Kể từ khi Việt Nam tiến hành công cuộc đổi mới năm 1986, những cải cách về kinh tế và mở lối cho kinh tế thị trường đã trở thành “ngọn hải đăng” cho sự thay đổi thần kỳ trong phát triển kinh tế - xã hội.
Trong tiến trình đó, Hiệp định Thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ (BTA) ký kết ngày 13/7/2000, có hiệu lực từ ngày 10/12/2001, đã mở ra cánh cửa hội nhập cho Việt Nam, mở đường cho Việt Nam đàm phán và gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) cũng như đàm phán và ký kết nhiều hiệp định thương mại song phương và đa phương khác.
Sức nặng pháp lý của BTA đã góp phần giúp Việt Nam làm vỡ tảng băng trì trệ của nền kinh tế bao cấp; làm nghiêng đổ những chiếc cột đồng chống đỡ nền kinh tế “xin - cho”; bẻ gãy chiếc then cài cổng cho gió WTO thổi vào từng phòng họp, hội trường, từng giảng đường, thư viện; tháo tung chiếc hộp pháp lý được sản xuất bằng chất liệu “độc quyền” và “phân biệt đối xử”.
Như một sự sắp đặt, trong những ngày tháng Tám lịch sử, dưới nắng vàng lộng lẫy và dịu dàng của mùa thu Hà Nội, phóng viên Báo Đầu tư có cuộc trò chuyện cởi mở với ông Joe Damond, nguyên Trưởng đoàn đàm phán Hiệp định Thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ (BTA) phía Hoa Kỳ trong 5 năm từ 1995 – 2000.
Trong suốt 27 năm qua, ông Joe Damond luôn giữ mối liên hệ gắn bó mật thiết với Việt Nam. Ông luôn coi việc đàm phán thành công BTA là thành quả lớn nhất đời mình. Ông Joe Damond đã phát triển tình bạn trân quý, sâu sắc với ông Nguyễn Đình Lương, người đồng nhiệm phía Việt Nam trong đàm phán BTA.
Tình bạn của hai đối thủ trên bàn đàm phán thương mại đầy cạnh tranh đến từ hai nước cựu thù là một ví dụ tuyệt đẹp về tình bạn giữa các quốc gia, và cũng là minh chứng về lòng bao dung, tinh thần yêu chuộng hòa bình của người Việt Nam.
Trong bộ vest lịch lãm, nụ cười thân thiện, ánh mắt biết cười và phong thái chuyên nghiệp của một nhà ngoại giao lọc lõi, ông Joe Damond chia sẻ những câu chuyện đầy xúc cảm về cơ hội và lối rẽ của nền kinh tế Việt Nam sau BTA và cả khát khao cháy bỏng được góp sức để đưa Việt Nam trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới trong ngành sinh dược học toàn cầu.
Qua câu chuyện, khi nói về những người bạn Việt Nam, về Việt Nam, ông Joe Damond thường đặt bàn tay của mình lên ngực trái như một lời khẳng định: “Việt Nam - Trái tim tôi đã chọn”.
