Doanh nghiệp xi măng khá bi quan về thị trường cuối năm 2017 và cả đầu năm 2018

Thanh Hóa, Nghệ An bội thực xi măng

Dây chuyền xi măng thứ hai, công suất 2,3 triệu tấn/năm tại Thanh Hóa của Công ty TNHH Long Sơn vừa được đưa vào vận hành trung tuần tháng 8/2017 là dự án xi măng mới nhất gia nhập ngành xi măng nội địa, đã đưa sản lượng xi măng Long Sơn chạm ngưỡng 5 triệu tấn.

Trước đó 1 năm, Long Sơn cũng vừa đưa vào sản xuất dây chuyền 1. Cùng thời điểm này, Tập đoàn Xi măng The Vissai cũng hoàn thành đầu tư 2 dây chuyền cùng lúc thuộc Dự án Xi măng Sông Lam (Đô Lương, Nghệ An), với công suất 4,5 triệu tấn.

Như vậy, chỉ trong 1 năm, 4 dây chuyền xi măng với công suất xấp xỉ 10 triệu tấn/năm tại Thanh Hóa và Nghệ An đã được đưa vào vận hành, đẩy nguồn cung tại khu vực 2 tỉnh Bắc Trung bộ này trên 26 - 27 triệu tấn, khiến thị trường xi măng vốn đang dư thừa, trở nên bội thực.

“Doanh nghiệp thành viên của Vicem lâm vào cảnh hết sức khó khăn, điển hình là Vicem Bỉm Sơn và Vicem Hoàng Mai có nhà máy sản xuất đặt tại Thanh Hóa và Nghệ An”, ông Lương Quang Khải, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam (Vicem) thừa nhận.

Thê thảm nhất phải kể đến Xi măng Bỉm Sơn, với 2 dây chuyền sản xuất gần 4 triệu tấn tại Thanh Hóa, đã báo lỗ 39 tỷ đồng trong quý II/2017, cùng kỳ năm trước lãi đến 98 tỷ đồng.

Lũy kế 6 tháng đầu năm, Xi măng Bỉm Sơn đạt 1.909 tỷ đồng doanh thu, giảm hơn 13% so với cùng kỳ.

Còn Vicem Hoàng Mai cũng không khả dĩ hơn, khi 6 tháng đầu năm 2017, doanh thu chỉ đạt 686,38 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 3,17 tỷ đồng, chỉ bằng 1/10 so với lợi nhuận đạt được nửa đầu năm 2016. Lợi nhuận sau thuế thu về chưa đến 800 triệu đồng, trong khi lượng hàng tồn kho cũng tăng lên 251 tỷ đồng (cùng kỳ năm 2016 con số này chỉ 201 tỷ đồng).

Tình cảnh kinh doanh của các doanh nghiệp khu vực Thanh Hóa, Nghệ An có thể chưa dừng lại khi giai đoạn tới còn có thêm Nhà máy xi măng Tân Thắng, công suất 5.000 tấn clinker/ngày, tương đương gần 2 triệu tấn xi măng/năm, tại huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An sẽ hoàn thành đầu tư xây dựng, đưa vào sản xuất.

Giá xi măng tiếp tục hạ

Với thực trạng dư thừa của ngành xi măng, các doanh nghiệp đều bày tỏ sự bi quan về thị trường cuối năm 2017 và kể cả năm 2018. Thị trường chỉ có xấu đi chứ khó được cải thiện và việc cạnh tranh bằng hạ giá để đẩy hàng bán ra có thể sẽ là đường đi của các doanh nghiệp xi măng thời gian tới, với điểm đến là hiệu quả kinh doanh đi xuống cùng giá bán.

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, nguyên lãnh đạo một doanh nghiệp xi măng tại Kiên Giang cho hay, đa số nhà sản xuất đang bán xi măng đứt đoạn tại cổng nhà máy, để giảm áp lực hàng tồn. Nhiều nhà sản xuất phải giảm giá, tăng chiết khấu để bán hàng, tập trung vào bán hàng.

Đơn cử, xi măng Long Sơn là thương hiệu mới, sản lượng gia tăng cạnh tranh về giá khi sản phẩm có cùng công nghệ và nguồn nguyên liệu, nhưng bán thấp hơn khoảng 200.000 - 300.000 đồng/tấn. PCB30 Long Sơn 960.000 đồng/tấn, trong khi PCB Hoàng Thạch, Bỉm Sơn 1.270.000 đồng/tấn…

Ngay cả Vicem, dù hồi đầu năm nay đã có kế hoạch củng cố thương hiệu, nhưng dính vào cơn bão dư cung quá khủng khiếp, nên phải dừng lại, thay vào đó là tập trung giải quyết vấn đề thị phần, sản lượng trước, khi thị trường ổn hơn sẽ tiến hành làm vỏ bao mới.

Tuy nhiên, cũng đang có quan ngại, việc bán hàng ngay tại cổng nhà máy có thể sẽ khiến các doanh nghiệp sản xuất trở nên bị động hơn với thị trường, khi trao toàn quyền kiểm soát cho các nhà  phân phối.

Ông Nguyễn Quang Cung, Chủ tịch Hiệp hội Xi măng nhận định, với sản lượng xi măng được bổ sung cả chục triệu tấn thời gian qua, chưa kể chỉ vài tháng nữa, Dây chuyền 2 Xi măng Xuân Thành (Hà Nam), 4,5 triệu tấn sẽ được đốt lò, nguồn cung thị trường còn khủng khiếp nữa.