Talkshow “Nền tảng số Việt Nam xuất sắc: Thách thức và cơ hội cho thanh toán đa năng”, do Báo Đầu tư thực hiện (Ảnh: Chí Cường)

Tiên phong trong thanh toán đa năng

Báo cáo mới nhất của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, cả nước hiện có 50 tổ chức trung gian thanh toán, trong đó có tới 48 tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử. Tính đến ngày 30/6/2024, có hơn 34 triệu ví điện tử đang hoạt động (chiếm 59% trong tổng số 58 triệu ví điện tử đã kích hoạt).

Tính đến cuối năm 2023, thanh toán không dùng tiền mặt đạt khoảng 11 tỷ giao dịch, tăng gần 50% so với năm 2022, tổng giá trị giao dịch đạt hơn 200 triệu tỷ đồng. Riêng giao dịch qua QR Code đạt khoảng 183 triệu giao dịch, tăng tới 170%; tổng giá trị giao dịch đạt khoảng 116.000 tỷ đồng, tăng 74% so với năm 2022.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tăng 58,23% về số lượng và 35,01% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, tăng trưởng thanh toán qua QR Code tăng 104,23% về số lượng và tăng 99,57% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023.

Thời gian qua, cùng với sự tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường thanh toán điện tử, cuộc chạy đua giành thị phần và người dùng cũng có sự chuyển hướng mạnh mẽ. Các ví điện tử truyền thống đã chuyển hướng phát triển thành các hệ sinh thái thanh toán toàn diện, cung cấp ngày càng nhiều tiện ích cho người dùng trải nghiệm.

Một trong những trung gian thanh toán tiên phong trở thành ứng dụng thanh toán đa năng trên thị trường là Zalopay. Doanh nghiệp này đã sớm nhìn thấy sự dịch chuyển của thị trường khi chứng kiến sự xuất hiện và phát triển của VietQR, kéo theo đó là sự nâng cấp nhanh chóng của các ứng dụng ngân hàng. Thách thức đặt ra là làm thế nào để tạo được lợi thế cạnh tranh không chỉ giữa các ví điện tử, mà còn là với những hình thức thanh toán khác cũng đang dần được hoàn thiện theo thời gian.

Zalopay đã biến thách thức thành cơ hội. Trong năm 2023, Zalopay đã trở thành đơn vị tiên phong trong việc ra mắt sản phẩm Zalopay QR đa năng - cho phép người dùng thanh toán từ mọi ứng dụng ngân hàng và ví điện tử, mở rộng các phương thức thanh toán trên ứng dụng như chuyển khoản ngân hàng, Apple Pay, Thẻ quốc tế Visa/Mastercard… Không chỉ dừng lại ở các dịch vụ thanh toán đơn thuần, Zalopay đang cung cấp cho người dùng các sản phẩm tài chính số cao cấp hơn, như số dư sinh lời, tài khoản trả sau, gửi tiết kiệm, tài khoản chứng khoán...

Nhận diện thách thức và cơ hội

Phân tích về cơ hội và thách thức của các ứng dụng thanh toán nói chung và Zalopay nói riêng, ông Trần Bá Khôi Nguyên, Phó tổng giám đốc Zalopay lấy ví dụ như thương mại điện tử. Thời gian đầu, hàng loạt sàn thương mại điện tử ra đời và cạnh tranh khốc liệt, nhưng hiện tại chỉ còn vài sàn nắm thị phần kiểm soát thị trường. Cũng giống như vậy, trung gian thanh toán có 50 giấy phép, nhưng thị trường sẽ không thật sự “hấp thụ” được hết con số này. Sẽ chỉ còn vài trung gian thanh toán thực sự hiểu được thị trường, thực sự đem lại giá trị cho người dùng và đối tác mới có thể tồn tại được. Hiện tại, Top 5 của thị trường chiếm gần 90% thị phần và miếng bánh của họ chắc chắn càng ngày càng lớn hơn nữa.

Cơ hội được đánh giá là lớn hơn thách thức bởi 2 lý do.

Thứ nhất, thanh toán trực tuyến đã và đang trở thành một xu thế tất yếu. Người dùng đang thay đổi khi thấy rõ lợi ích của việc thanh toán trực tuyến. Đối tác là các nhà bán hàng cũng thấy được nhu cầu của người dùng, nên việc hợp tác 3 bên sẽ trở nên dễ dàng hơn.

Thứ hai, hành lang pháp lý ngày càng hoàn thiện hơn.

“Nghị định 52/2024/NĐ-CP quy định về thanh toán không dùng tiền mặt, có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, cho phép tài khoản ví điện tử được chuyển tiền tới ngân hàng hoặc chuyển sang tài khoản ví điện tử khác. Chính sách này gỡ rối cho các trung gian thanh toán. Đây là cơ hội mới cho chúng tôi”, ông Khôi Nguyên chia sẻ.

Về thách thức, theo ông Khôi Nguyên, thách thức lớn nhất là người dùng chỉ quan tâm đến tiện ích và lợi ích dành cho họ, nên phương châm của Zalopay là thay đổi để người dùng không phải thay đổi. “Người dùng Việt Nam rất thích tìm tòi, trải nghiệm, sử dụng các app linh hoạt, các hình thức thanh toán mới, nên nhiệm vụ của chúng tôi là mở rộng thêm nhiều hình thức để trên cùng một nền tảng thanh toán Zalopay, người dùng có thể thực hiện thanh toán bằng bất cứ gì họ muốn”.

Thách thức thứ hai đến từ đối tác, nhà bán hàng. Họ muốn chấp nhận thanh toán được từ tất cả các phương tiện và hình thức thanh toán từ người dùng. Mã QR đa năng ra đời phục vụ nhu cầu đó.

Chia sẻ về câu chuyện cạnh tranh, ông Khôi Nguyên cho biết, Zalo chưa bao giờ suy nghĩ sẽ là đối thủ của ngân hàng, mà chỉ tư duy ngân hàng là đối tác. Và đối thủ chung của trung gian thanh toán chính là tiền mặt.

“Một ngân hàng khá lớn ở Việt Nam có số lượng người dùng mở tài khoản qua nền tảng Zalopay chiếm tới 30% tổng số lượng người dùng mở tài khoản trong năm qua. Điều đó cho thấy, nếu chúng tôi thực sự nghĩ ngân hàng là đối thủ, thì chúng tôi đã không giúp họ mở tài khoản mới, người dùng mới”, ông Khôi Nguyên chia sẻ.

Lãnh đạo Zalopay cho biết, một trong những mục tiêu mà doanh nghiệp này hướng tới là cung cấp dịch vụ thanh toán xuyên biên giới an toàn, đúng pháp luật và tiện lợi hơn. Dự án mà Zalopay đang thực hiện với các ngân hàng và NAPAS là thực hiện thanh toán tại Việt Nam, Lào, Campuchia và Thái Lan. Mã QR sẽ được thanh toán dễ dàng, tiện lợi.

Với việc thoát khỏi định vị là một ví điện tử, một app thanh toán truyền thống, Zalopay đang trên hành trình trở thành một ứng dụng thanh toán đa năng. Điểm mạnh lớn nhất của Zalopay có lẽ là tinh thần, ý chí quyết liệt thay đổi bản thân để trở thành một nền tảng mở hữu ích, tiện dụng cho tất cả mọi người.

Zalopay đã qua giai đoạn tìm đường đi, tìm chỗ đứng và đang trên hành trình trở thành một ứng dụng thanh toán đa năng, cung cấp các giải pháp tài chính toàn diện cho tất cả người dùng, từ thanh toán đến tiết kiệm, đầu tư, cho vay.