Đại biểu Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) tranh luận tại nghị trường

Tranh luận với đại biểu Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh) về giải pháp khắc phục tình  trạng cán bộ né trách nhiệm, đại biểu Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) cho rằng, cần phải làm sao để cán bộ, công chức các cấp không phải dám nghĩ, dám làm.

Trước đó, đại biểu Tuấn nói trong một bộ phận cán bộ sợ trách nhiệm phân làm hai nhóm. Một là, nhóm cán bộ suy thoái về tư tưởng chính trị, cán bộ né tránh, sợ trách nhiệm, đùn đẩy, sợ sai, cán bộ không muốn làm, vì không có lợi ích riêng.

Hai là, nhóm cán bộ sợ vi phạm pháp luật, nên không dám làm.

Đại biểu Tuấn đề xuất Quốc hội, Chính phủ cần chỉ đạo rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật, nhất là các quy định pháp luật liên quan đến công chức, viên chức, đảm bảo tính đồng nhất, không chồng chéo, mâu thuẫn… để làm cơ sở khuyến khích, bảo vệ những cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung.

Đại biểu Hậu cho rằng, với nhóm cán bộ công chức sợ sai, đùn đẩy công việc thứ hai mà đại biểu Tuấn nêu, là đúng, nhưng không chỉ như vậy.

Ông Hậu nói, nếu chỉ thực thi công vụ, để thực thi chức trách, mà có hành lang pháp lý rõ ràng, phù hợp thì chắc chắn phần đông cán bộ, công chức, viên chức chỉ còn nỗ lực làm tốt hơn, chẳng có gì phải sợ.

Thế nhưng, trong thực tế hiện nay, trong không ít việc lớn, việc nhỏ, nếu cán bộ, công chức, viên chức quyết định thực hiện để đáp ứng những yêu cầu của thực tiễn, để đem đến hiệu quả cho dân, cho nước, thì vi phạm không nhiều, thì ít các quy định hiện hành của Đảng, pháp luật nhà nước.

Do vậy, những người thấy làm sai quy định của Đảng, pháp luật của nhà nước, dù "vì lợi ích chung", mà không biết sợ thì có lẽ là "điếc không sợ súng" hoặc thiếu ý thức tổ chức kỷ luật.

Cũng vì vậy, theo đại biểu Hậu, việc "bảo vệ người dám nghĩ, dám làm" cũng trở thành việc rất khó khăn, có vẻ  bất khả thi". Bởi lẽ, bảo vệ họ trong nhiều trường hợp là bảo vệ việc làm sai quy định, trái pháp luật, và khi ấy, lại cần có việc  bảo vệ ngưởi bảo vệ, người dám nghĩ, dám làm. Và, cứ theo bậc thang, có thể phải lên đến Quốc hội, vì cái vướng mắc để họ phải dám nghĩ, dám làm nằm trong sự chưa phù hợp, sự mâu thuẫn của các luật hiện hành.

Và cũng vì thế, việc cấp dưới hỏi xin ý kiến, chờ chỉ đạo của trên, thậm chí được giao nhiệm vụ rõ ràng rồi, nhưng càng đi sâu vào thực hiện càng thấy vướng, nên lại chuyển ngược lên cho cấp trên xin ý kiến rồi mới làm đang trở thành phổ biến, có khi lại được cho là phương pháp hợp lý nhất.

Việc xây dựng để ban hành chính Nghị định về khuyến khích bảo vệ người dám nghĩ, dám làm dường như cũng gần như vậy, vị đại biểu Tây Ninh nhìn nhận.

Đai biểu Hậu nói tiếp, Bộ Chính trị có Kết luận 14 về chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung; Nghị quyết 28, Hội nghị Trung ương 6 "yêu cầu thể chế chủ trương của Đảng về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung",

Nghị quyết của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ tư giao nhiệm vụ cho lĩnh vực Nội vụ: "Khẩn trương tham mưu thể chế hóa, thực hiện Kết luận số 14 của Bộ Chính trị".

Tại phiên họp thường kỳ tháng 2/2023, Chính phủ giao Bộ Nội vụ "chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định về khuyến khích cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung"; đến ngày 19/4, Thủ tướng gửi công điện số 280, trong đó yêu cầu Bộ Nội vụ: "Khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị định …. báo cáo Chính phủ trong tháng 6/2023"

Việc định hướng, chỉ đạo là rất rõ ràng, thế nhưng, sau 3 lần chỉnh sửa Dự thảo và lấy ý kiến, Bộ Nội vụ thấy "vướng rất nhiều quy định của pháp luật", nên "đang tham mưu, báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội để tới đây có nghị quyết thí điểm về khuyến khích bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm. Sau đó, Thủ tướng chính phủ mới ban hành nghị định.

“Từ những phân tích trên tôi cho rằng, cần phải làm sao để cán bộ, công chức viên chức các cấp không phải dám nghĩ, dám làm; và không cần cấp trên phải khuyến khích bảo vệ người dám nghĩ, dám làm. Cán bộ, công chức viên chức các cấp chỉ cần tập trung công sức và trí tuệ để "năng động, sáng tạo" thực hiện công việc của mình hiệu quả nhất cho dân, cho nước trong khuôn khổ các quy định của Đảng và pháp luật của nhà nước. Tức là, khi phát hiện luật hoặc các quy định chưa phù hợp, thì tập trung sửa ngay với quy trình sao cho chặt chẽ nhưng đơn giản, ngắn gọn”, ông Hậu nêu quan điểm.

Đại biểu Hậu chia sẻ: “Tôi rất thấm thía lời của Thủ tướng trong trả lời một chất vấn của tôi: "luật là do chúng ta; trong thực tiễn đang vướng mà vướng là do chúng ta đặt ra, vậy thì chúng ta sửa". Tuy nhiên, để sửa những quy định bất hợp lý do chính chúng ta đặt ra lại quá khó khăn.

Bởi, trong thực tế, có không ít vấn đề khi đưa ra bàn, mỗi cán bộ, mỗi cơ quan liên quan đều có lý lẽ của mình và dường như đều đúng. Và đáng tiếc xảy ra là trong không ít trường hợp, khi tất cả hoặc hầu hết các cá nhân, các cơ quan, đơn vị liên quan đều đúng, đều cố gắng thực hiện tốt nhất, đúng nhất theo chức năng, quyền hạn, trách nhiệm của mình thì có những việc nóng hổi của dân, của nước bị đóng băng.

Đai biểu Trần Hữu Hậu nhấn mạnh: không thể chấp nhận những hiện tượng phi logic, ngược quy luật như vậy: cái đúng đi với cái đúng phải đem đến sự thông thoáng, phải giúp đất nước phát triển, đáp ứng mong mỏi của nhân dân. Cái đúng đi với cái đúng không thể dẫn đến sự trì trệ, đến việc làm nghèo đất nước.