Thiếu thiện chí minh bạch thông tin

Sau khi loạt 3 bài viết đăng trong các số báo 3371 (ngày 25/6/2018), số 3374 (ngày 30/6/2018) và số 3377 (ngày 6/7/2018) phản ánh những nghi vấn sai sót trong công tác lựa chọn nhà thầu gói thầu mua sắm thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu do Bệnh viện Mắt TP.HCM là bên mời thầu, Báo Đầu tư tiếp tục có văn bản gửi Bệnh viện Mắt TP.HCM đề nghị làm sáng tỏ những nghi vấn được đề cập và tìm hiểu tiến trình giải quyết vụ việc.

Một ca phẫu thuật thay thủy tinh thể cho bệnh nhân tại Bệnh viện Mắt TP.HCM. Ảnh: Lê Toàn

Tại Văn bản số 27-18/BĐT-VPTPHCM ngày 12/7/2018, Báo Đầu tư đề nghị Bệnh viện Mắt TP.HCM cung cấp 3 nội dung gồm Quyết định thành lập Tổ chuyên gia đấu thầu, thành lập Hội đồng chấm hàng mẫu; Bộ tiêu chí chấm hàng mẫu; Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu. Tuy nhiên, Báo Đầu tư tiếp tục không nhận được sự thiện chí từ phía Bệnh viện Mắt TP.HCM để có thể minh bạch thông tin. Cần phải khẳng định rằng, theo quy định của Luật Đấu thầu, những tài liệu trên đã hết thời hiệu bảo mật .

Trong cuộc làm việc ngày 17/7/2018 với phóng viên Báo Đầu tư, ông Phí Duy Tiến, Phó giám đốc Bệnh viện Mắt TP.HCM chỉ cung cấp 2 quyết định thành lập Tổ chuyên gia đấu thầu và Hội đồng đánh giá hàng mẫu.

Cần nhắc lại rằng, trong các bài viết trước đây, Báo Đầu tư đã nêu nghi vấn Bệnh viện Mắt TP.HCM không tuân thủ quy trình lựa chọn nhà thầu, bởi thay vì gửi thông báo kết quả chấm thầu kỹ thuật cho các nhà thầu, đơn vị này chỉ niêm yết danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật và danh sách các nhà thầu không đạt 5 phút trước thời điểm dự kiến mở hồ sơ đề xuất tài chính. Đây là việc làm vi phạm  khoản 4, Điều 5, Thông tư 23/2015/TT - BKHĐT ngày 21/12/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định bên mời thầu phải gửi thông báo bằng văn bản về kết quả đánh giá hồ sơ đề xuất đến các nhà thầu tham dự thầu. 

Đặc biệt, hàng loạt bất cập khác được các nhà thầu “tố” như Tổ tư vấn thầu đánh giá loại hồ sơ dự thầu thiếu khách quan, không căn cứ trên tiêu chí quy định trong hồ sơ mời thầu; các tiêu chí đánh giá hàng mẫu không được công khai quy định trong hồ sơ mời thầu; bên mời thầu dùng “thủ thuật” chia nhỏ gói thầu thành 32 phần/lô bất chấp nhiều phần có cấu hình kỹ thuật giống nhau để dễ “chỉ định cho các nhà thầu”; áp tiêu chí “trên trời rơi xuống” khi chấm thầu kỹ thuật… đều không được đại diện Bệnh viện Mắt TP.HCM giải thích một cách khoa học.

Trước những diễn biến trên, Báo Đầu tư có văn bản gửi Sở Y tế TP.HCM để tìm hiểu thêm thông tin. Vậy nhưng,  trong Văn bản số 4930/SYT-VP phúc đáp Báo Đầu tư, Sở Y tế đã không hề đề cập tới nội dung “nóng” đang được các nhà thầu để tâm nêu trên. 

Chủ khảo “mù tịt” nghiệp vụ đấu thầu

Cần khẳng định ngay rằng, trong các cuộc thầu, thành viên của tổ chuyên gia đấu thầu và hội đồng đánh giá hàng mẫu chính là những chủ khảo. Vì vậy, ngoài am hiểu kiến thức chuyên môn về nhãn khoa, các thành viên này còn phải nắm vững nghiệp vụ đấu thầu. 

Điều 116, Nghị định 63/2014/NĐ - CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ quy định chi tiết về thi hành một số điều của Luật Đấu thầu quy định cá nhân tham gia tổ chuyên gia phải có chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu.

Khoản 7, Điều 35, Thông tư số 03/2016/TT - BKHĐT ngày 5/5/2016 của Bộ kế hoạch và Đầu tư quy định chi tiết đối với hoạt động đào tạo, bồi dưỡng về đấu cũng quy định: “Kể từ ngày 1/1/2018, cá nhân tham gia trực tiếp vào việc lập, thẩm định hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu; đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất; thẩm định kết quả mời quan tâm, kết quả mời sơ tuyển, kết quả lựa chọn nhà thầu thuộc tổ chức đấu thầu chuyên nghiệp, doanh nghiệp, đơn vị hoạt động tư vấn đấu thầu, ban quản lý dự án chuyên nghiệp, đơn vị mua sắm tập trung phải có chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu”.

Tuy nhiên, danh sách thành lập Tổ Chuyên gia đấu thầu và  Hội đồng Đánh giá hàng mẫu về chuyên môn và kỹ thuật được Bệnh viện Mắt TP.HCM ban hành, thì 3/4 thành viên của Tổ chuyên gia đấu thầu không có Chứng chỉ hành nghề đấu thầu. Trường hợp còn lại, theo tài liệu mà phóng viên Báo Đầu tư có được, người có tên trong danh sách cấp chứng chỉ hành nghề đấu thầu kỳ 10 theo Quyết định 560/QĐ-QLĐT của Cục Quản lý đấu thầu (chứng chỉ hành nghề C01.10.3431) chỉ trùng khớp tên với người là Phó chủ tịch Hội đồng Đánh giá hàng mẫu, nhưng hoàn toàn không có liên quan gì.

Để củng cố thêm chứng lý, phóng viên chọn ngẫu nhiên 4 thành viên nữa trong danh sách Tổ Chuyên gia đấu thầu, danh sách Hội đồng Đánh giá hàng mẫu, thì cả 4 ông, bà này đều không có tên trong các danh sách được cấp Chứng chỉ của Cục Quản lý đấu thầu. Từ kết quả trên có thể thấy rằng, nghi vấn các nhân sự Tổ Chuyên gia đấu thầu, Hội đồng Đánh giá hàng mẫu do Bệnh viện Mắt TP.HCM quyết định thành lập đã hoàn toàn không đáp ứng được điều kiện theo quy định của pháp luật về đấu thầu. 

Theo thông tin của Báo Đầu tư, sau khi rà soát, Bảo hiểm Xã hội chỉ công nhận 3/14 phần, lô thầu được Bệnh viện Mắt TP.HCM lựa chọn được nhà thầu. Tuy nhiên, bất chấp những ý kiến của cơ quan Bảo hiểm Xã hội, Bệnh viện Mắt TP.HCM vẫn thực hiện thương thảo ký hợp đồng với nhà thầu trúng thầu. 

Dư luận các nhà thầu y tế đang rất quan tâm đến động thái làm rõ nhằm xử lý rốt ráo những nghi vấn sai phạm trong đấu thầu tại mua sắm thuỷ tinh thể nhân tạo đơn tiêu tại Bệnh viện Mắt TP.HCM.