứng xử (COC).

Tổng thống Italy khẳng định ủng hộ lập trường của Việt Nam giải quyết các bất đồng bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế, duy trì tự do hàng hải, hàng không và đảm bảo an toàn, an ninh khu vực.

Tổng thống Italy Sergio Mattarella tán thành và chia sẻ với các đánh giá, đề xuất của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, cho rằng hai nước còn có nhiều triển vọng hợp tác dựa trên tính bổ sung cho nhau giữa hai nền kinh tế.

Italy đã đưa Việt Nam vào danh sách 10 thị trường mới nổi ưu tiên phát triển thương mại, đầu tư. Nhiều doanh nghiệp Italy có kế hoạch kinh doanh lâu dài và đang triển khai các dự án rất hiệu quả tại Việt Nam; đề nghị Việt Nam quan tâm, tạo điều kiên hơn nữa cho hoạt động của các doanh nghiệp Italy.

Ngài Tổng thống nhất trí hai nước cần khuyến khích các doanh nghiệp hai bên tăng cường kết nối đối tác kinh doanh, nhất là trong các lĩnh vực mà hai nước có thế mạnh, như cơ khí chế tạo, dệt may, da giày, chế biến gỗ, công nghiệp phụ trợ, vật liệu xây dựng, năng lượng, nông nghiệp và chế biến thực phẩm, dược liệu, thăm dò và khai thác dầu khí.

Italy sẵn sàng hợp tác và chuyển giao công nghệ cho Việt Nam ở những lĩnh vực truyền thống của Italy. Hai nước sẽ xây dựng định hướng phát triểm mới phù hợp với yêu cầu hiện tại và tương lai trên cơ sở phát huy thành công của các dự án hiện có.

Hai nhà lãnh đạo cũng trao đổi về phương hướng hợp tác văn hóa-du lịch-giáo dục đào tạo và khoa học công nghệ; phát huy hiệp định hợp tác du lịch đã ký năm 2009; tăng cường hợp tác giữa các Đại học của hai nước, gắn giáo dục với hợp tác và chuyển giao khoa học công nghệ, đào tạo nghề; tạo điều kiện tích cực để cộng đồng người Việt​ Nam hiện đang sinh sống tại Italy hòa nhập, ổn định cuộc sống, đồng thời phát huy vai trò cầu nối tăng cường hữu nghị, hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước.

Sau cuộc hội đàm, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Italy đã chứng kiến lễ ký kế hoạch hành động triển khai quan hệ đối tác chiến lược giữa Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Italy giai đoạn 2015-2016 và Hiệp định hợp tác và tương trợ hành chính trong lĩnh vực hải quan giữa Việt Nam và Italy.

Tại cuộc họp báo diễn ra cùng ngày, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cùng Tổng thống Italy đã thông báo với các cơ quan báo chí trong nước và quốc tế về tình hình hai nước, những điểm nổi bật trong thỏa thuận cấp cao; khẳng định mong muốn thúc đẩy quan hệ song phương Việt Nam và Italy đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả.