Cửa khẩu Mộc Bài - Tây Ninh

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vừa có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương định hướng nghiên cứu đầu tư của Dự án đường cao tốc Tp.HCM - Mộc Bài theo hình thức PPP, trong đó phần Nhà nước tham gia trong dự án được huy động từ vốn vay ODA và vốn đối ứng.

Bộ GTVT cũng kiến nghị Thủ tướng giao cho bộ này làm việc với các Nhà tài trợ nước ngoài (trong đó có Nhà tài trợ Hàn Quốc) thu xếp, tiếp nhận nguồn vốn hỗ trợ kỹ thuật thực hiện các nghiên cứu tiếp theo của Dự án, đồng thời thu xếp nguồn vốn vay ODA cho phần vốn Nhà nước tham gia trong dự án.

Theo nghiên cứu sơ bộ, Dự án đường cao tốc Tp.HCM – Mộc Bài có điểm đầu tại điểm giao với đường Vành đai 3 thuộc huyện Hoóc Môn, TP. HCM; điểm cuối tại Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh, có chiều dài 53,5Km. Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 (phân kỳ 4 làn xe), khoảng 10.694 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn nhà đầu tư khoảng 5.669 tỷ đồng; nguồn vốn đầu tư của Nhà nước tham gia trong dự án khoảng 5.025 tỷ đồng (trong đó vay ODA là 4.853 tỷ đồng và vốn đối ứng từ NSNN là 172 tỷ đồng).

Tp.HCM và tỉnh Tây Ninh là hai trong 8 tỉnh, thành phố của vùng KTTĐ phía Nam. Tp.HCM có vai trò là trung tâm kinh tế, tài chính, văn hoá, khoa học kỹ thuật của cả nước; mức đóng góp vào khoảng 1/5 GDP của cả nước và 1/3 tổng thu ngân sách nhà nước. Hơn nữa, Tp.HCM còn có một vị trí địa lý, kinh tế đặc biệt quan trọng của Vùng KTTĐ phía Nam về hệ thống mạng lưới cơ sở hạ tầng kinh tế kỹ thuật và xã hội đồng bộ.

Đối với tỉnh Tây Ninh có lợi thế là một trong những cửa ngõ giao lưu về quốc tế quan trọng giữa Việt Nam với Campuchia, Thái Lan thông qua cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài. Vị trí đặc biệt của Mộc Bài là nằm trên đường xuyên Á (tuyến bắt đầu từ Myanmar, qua Thái Lan, Lào, Việt Nam, Campuchia và kết thúc ở Quảng Tây -Trung Quốc). Trên tuyến này, Mộc Bài chỉ cách Tp.HCM khoảng 70 km và Thủ đô Phnom Penh của Campuchia 170 km.

Hiện nay, Chính phủ Campuchia đang nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Phnom Pênh – Bà Vẹt dài 130km, có điểm cuối tiếp giáp biên giới Việt Nam tại Tây Ninh (cách cửa khẩu Mộc Bài khoảng 2km). Trong khi đó, Quốc lộ 22 là tuyến duy nhất nối Tp.HCM với cửa khẩu quốc tế Mộc Bài. Qua số liệu điều tra, khảo sát tháng 7 năm 2017 của Tư vấn cho thấy lưu lượng xe trên Quốc lộ 22 đạt 39.700 xe/ngày đêm, đã mãn tải so với năng lực thiết kế (40.000 xe/ngày). 

Theo tính toán, mức tăng trưởng hàng năm về lưu lượng hành khách và hàng hóa lần lượt đạt khoảng 7,7% và 8,6%. Dự báo lưu lượng giao thông trên toàn tuyến vận tải Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài (của tất cả các tuyến, bao gồm Quốc lộ 22) đến năm 2026 và 2046 lần lượt ở mức 45.000, 80.000 xe/ngày đêm; sau khi phân bổ các các tuyến khác thì lưu lượng giao thông trên cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài đến năm 2026 và 2046 lần lượt ở mức 16.000, 37.000 xe/ngày đêm. Do vậy đến năm 2025 cần phải hoàn thành xây dựng tuyến cao tốc với quy mô tối thiểu là 4 làn xe và sau năm 2045 tiếp tục mở rộng tuyến lên 6 làn xe.

Tuyến cao tốc Tp.HCM  - Mộc Bài sẽ kết nối thuận lợi cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, đến các tuyến vành đai ngoài Thành phố Hồ Chí Minh nhằm hình thành mạng lưới giao thông vận tải đối ngoại và cửa ngõ phía Tây vào Tp.HCM. Tuyến giúp kết nối kinh tế biên giới và các khu đô thị trong vùng KTTĐ phía Nam với các cảng biển, sân bay quốc tế trong khu vực và vùng kinh tế ASEAN bao gồm Bangkok, Phnom Penh và Việt Nam; tạo điều kiện thúc đẩy sự hình thành và phát triển các khu công nghiệp, khu chế xuất dọc tuyến trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, đặc biệt là khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài. Đồng thời tuyến đường được xây dựng sẽ góp phần quan trọng trong việc đảm bảo an ninh, quốc phòng trong khu vực.