Mặc dù phải đến 9 giờ ngày 31/10, buổi roadshow giới thiệu cổ phiếu thứ hai của Vietnam Airlines được tổ chức tại Khách sạn Melia, Hà Nội mới chính thức bắt đầu nhưng trước đó nửa giờ, các nhà đầu tư cá nhân và đại diện cho quỹ đầu tư, công ty chứng khoán, ngân hàng và giới truyền thông đã ngồi gần kín phòng họp lớn sức chứa hơn 400 khách.

	Vietnam Airlines cam kết sẽ công khai, minh bạch toàn bộ những thông tin phục vụ CPH

Đây là dịp mà lãnh đạo Vietnam Airlines có cơ hội công khai kế hoạch kinh doanh, các cam kết và những lợi ích tiềm năng mà các nhà đầu tư có thể thu nhận được nếu cùng đồng hành với hãng trên vai trò là cổ đông.

Trên thực tế, trong gần 2 tiếng của phần hỏi và đáp, cả lãnh đạo Vietnam Airlines, cơ quan chủ quản là Bộ Giao thông vận tải và Ban chỉ đạo Đổi mới phát triển doanh nghiệp Nhà nước đã không né tránh bất cứ câu hỏi của nhà đầu tư mà độ nhạy cảm, trực diện ngày một tăng lên đã cho thấy thái độ cầu thị của người bán và sự quan tâm của người mua đối với khoảng 49 triệu cổ phiếu dự kiến IPO vào ngày 14/11.

Theo ghi nhận của phóng viên baodautu.vn, các nội dung về định giá, thu hút NĐT chiến lược, kế hoạch kinh doanh, lộ trình thoái vốn, tiến trình niêm yết và các rủi ro tài chính... là những vấn đề nhận được sự quan tâm đặc biệt.

Sẽ sớm niêm yết cổ phiếu trên TTCK

Trả lời câu hỏi vì sao Vietnam Airlines lại quyết định chỉ chào bán ra công chúng 3,475% vốn điều lệ mà không phải là con số khác mà nhà đầu tư đầu tiên nêu ra, ông Phạm Viết Thanh - Chủ tịch Hội đồng thành viên Vietnam Airlines khẳng định đây là phương án phát hành tối ưu.

Theo ông Thanh, khi xây dựng phương án CPH, Vietnam Airlines và các nhà tư vấn đã phân tích kỹ về cơ cấu cổ phần, khả năng hấp thụ của thị trường và đã đề xuất với Chính phủ phê duyệt cơ cấu vốn điều lệ trong giai đoạn 1 là: Nhà nước nắm giữ 75%, 20% giành cho các nhà đầu tư chiến lược và phát hành lần đầu ra công chúng 5% ( bao gồm cả phát hành cho người  lao động và tổ chức công đoàn).

Mặc dù, tỷ lệ cổ phiếu phát hành lần đầu ra công công chúng chỉ xấp xỉ 3,5% ( 49 triệu CP) nhưng giá trị phát hành theo giá khởi điểm đã khoảng 1.100 tỷ đồng.

"Số lượng và giá trị phát hành ra công chúng là phù hợp với khả năng hấp thụ của thị trường hiện nay", ông Thanh đánh giá.

Theo lộ trình, Vietnam Airlines tiếp tục sẽ giảm phần vốn của Nhà nướ xuống không thấp hơn 65% vào thời điểm thích hợp. Tùy thuộc vào diễn biến của thị trường, Vietnam Airlines hoàn toàn có thể thực hiện phát hành thêm cổ phiếu ra thị trường hoặc bán tiếp cho các nhà đầu tư chiến lược trong những năm tiếp theo.

Đại diện Vietnam Airlines cho biết thêm là trong quyết định phê duyệt phương án cổ phần hóa, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán khi có đủ điều kiện. 

Đối với việc niêm yết tại thị trường chứng khoán nước ngoài, đại diện Vietnam Airlines cho biết là hãng chưa tính đến và trước mắt tập trung vào việc IPO trong nước cũng tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược nhưng vẫn để ngỏ khả năng để thực hiện niêm yết quốc tế trong tương lai. 

Đã có 2 nhà đầu tư chiến lược quan tâm

Liên quan tới nhóm câu hỏi về quy trình lựa chọn các nhà đầu tư chiến lược, ông Trần Thanh Hiền - Trưởng ban Tài chính kế toán Vietnam Airlines cho biết là theo hợp đồng tư vấn đã ký với liên danh nhà thầu, Morgan Stanley và Citi Group (MS&CG), có nhiệm vụ xây dựng và quản lý quy trình bán chiến lược cho Vietnam Airlines. Tuy nhiên, bên cạnh những nhà đầu tư do MS&CG tìm kiếm, một số nhà đầu tư tiềm năng đã chủ động liên hệ với Vietnam Airlines và tìm hiểu cơ hội để trở thành cổ đông chiến lược của hãng.

	Các đầu tư tranh luận về những thông số tham chiếu dùng trong định giá khởi điểm cổ phiếu Vietnam Airlines

Hiện nay, song song với quá trình thực hiện IPO trong nước, hãng đang phối hợp với MS&CG để triển khai công tác bán chiến lược theo quy trình do MS&CG xây dựng và quản lý. Cụ thể, Vietnam Airlines đã gửi Teaser (Bản công bố thông tin ngắn) cho các Nhà đầu tư tiềm năng quan tâm đến VNA từ ngày 30/9/2014. Căn cứ ý kiến quan tâm của các nhà đầu tư, Vietnam Airlines sẽ tạo mọi điều kiện để nhà đầu tư khảo sát đánh giá hiện trạng, tiếp cận các thông tin trên hệ thống Dataroom (dữ liệu điện tử) và tham gia Hội nghị đầu tư với lãnh đạo Vietnam Airlines. Vietnam Airlines sẽ tổ chức việc đàm phán và lựa chọn nhà đầu tư chiến lược trên cơ sở các tiêu chí do Bộ GTVT quyết định và các bản chào cuối cùng của các nhà đầu tư tiềm năng. 

Theo tiết lộ của Chủ tịch Thanh, sau vòng thứ nhất, có 2 nhà đầu tư tiềm năng quan tâm trở thành nhà đầu tư chiến lược của Vietnam Airlines. Do quá trình đàm phán được các bên yêu cầu bảo mật nên Vietnam Airlines chưa thể tiết lộ cụ thể danh tính, lượng cổ phần đặt mua của các nhà đầu tư nói trên.

Chia sẻ nhiệm vụ được đánh giá là phức tạp, chưa từng có tiền lệ với Vietnam Airlines, ông Phạm Viết Muôn, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Phó trưởng thường trực Ban chỉ đạo Đổi mới và Phát triển DNNN cho rằng, điều kiện để Vietnam Airlines có được cổ đông chiến lược là khi hai bên gặp nhau được vấn đề cốt lõi là lợi ích 2.

Tuy nhiên, ông Muôn cũng cho biết nếu chưa tìm được cổ đông chiến lược thì Vietnam Airlines vẫn sẽ tiến hành đại hội cổ đồng lần đầu bình thường sau khi IPO trong nước hoàn.

“Quan điểm tìm cổ đông chiến lược là phải tìm bằng được cổ đông chiến lược tốt, giúp Vietnam Airlines cất cánh, phát triển nhanh hơn, mạnh hơn Vietnam Airlines hiện tại”, ông Muôn khẳng định.

Lãi gần 100 tỷ, tạo đà cho IPO

Thẳng thắn thừa nhận kết quả kết quả kinh doanh của đơn vị thành viên là JPA  chưa thực sự tốt nhưng CEO Phạm Ngọc Minh khẳng định hãng hàng không chi phí thấp này sẽ sớm cải thiện được tình hình, đồng thời giữ một vị trí quan trọng trong dải sản phẩm của Vietnam Airlines.

Cụ thể, trong những năm vừa qua, kết quả kinh doanh của JPA đã được cải thiện rõ rệt. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh ( không kể chi phí tái cơ cấu đội máy bay) đã giảm đáng kể từ mức lỗ 437 tỷ đồng ( năm 2011) xuống  213 tỷ đồng năm 2012 và 108 tỷ đồng năm 2013 và tiến tới cân bằng thu chi kinh doanh vào năm 2014.

Cũng theo CEO Vietnam Airlines, kể từ năm 2012, sau khi tiếp nhận trách nhiệm quản lý vốn nhà nước tại JPA, Vietnam Airlines đã phối hợp với JPA triển khai chính sách thương hiệu kép (Dual brand strategy) nhằm đáp ứng tối đa nhu cầu đa dạng của khách hàng. Với chính sách này, Vietnam Airlines sẽ tiếp tục tập trung phát triển hãng hàng không truyền thống với sản phẩm dịch vụ đầy đủ và JPA cung ứng dịch vụ với mức giá thấp.

"Việc tiếp nhận JPA và triển khai chính sách trên cho phép chúng tôi có thể cung cấp đa dạng các loại hình dịch vụ với đa dạng các mức giá vé, đáp ứng nhu cầu ngày đa dạng và ngày càng cao của nhiều đối tượng khách hàng", ông Minh cho biết.

Theo giải thích của CEO Vietnam Airlines, dù lợi nhuận của VNA những năm vừa qua thấp hơn mức trung bình của thế giới, nhưng hãng nằm trong số không nhiều các Hãng hàng không đã kinh doanh liên tục có lãi, bất chấp những khó khăn, khủng hoảng và nhiều Hãng HK liên tục kinh doanh thua lỗ.

Bên cạnh đó, Vietnam Airlines đang trong giai đoạn đầu của quá trình đầu tư, phát triển trong bối cảnh nguồn vốn CSH còn hạn hẹp. Để đảm bảo cân đối giữa chi phí và khả năng trả nợ, VNA đang áp dụng chính sách khấu hao nhanh hơn so với mức bình quân của ngành. Mặt khác, tỷ lệ vốn vay lớn làm gia tăng chi phí tài chính.

Một trong những giải pháp quan trọng nhằm tạo cơ sở, động lực cho đầu tư phát triển chính là nâng cao nguồn vốn CSH và sự kiến IPO nàm trong giải pháp đó.

Khi khả năng tự tài trợ vốn được cải thiện ( dự kiến tăng từ 17% cuối năm 2013 lên 22% sau IPO ( bao gồm bán chiến lược) và tăng lên mức 24,7% vào 2018), Vietnam Airlines sẽ giảm dần chi phí tài chính trong cơ cấu chi phí; linh hoạt trong việc áp dụng chính sách kế toán và khi đó , hiệu quả kinh doanh chắc chắn sẽ được cải thiện.

Ông Minh cũng cho biết, là trong 9 tháng đầu năm 2014, bất chấp tình hình những khó khăn phức tạp của tình hình thế giới, Vietnam Airlines vẫn báo lãi gần 100 tỷ đồng. Đây là một bước tạo đà không thể tốt hơn cho đợt IPO của hãng tới đây.

Với đòn bẩy mạnh mẽ đó, lãnh đạo Vietnam Airlines hy vọng sẽ gặp lại phần lớn các đại biểu tham dự hai buổi roadshow sẽ có mặt tại đại hội cổ đông lần đầu của hãng dự kiến vào ngày 12/3/2015 với tư cách là những cổ đông thực thụ của hãng.

Anh Minh