Quang cảnh Hội thảo

Dự án Tiết kiệm năng lượng và sản xuất sạch hơn tại Việt Nam do World Bank (WB) và Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) tài trợ, Bộ Công Thương chủ trì thực hiện, triển khai từ năm 2011.

Trong khuôn khổ dự án, Bộ Công Thương triển khai chương trình thỏa thuận tự nguyện thí điểm (Chương trình VA) và phổ biến mô hình công ty dịch vụ năng lượng (Mô hình ESCO) hướng tới mục đích thúc đẩy hoạt động tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp ở Việt Nam, hỗ trợ các doanh nghiệp cải thiện hiệu quả năng lượng, giảm chi phí sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng các yêu cầu của pháp luật.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Trịnh Quốc Vũ, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Tiết kiệm năng lượng thuộc Tổng cục Năng lượng - Bộ Công thương cho biết, Hội thảo nằm trong chuỗi các hoạt động nhằm thực hiện Chương trình VA và phổ biến Mô hình ESCO cho các doanh nghiệp trên cả nước, nhất là các doanh nghiệp công nghiệp và doanh nghiệp sử dụng nhiều năng lượng.

Hội thảo là cơ hội để giới thiệu đến các doanh nghiệp công nghiệp trên địa bàn thành phố Hải Phòng các chương trình, mô hình cung cấp dịch vụ tiết kiệm năng lượng.

Theo nghiên cứu, sau khi kiểm toán năng lượng, tiềm năng tiết kiệm năng lượng doanh nghiệp lớn nhất 48,043 GJ/năm. Số tiền doanh nghiệp tiết kiệm được từ 500 triệu đến 8,9 tỷ đồng/năm, tổng mức giảm hơn 10 ngàn tấn CO2/năm. Đến nay, cả nước đã có 30 doanh nghiệp đăng ký tham gia nhưng chỉ có 7 doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia đàm phán, ký kết chương trình thỏa thuận tự nguyện thí điểm. Các giải pháp chủ yếu được thực hiện nằm trong các trong lĩnh vực chiếu sáng, khí nén, lò hơi.

Theo kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới, ngoài việc lựa chọn những khách hàng lớn có hiệu mức sử dụng năng lượng lớn thì vẫn có thể thực hiện tốt cơ chế tiết kiệm năng lượng ngay tại các hộ gia đình.

Theo ông Nguyễn Đình Hiệp, Phó Chủ tịch Hội Khoa học và công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tại Việt Nam, để định hướng thúc đẩy hoạt động ESCO trong thời gian tới, Bộ Công Thương cần hoàn thiện về thể chế, chính sách thúc đẩy ESCO; Xây dựng cơ chế tài chính bền vững; Xây dựng mô hình liên kết tài chính giữa doanh nghiệp - công ty ESCO và các tổ chức tín dụng; Trao quyền tự chủ về tài chính cho các Tổ chức tư vấn, dịch vụ tiết kiệm năng lượng tại địa phương; Tăng cường đào tạo nâng cao năng lực.

Hội thảo giới thiệu Chương trình thỏa thuận tự nguyện thí điểm về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả và mô hình ESCO tại Việt Nam.

Được biết, hiện nay Việt Nam có khoảng 100 tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tư vấn, dịch vụ tiết kiệm năng lượng. Tuy nhiên, trên thực tế số lượng đơn vị đăng ký hoạt động ESCO và có hoạt động theo mô hình ESCO còn rất hạn chế. Nguyên nhân chính là do thiếu cơ chế hỗ trợ tài chính cho việc phát triển và triển khai dự án; chưa có nhiều quỹ, tổ chức tài chính tham gia vào hoạt động ESCO; các doanh nghiệp chưa thực sự quan tâm đến việc đầu tư các giải pháp, thiết bị tiết kiệm và hiệu quả năng lượng. Bên cạnh đó, sự không tin tưởng của khách hàng và các rủi ro của các dự án hiệu quả năng lượng cũng là nguyên nhân hạn chế khi triển khai các các dự án EPC trong thời gian qua.

Tại hội thảo, đại diện các bên tham gia đã chia sẻ những kinh nghiệm cũng như các khó khăn khi triển khai, các điều kiện để thực hiện áp dụng Chương trình VA, Mô hình ESCO, kết quả triển khai chương trình VA thí điểm và kế hoạch tiếp theo; Thực trạng mô hình ESCO tại Việt Nam và định hướng phát triển; Cung cấp dịch vụ tiết kiệm năng lượng theo mô hình ESCO tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam; Đánh giá tiềm năng và các giải pháp tiết kiệm năng lượng cho ngành chế biến thủy sản và sản xuất nước đá... Bên cạnh đó các đại biểu cũng thống nhất quan điểm, để nhân rộng Mô hình ESCO tại Việt Nam, cần đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, cần đến sự hỗ trợ của nhà nước thông qua cơ chế chính sách.

“Qua buổi hội thảo này, tôi hy vọng các doanh nghiệp sẽ hiểu thêm về chương trình thỏa thuận tự nguyện thí điểm về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và mô hình công ty dịch vụ năng lượng tại Việt Nam, đồng thời tích cực tham gia chương trình. Chương trình sẽ giúp cho thành phố Hải Phòng sớm giải quyết được bài toán an ninh năng lượng, tiến tới một nền kinh tế carbon thấp và phát triển bền vững”, ông Đào Văn Ninh, Phó giám đốc Sở Công thương Hải Phòng phát biểu tại hội nghị.