Trong y học hiện đại, cứu sống một em bé ngay từ trong bụng mẹ không còn là phép màu mà là kết quả của kiến thức, công nghệ và sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhiều chuyên khoa.

Can thiệp bào thai, đặc biệt trong các trường hợp tim bẩm sinh, mở ra một chương mới cho chăm sóc thai nhi, giúp từng nhịp tim, từng dị tật được phát hiện sớm trở thành cơ hội sống và phát triển cho trẻ.

Tim bẩm sinh là dị tật phổ biến nhất ở trẻ em Việt Nam, với khoảng 10.000 đến 12.000 trẻ mắc mới mỗi năm, chiếm gần 1% tổng số trẻ sinh ra và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do dị tật bẩm sinh.

TS.BS.Nguyễn Thị Sim, Phó Tổng Giám đốc Bệnh viện Đại học Phenikaa và Giám đốc Trung tâm Y học Bào thai PhenikaaMec phát biểu tại sự kiện.

Nghiên cứu quốc tế cho thấy, nếu được phát hiện sớm trong bào thai và có chiến lược xử lý phù hợp, tỷ lệ điều trị thành công có thể đạt đến 95 đến 98%. Siêu âm tim thai đóng vai trò quan trọng, giúp phát hiện các bất thường về cấu trúc và chức năng tim, lập kế hoạch theo dõi, can thiệp và chăm sóc sau sinh, từ đó nâng cao cơ hội sống và chất lượng phát triển của trẻ.

PGS-TS.Nguyễn Lý Thịnh Trường, Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, cứ trong 100 em bé chào đời khỏe mạnh sẽ có khoảng 1 đến 1,5 trẻ có nguy cơ mắc bệnh tim bẩm sinh.

Tỷ lệ sống sót sau phẫu thuật tim bẩm sinh đã tăng từ 90-92% lên 98-99% nhờ tiến bộ y học. Ông nhấn mạnh việc nâng tỷ lệ từ 80% lên 90% hay từ 95% lên 98% đòi hỏi nỗ lực, công nghệ và đầu tư gấp nhiều lần.

Theo đại diện Bệnh viện Nhi Trung ương, nếu như 10 năm trước, chỉ chưa đến 5% trẻ tim bẩm sinh được phát hiện sớm trong thai kỳ và phần lớn trường hợp được khuyên đình chỉ thai nghén, thì ngày nay, nhờ hợp tác chặt chẽ giữa ngành sản và nhi, hầu hết dị tật tim bẩm sinh đều được tư vấn điều trị. Tỷ lệ sống sót sau phẫu thuật gần như 100%, cứu sống trẻ, bảo vệ tương lai và giảm gánh nặng cho gia đình cũng như xã hội.

Phát hiện sớm không chỉ giúp can thiệp kịp thời mà còn quan trọng về mặt tâm lý cho người mẹ. Khi được chuẩn bị tâm lý ổn định, người mẹ sẽ có ảnh hưởng tích cực đến thai nhi.

Nếu dị tật tim bẩm sinh được phát hiện từ sớm, các bác sỹ có thể lên kế hoạch chuyển viện, phối hợp giữa sản và nhi, tiếp cận trẻ ngay sau khi sinh để can thiệp đúng thời điểm, từ đó giảm tỷ lệ tử vong sơ sinh.

Với mong muốn đưa các công nghệ y học hiện đại đến gần hơn với cộng đồng và lan tỏa những thành tựu khoa học vì lợi ích của người dân, ngày 13/12/2025, Bệnh viện Đại học Phenikaa tổ chức Hội thảo “Siêu âm tim thai - Từ chẩn đoán trước sinh đến quản lý sau sinh”, thu hút hơn 300 bác sỹ trên khắp cả nước cùng sự tham dự của GS. Mark Steven Sklansky, chuyên gia tim thai hàng đầu thế giới đến từ Đại học California Los Angeles, Hoa Kỳ.

Hội thảo đã trở thành cầu nối quan trọng để các chuyên gia tim mạch, sản khoa và nhi khoa chia sẻ kinh nghiệm, cập nhật tiêu chuẩn quốc tế và xây dựng chiến lược chăm sóc trẻ tim bẩm sinh ngay từ khi còn trong bụng mẹ.

Đồng thời mở ra một cách tiếp cận mới cho y học thai nhi tại Việt Nam, trong đó phát hiện sớm, can thiệp đúng lúc và chăm sóc liên tục không chỉ cứu sống trẻ, mà còn trao cho gia đình niềm tin và hy vọng. Từ những hình ảnh siêu âm đầu tiên, một tương lai khỏe mạnh đã được khởi đầu.

Nói về tầm quan trọng của Hội thảo này, TS.BS.Nguyễn Thị Sim, Phó Tổng Giám đốc Bệnh viện Đại học Phenikaa và Giám đốc Trung tâm Y học Bào thai PhenikaaMec nhấn mạnh, Hội thảo tập trung vào ba nội dung trọng tâm.

TS.BS.Nguyễn Thị Sim đang tư vấn cho thai phụ tại Bệnh viện Đại học Phenikaa.

Trước hết, các chuyên gia sẽ cập nhật lý thuyết chuyên sâu về tiêu chuẩn chẩn đoán, các chẩn đoán dễ bỏ sót, kinh nghiệm can thiệp bào thai và xử trí tim bẩm sinh phức tạp sau sinh.

Tiếp theo là trình diễn siêu âm tim thai trực tiếp trên sản phụ bởi GS.Sklansky với hệ thống GE Voluson Expert 22. Cuối cùng là thảo luận đa chuyên khoa về các ca bệnh điển hình, kết hợp y học bào thai, sản, nhi, tim mạch và sơ sinh.

Tranh thủ ít phút nghỉ giải lao tại Hội thảo để trao đổi với phóng viên về kỹ thuật được xem là diệu kỳ này, đôi mắt TS. Sim ánh lên niềm xúc động và tự hào, như thể mỗi ca can thiệp thành công vẫn còn nguyên vẹn trong ký ức và trái tim người bác sỹ.

Chị chia sẻ, ngay từ những ngày đầu tiếp cận công nghệ tiên tiến, chị đã tự đặt cho mình một sứ mệnh rõ ràng là mang những kỹ thuật hiện đại và tri thức chuyên sâu về bào thai, tim thai trở về Việt Nam, để cứu sống những sinh linh còn đang lớn lên trong bụng mẹ.

TS.Sim cho biết, nhờ chẩn đoán trước sinh và siêu âm tim thai, các bác sỹ có thể phát hiện sớm những bệnh lý cấp tính ngay từ giai đoạn bào thai, xử trí kịp thời các tình trạng hẹp, tắc mạch và dị tật tim bẩm sinh.

Những can thiệp này giúp trẻ được bảo vệ sự sống ngay trong thai kỳ, đồng thời mở ra cơ hội điều trị sau sinh với tỷ lệ thành công cao, hướng đến mục tiêu lớn nhất là để mỗi em bé được chào đời an toàn và có cơ hội phát triển khỏe mạnh.

Sự sống chỉ có thể được bảo vệ trọn vẹn khi khoa học song hành cùng sự phối hợp nhịp nhàng. TS.Sim và đội ngũ PhenikaaMec đã kiên trì xây dựng một hệ thống liên chuyên khoa chặt chẽ, kết nối sản khoa, chẩn đoán trước sinh, can thiệp bào thai, sơ sinh, ngoại khoa và hồi sức thành một dòng chảy thống nhất.

Ngay từ khi thai nhi còn trong bụng mẹ, mọi kịch bản chăm sóc đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, từ chẩn đoán, lên kế hoạch can thiệp, chăm sóc sơ sinh đặc biệt đến theo dõi hậu phẫu. Chính sự chủ động và phối hợp toàn diện này đã trở thành yếu tố then chốt, giúp bảo đảm an toàn và nâng cao hiệu quả điều trị cho cả mẹ và bé.

Góp phần làm nên thành công của các các ca can thiệp bào thai là bởi Trung tâm Y học Bào thai Phenikaa sở hữu hệ thống trang thiết bị tiên tiến hàng đầu Đông Nam Á, gồm máy siêu âm tim thai 4D, cộng hưởng từ, phòng phẫu thuật chuẩn ISO 5, xét nghiệm gen và tế bào gốc. Bệ đỡ ấy đã giúp Trung tâm thực hiện thành công các ca điều trị thiếu máu thai nhi, thiểu ối, bệnh lý tim bẩm sinh, đồng thời hỗ trợ các trường hợp bệnh lý não, phổi, tiêu hóa, thận và huyết học.

Các chuyên gia đồng hành cùng các thai phụ như những người bạn tận tâm, giúp họ chủ động phòng ngừa rủi ro từ sớm. Những trường hợp có tiền sử di truyền, mẹ bầu trên 35 tuổi, song thai hoặc IVF đều được tiếp cận phác đồ cá nhân hóa, từ NIPT, đo độ mờ da gáy, siêu âm hình thái, siêu âm tim thai đến đánh giá nguy cơ tiền sản giật và tiểu đường thai kỳ.

Hệ thống giải trình gen tiên tiến tại Trung tâm Y học Bào thai Phenikaa giúp đánh giá nguy cơ di truyền, giải thích chi tiết kết quả xét nghiệm và xây dựng kế hoạch thai sản tối ưu, đồng thời tư vấn dinh dưỡng và vận động khoa học để sức khỏe mẹ tốt và thai nhi phát triển toàn diện.

Phép màu nơi đây bắt đầu từ những bàn tay khéo léo và trí tuệ tinh tế của đội ngũ bác sỹ PhenikaaMec. Từ trong thai kỳ, các bác sỹ triển khai hàng loạt kỹ thuật tiên tiến như điều trị hội chứng truyền máu song thai bằng laser nội soi, truyền dịch màng ối cho thiểu ối, truyền máu qua dây rốn, chọc hút dịch màng bụng và màng phổi, nội soi dẫn lưu dịch màng phổi và bàng quang, đốt dây rốn bằng laser hoặc lưỡng cực, cùng các can thiệp điều trị dị tật tim bẩm sinh.

Từng thao tác đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối, là sự hòa quyện giữa khoa học hiện đại và lòng nhân ái, từng nhịp tim được gìn giữ như một cơ hội sống quý giá. Từ thời điểm thai nhi được phát hiện bệnh lý cho đến khi em bé chào đời và được chăm sóc đặc biệt, toàn bộ quá trình diễn ra theo một quy trình đồng bộ và hiện đại, nhằm bảo đảm mức độ an toàn cao nhất cho cả mẹ và trẻ.

Mỗi ca can thiệp thành công đều là một câu chuyện lay động. Có những em bé từng đối mặt với hẹp van tim bẩm sinh nặng đã được can thiệp từ trong bụng mẹ và chào đời khỏe mạnh. Hay những trẻ mắc thiểu ối, tràn dịch phổi được xử trí kịp thời để phổi phát triển bình thường. Ngay cả những trường hợp bệnh lý di truyền nghiêm trọng, nhờ xét nghiệm gen và ứng dụng tế bào gốc, cũng có thêm cơ hội được sống và phát triển khỏe mạnh.

Với ánh nhìn toát lên sự quyết tâm và niềm tin rằng khoa học có thể cứu sống những em bé không may mắc bệnh ngay từ trong bụng mẹ, TS.Nguyễn Thị Sim nhấn mạnh, rằng can thiệp bào thai không chỉ mang ý nghĩa cứu sống, mà còn làm thay đổi cách y học tiếp cận và thấu hiểu thai nhi.

“Trên thế giới, nhiều bệnh lý về não, phổi, tiêu hóa và huyết học đã được điều trị ngay từ giai đoạn bào thai, và tại Việt Nam, các bác sỹ đang từng bước đưa những công nghệ này đến gần hơn với mỗi gia đình”, Giám đốc Trung tâm Y học Bào thai PhenikaaMec nói thêm với phóng viên.