Ngành thuế Việt Nam tìm giải pháp ứng phó tối ưu

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, việc nước này áp dụng chính sách thuế mới đã tác động trực tiếp đến các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Các cơ quan chức năng, trong đó có Cục Thuế, Bộ Tài chính, đã chủ động đưa ra các giải pháp ứng phó nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực lên nền kinh tế và doanh nghiệp trong nước.

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính phát biểu tại Tọa đàm.

Mức thuế mới của Hoa Kỳ đang tác động trực tiếp đến các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Các doanh nghiệp đang chủ động áp dụng những biện pháp sáng tạo và ứng phó hiệu quả để giảm thiểu thiệt hại và duy trì đà phát triển.

Tại Tọa đàm ứng phó thuế đối ứng của Hoa Kỳ do Báo Tiền Phong tổ chức ngày 8/4, ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính nhận định, những chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ sẽ gây ảnh hưởng lớn đến các địa phương. Khu vực Tây Nam Bộ, nơi có nhiều doanh nghiệp sản xuất thủy hải sản, sẽ chịu ảnh hưởng rõ rệt.

Các địa phương như Thái Nguyên, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Phòng, Hà Nội, TP.HCM, Đồng Nai và Bình Dương, nơi sản xuất điện tử và máy móc, cũng sẽ gặp khó khăn. Nông sản từ Tây Nguyên, Tây Bắc và các sản phẩm dệt may từ Nam Định, Hưng Yên, Bình Dương, Đồng Nai sẽ phải đối mặt với tác động tiêu cực từ việc tăng thuế nhập khẩu.

Ngoài ra, chính sách thuế của Hoa Kỳ cũng sẽ làm gia tăng chi phí đầu vào do sự biến động của tỷ giá VND/USD, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Những tác động này không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp xuất khẩu mà còn gián tiếp tác động đến ngân sách nhà nước, chi phí nhập khẩu nguyên vật liệu và tỷ giá hối đoái.

Trong bối cảnh này, Chính phủ Việt Nam đã nhanh chóng đưa ra các giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp. Một trong những bước đi đáng chú ý là việc ban hành Nghị định 73, trong đó giảm thuế nhập khẩu nhiều mặt hàng từ đối tác thương mại lớn, bao gồm Mỹ.

Chính phủ đã giảm thuế suất đối với 16 nhóm mặt hàng, giúp giảm bớt chi phí cho các doanh nghiệp và khôi phục hoạt động xuất khẩu. Đây là một động thái thiện chí của Việt Nam nhằm cân bằng cán cân thương mại giữa hai quốc gia, đồng thời tăng cường sử dụng hàng hóa nhập khẩu từ Hoa Kỳ.

Ngoài ra, Chính phủ cũng đưa ra các chính sách gia hạn thuế, chẳng hạn như Nghị định 81, nhằm giảm gánh nặng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Đồng thời, Nghị định 82 gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất cho các doanh nghiệp trong năm 2025.

Tổng số thuế được gia hạn từ năm 2021 đến nay ước tính khoảng 900.000 tỷ đồng, trong đó chỉ riêng năm 2025, con số này lên đến 199.000 tỷ đồng. Đây là một phần quan trọng trong chính sách hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam vượt qua khó khăn và duy trì sản xuất.

Để đối phó với tác động của chính sách thuế mới của Hoa Kỳ và thúc đẩy tăng trưởng GDP trong năm nay, các cơ quan chức năng đang triển khai các biện pháp cụ thể hơn.

Trong đó, việc tăng cường kiểm soát hoàn thuế cho các doanh nghiệp gia công và lắp ráp đơn giản, đồng thời đẩy mạnh áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý thuế, sẽ giúp tạo cơ sở dữ liệu vững chắc cho việc phối hợp hiệu quả giữa cơ quan thuế Việt Nam và Hoa Kỳ.

Cùng với đó, Bộ Tài chính đang triển khai các giải pháp nhằm thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc phát triển và mở rộng sản xuất. Chính phủ cũng đang nỗ lực tạo ra các cơ chế để thúc đẩy đầu tư và sản xuất khẩu.

Doanh nghiệp Việt Nam cần làm gì để duy trì tăng trưởng?

Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản cho biết, ngành gỗ Việt Nam hiện đang xuất khẩu sang 161 thị trường khác nhau. Tuy nhiên, trước tác động của thuế quan Hoa Kỳ, ngành gỗ cần cơ cấu lại để giảm sự phụ thuộc vào thị trường này.

Ngành gỗ Việt Nam đã làm việc chặt chẽ với các doanh nghiệp FDI và cam kết tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Đây là một phần trong chiến lược để cải thiện mối quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, đồng thời khẳng định tính minh bạch và bền vững trong xuất khẩu gỗ.

Bà Lê Hằng, Phó tổng thư ký Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam cho rằng, doanh nghiệp cần chủ động và linh hoạt trong việc cơ cấu lại ngành nghề, chuyển hướng thị trường phù hợp. Ngoài ra, sự hỗ trợ từ Chính phủ trong việc tháo gỡ các rào cản về kỹ thuật và thúc đẩy xuất khẩu tại các thị trường tiềm năng như EU và Trung Đông là rất quan trọng.

Trong khi đó, ông Hoàng Mạnh Cầm, Phó chánh văn phòng Hội đồng Quản trị Tập đoàn Dệt may Việt Nam cho rằng, Chính phủ cần thúc đẩy thị trường nội địa để bù đắp cho sự suy giảm nhu cầu từ thị trường Hoa Kỳ.

Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước và các tổ chức tín dụng cần hỗ trợ doanh nghiệp bằng cách chưa cắt room tín dụng trong năm nay để giúp các doanh nghiệp dệt may phục hồi sau đại dịch Covid-19.

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Quang Huy, các doanh nghiệp Việt Nam cần phải thích ứng và dẫn dắt sự thay đổi trong bối cảnh biến động hiện nay.

Ông Huy cho rằng Việt Nam có thể tận dụng các hiệp định thương mại tự do đã ký kết để tiếp cận các thị trường khác ngoài Hoa Kỳ. Cùng với đó, các doanh nghiệp cần chú trọng đến việc nâng cao năng lực cung ứng, đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực pháp lý để ứng phó với các biện pháp phòng vệ thương mại từ các quốc gia khác.

Chuyên gia Phạm Sỹ Thành, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Trung Quốc cũng nhấn mạnh rằng trong dài hạn, Việt Nam cần xây dựng một nền kinh tế xuất khẩu bền vững, không phụ thuộc quá nhiều vào một vài thị trường lớn.

Cùng với đó, cần thúc đẩy tính minh bạch trong chuỗi cung ứng, bảo đảm chất lượng và xuất xứ hàng hóa để đáp ứng yêu cầu quốc tế.