Ông Pulkit Abrol, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương (bên trái) và ông Chiew Chun Wee, Giám đốc Chính sách tại châu Á - Thái Bình Dương của Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh (ACCA)

Trọng tâm chiến lược của ACCA trong năm nay là gì? Làm thế nào để tích hợp điều này với chương trình nghị sự toàn cầu về chuyển đổi môi trường và kỹ thuật số?

Ông Abrol: Là tổ chức kế toán chuyên nghiệp lớn nhất thế giới, ACCA đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn các doanh nghiệp hướng tới các hoạt động bền vững, mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan. Năm nay, ACCA đã chuyển đổi từ tầm nhìn sang tuyên bố tham vọng, để dẫn dắt nghề nghiệp này thông qua chu kỳ chiến lược 3 năm, nhằm đáp ứng các nghĩa vụ ngày càng tăng của các bên liên quan trên toàn cầu.

Trọng tâm chiến lược của chúng tôi là định hình lại vai trò của kế toán viên. Không còn chỉ là những vị trí hậu cần như nhiều người lầm tưởng, kế toán viên đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc quản lý quá trình chuyển đổi kỹ thuật số và tính bền vững của môi trường. Các tiêu chuẩn quản lý hiệu quả là cần thiết cho sự chuyển đổi công bằng trong các lĩnh vực này.

Kế toán viên tham gia việc báo cáo, đảm bảo tính bền vững và giải quyết các thách thức đạo đức do các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI) đặt ra. ACCA hỗ trợ Hội đồng Tiêu chuẩn Bền vững Quốc tế và cung cấp các sáng kiến nhằm đưa tính bền vững vào các quy trình tài chính.

Chuyển đổi kỹ thuật số là điều cần thiết cho sự tiến bộ bền vững. ACCA ưu tiên chuyển đổi kỹ thuật số tài chính, tập trung vào AI, dữ liệu lớn và chuỗi khối thông qua các chương trình đào tạo và sáng kiến phát triển chuyên môn của chúng tôi.

Xét theo khu vực, khía cạnh quan trọng nhất trong công tác chính sách của ACCA là gì?

Ông Chun Wee: ACCA cung cấp nghiên cứu sâu rộng và hiểu biết sâu sắc trên toàn cầu, luôn đảm bảo kết hợp đầu vào từ khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Cách tiếp cận này rất quan trọng do vai trò quan trọng của châu Á trong nền kinh tế toàn cầu.

Trong cuộc đua đạt tới mức không phát thải ròng, trọng tâm chính là đảm bảo quá trình chuyển đổi công bằng sang các giải pháp năng lượng xanh, nhằm giải quyết nhu cầu toàn cầu ngày càng tăng, đồng thời xem xét những đóng góp lịch sử đối với biến đổi khí hậu.

Với 780.000 hội viên và học viên trên toàn cầu, một nửa trong số đó ở châu Á - Thái Bình Dương, cộng đồng của chúng tôi ở khu vực này là một nguồn lực quan trọng. Chúng tôi tận dụng kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm và hiểu biết sâu sắc của họ để định hình hoạt động nghiên cứu toàn cầu của mình. Hiểu và giải quyết nhu cầu của họ là điều cần thiết để phục vụ họ một cách hiệu quả, biến châu Á - Thái Bình Dương trở thành trung tâm trong công việc của chúng tôi.

Nghề kế toán có vai trò quan trọng trong việc định hình những đổi mới về tài chính và quy định trên con đường đạt tới mức Net-Zero. Việc này đang được thực hiện như thế nào?

Ông Abrol: Nghề kế toán rất coi trọng vai trò của mình trong chương trình nghị sự về Net-Zero. Chúng tôi hỗ trợ các cơ quan quản lý trên toàn cầu và khuếch đại tiếng nói của các công ty và tổ chức khi việc tuân thủ ngày càng trở nên quan trọng. Các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam phải đối mặt với những thách thức trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn sâu rộng trong khi cạnh tranh toàn cầu.

Để giải quyết những thách thức trên, chúng tôi trang bị cho các hội viên và học viên  của mình kiến thức, công cụ và khả năng tiếp cận cần thiết cho các sáng kiến tài chính bền vững. ACCA ủng hộ trên các nền tảng toàn cầu, giải quyết các khía cạnh môi trường, xã hội và quản trị của các mục tiêu Net-Zero. Chúng tôi cung cấp đào tạo về báo cáo bền vững và tài chính xanh, hợp tác với Ủy ban Tiêu chuẩn Bền vững Quốc tế và cung cấp nghiên cứu toàn diện về tính bền vững.

Tại Việt Nam, chúng tôi đã đạt được những bước tiến đáng kể trong quá trình chuyển đổi xanh và kỹ thuật số. Kỷ niệm 22 năm thành lập tại Việt Nam, chúng tôi đã thiết lập đề án liên kết với Bộ Tài chính và hợp tác với các trường đại học như Đại học Ngoại thương và Học viện Tài chính. Năm ngoái, chúng tôi đã đào tạo 300 cán bộ nhà nước về Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS), về lộ trình và chính sách. Chúng tôi cũng ra mắt chứng chỉ IFRS tiếng Việt đầu tiên trên thế giới và hợp tác với Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp để tích hợp tính bền vững vào đào tạo nghề.

Cam kết của chúng tôi với Việt Nam và cộng đồng toàn cầu là trọng tâm trong chiến lược xác định lại vai trò của kế toán viên. Các kế toán viên hiện đại đang trở thành các “giám đốc giá trị”, tạo ra giá trị cho tất cả các bên liên quan và chúng tôi tận tâm thúc đẩy một cộng đồng sẵn sàng đáp ứng những thách thức này.

Một số Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) của Liên hợp quốc có tác động trực tiếp đến doanh nghiệp. ACCA hỗ trợ doanh nghiệp như thế nào trong việc hiện thực hóa những mục tiêu này?

Ông Chun Wee: Chúng tôi tập trung vào 9 trong số 17 SDG mà chúng tôi có thể tạo ra nhiều tác động nhất. Điều này được thể hiện rõ ràng trong hành động và mục đích tổ chức của chúng tôi.

Cụ thể, để giải quyết SDG 13 về hành động vì khí hậu, chúng tôi hỗ trợ các doanh nghiệp về trình độ chuyên môn, học tập và khả năng lãnh đạo về tư duy. Nâng cao kỹ năng là rất quan trọng để các hội viên và học viên của chúng tôi hiểu được tác động, rủi ro và cơ hội của biến đổi khí hậu. Chương trình giảng dạy của chúng tôi được cập nhật liên tục, bao gồm các chủ đề như tài chính xanh và tác động môi trường.

Năm nay, chúng tôi kết hợp các tiêu chuẩn quốc tế mới về báo cáo tính bền vững để chuẩn bị cho các hội viên và học viên hành động hiệu quả vì khí hậu. Đồng thời, chúng tôi cung cấp các chương trình học tập liên tục, bao gồm cả bằng tốt nghiệp về tính bền vững mới ra mắt.

Về lãnh đạo tư tưởng, chúng tôi cung cấp hướng dẫn thực tế. Chúng tôi đề cập vấn đề phát thải Phạm vi 3 cách đây 13 năm trong Báo cáo “Lượng carbon mà chúng ta không đếm” và các báo cáo khác được ra mắt trong COP28 ở Dubai. Những tài liệu này cung cấp những hướng dẫn thực tế cho các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, hỗ trợ tất cả các lĩnh vực trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Người ta đã nói nhiều về việc tăng cường sử dụng AI, học máy (Machine Learning), dữ liệu lớn (Big Data) và chuỗi khối (blockchain). Lĩnh vực nào trong số này đòi hỏi sự chú ý nhất trong nghề kế toán?

Ông Abrol: Đầu tư vào nâng cao kỹ năng là rất quan trọng để theo kịp những tiến bộ công nghệ. Các chính sách mạnh mẽ cũng quan trọng không kém. Ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đặc biệt là ASEAN, có khoảng cách về kỹ năng đáng kể. Những thay đổi công nghệ nhanh chóng, được tăng tốc bởi đại dịch và sự phát triển của AI và học máy trong 14-16 tháng qua, đã làm phức tạp thêm vấn đề này.

Tự động hóa làm tăng thêm sự phức tạp, làm dấy lên mối lo ngại về cách nâng cao trình độ của lực lượng lao động để cạnh tranh với robot.

Việc hoạch định chính sách hiệu quả và quan hệ đối tác công - tư mạnh mẽ là rất quan trọng. Hỗ trợ đầu tư vào phát triển kỹ năng và nguồn nhân lực là điều cần thiết. ACCA giải quyết những thách thức này thông qua các sáng kiến như giám sát AI, giúp xác định tình trạng thiếu kỹ năng và nhu cầu cấp thiết.

Quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu là những vấn đề quan trọng. Nhiều hệ thống dữ liệu đám mây công và tư đang ngày càng mở rộng với sự đầu tư đáng kể của các chính phủ như Singapore, Indonesia và Australia. Đảm bảo quyền riêng tư dữ liệu, khả năng tương tác của chính phủ và các tiêu chuẩn như lập hóa đơn đang được tiến hành. Tuy nhiên, việc tuân thủ quy định về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu khác nhau giữa các nước ASEAN cũng đặt ra những thách thức.

Phát triển cơ sở hạ tầng cho đầu tư AI, kỹ thuật số và blockchain cũng là yếu tố then chốt. Tốc độ thay đổi nhanh chóng đòi hỏi phải chú ý đến nhu cầu cơ sở hạ tầng kỹ thuật số. Chúng ta phải xem xét các mốc thời gian để giải quyết những khoảng trống này và tác động của tình trạng thiếu lao động có kỹ năng trong 5 năm tới. Đạt được mức phát thải ròng bằng “0” là một mục tiêu quan trọng và việc giải quyết những thách thức này là cần thiết đối với ngành nghề kế toán nói riêng và nền kinh tế nói chung.

Theo ông, Chính phủ Việt Nam nên tập trung vào những chính sách nào để tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh - kỹ thuật số?

Ông Chun Wee: Để tăng cường sức hấp dẫn với các nhà đầu tư nước ngoài và thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh kỹ thuật số, Chính phủ Việt Nam nên tập trung vào một số lĩnh vực chính.

Trước đây, Chính phủ đã thành công trong việc thực hiện các chính sách như cơ chế giá điện đầu vào, giúp tăng cường đáng kể năng lực năng lượng tái tạo. Những chính sách như vậy khiến hoạt động đầu tư trở nên rất hấp dẫn đối với các bên liên quan trong và ngoài nước, giúp tăng nhanh công suất năng lượng tái tạo trong vòng 5 năm. Tuy nhiên, việc đảm bảo tính bền vững lâu dài và hiệu quả chi phí của ngành đòi hỏi phải có các điều chỉnh chính sách liên tục.

Nhìn chung, các nhà đầu tư nước ngoài ưu tiên lợi nhuận, sự ổn định và minh bạch trong chính sách và khung pháp lý. Đảm bảo những đặc tính này trong thực thi chính sách là điều cần thiết để xây dựng lòng tin và sự tin cậy của các nhà đầu tư nước ngoài. Cách tiếp cận này rất quan trọng đối với bất kỳ khu vực pháp lý nào muốn tăng cường sức hấp dẫn đối với vốn nước ngoài.

Từ góc độ kế toán và tài chính, việc áp dụng các tiêu chuẩn toàn cầu là rất quan trọng. Các tiêu chuẩn quốc tế cung cấp một ngôn ngữ chung giúp nâng cao sự hiểu biết và tin cậy. Việt Nam đang đạt được tiến bộ đáng kể trong việc áp dụng IFRS, vốn rất quan trọng để thu hút đầu tư nước ngoài. ACCA hỗ trợ điều này thông qua nhiều sáng kiến khác nhau, bao gồm cả các chương trình chứng chỉ của chúng tôi.

Hơn nữa, tầm quan trọng ngày càng tăng về tính bền vững dẫn đến sự cần thiết của các tiêu chuẩn báo cáo phát triển bền vững quốc tế. Các nhà đầu tư và các bên liên quan đang ngày càng tập trung vào cách các công ty và khu vực công truyền đạt những nỗ lực của họ nhằm đạt được mục tiêu không phát thải ròng và các mục tiêu bền vững khác.