Phát biểu chào mừng, ông Lê Tiến Châu, Bí thư Thành ủy Hải Phòng khẳng định: “Từ kết quả 15 năm thực hiện Nghị quyết số 32-NQ/TW, ngày 5/8/2003 của Bộ Chính trị (khóa IX) về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, Nghị quyết số 45 ra đời là kim chỉ nam cho sự phát triển của Hải Phòng với những định hướng rất rõ ràng, cụ thể, những cơ chế, chính sách đủ mạnh để thành phố phát huy mọi tiềm năng, lợi thế, bứt phá nhằm thực hiện mục tiêu Hải Phòng phải đi đầu cả nước trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, là động lực phát triển của vùng Bắc Bộ”.

Ông Lê Tiến Châu, Bí thư Thành ủy Hải Phòng phát biểu chào mừng hội nghị. Ảnh: Thanh Sơn

Ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng ban Ban Kinh tế Trung ương cho biết: “Sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 45, nhiều kế hoạch, chương trình, đề án được ban hành; nhiều nguồn lực được bố trí để triển khai, nhất là các lĩnh vực mũi nhọn. Vai trò là trung tâm kinh tế - xã hội lớn của thành phố Hải Phòng đối với vùng đồng bằng sông Hồng và cả nước tiếp tục được khẳng định. Phát triển kinh tế - xã hội đạt nhiều kết quả ấn tượng, là điểm sáng trong bức tranh chung của cả nước”.

Ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng ban Ban Kinh tế Trung ương phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Thanh Sơn

Cụ thể, quy mô kinh tế Hải Phòng không ngừng được mở rộng, duy trì vị trí thứ hai trong Vùng đồng bằng sông Hồng, sau Hà Nội. Tăng trưởng GRDP bình quân đầu người giai đoạn 2019 - 2023 đạt 11,64%/năm, gấp 2,83 lần mức tăng bình quân chung của cả nước và gấp 1,97 lần GDP vùng đồng bằng sông Hồng. GRDP bình quân đầu người năm 2023 đạt hơn 7.800 USD/người, gấp 1,83 lần năm 2018 và bằng 1,87 lần so với cả nước, đứng thứ 2 trong 5 thành phố trực thuộc Trung ương.

Tuy nhiên, so với mục tiêu của Nghị quyết 45 đến năm 2025 đạt 14.740 USD/năm, chỉ tiêu này mới đạt khoảng 53,1%. Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn giai đoạn 2019 - 2023 tăng trưởng bình quân đạt 6,96%/năm, gấp 1,88 lần bình quân chung cả nước.

Kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ TP. Hải Phòng đã có những bước phát triển đột phá. Tính chung giai đoạn 2019-2023, Hải Phòng xây mới được 19,67 km đường quốc lộ, 28,78 km đường tỉnh lộ, 55,49 km huyện lộ, 137,04 km đường đô thị. Cảng biển Hải Phòng là cảng biển loại đặc biệt, đang khai thác với 52 bến cảng, nổi bật là Cảng cửa ngõ quốc tế Lạch Huyện.

Phát triển đô thị có nhiều khởi sắc, không gian đô thị được mở rộng. Tập trung đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân. Quyết liệt triển khai xây dựng các Đề án: Thành lập thành phố thuộc thành phố Hải Phòng tại huyện Thủy Nguyên; thành lập đơn vị hành chính quận tại huyện An Dương; điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính huyện An Dương để mở rộng quận Hồng Bàng và sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã thành phố Hải Phòng giai đoạn 2023 - 2025. Hoàn thiện Đề án tổ chức chính quyền đô thị thành phố Hải Phòng trình Chính phủ.

Đô thị Thành phố Hải Phòng. Ảnh: Quang Thanh

Môi trường đầu tư, kinh doanh được cải thiện mạnh mẽ, Hải Phòng trở thành một trong những địa phương có môi trường đầu tư hấp dẫn đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Giai đoạn 2019 - 2023, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI của thành phố đã có những chuyển biến mạnh mẽ, liên tục đạt vị trí xếp hạng cao. Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index) của thành phố luôn duy trì là một trong 5 địa phương dẫn đầu cả nước kể từ năm 2012 - năm đầu tiên Bộ Nội vụ thực hiện đo lường, đánh giá chỉ số này.

Hải Phòng liên tục nằm trong danh sách các địa phương dẫn đầu về thu hút FDI toàn quốc, thành phố đã thu hút được 14 tỷ USD vốn FDI, đứng thứ 6 trong cả nước và được 307.000 tỷ đồng vốn đầu tư trong nước, chiếm gần 19% tổng vốn đầu tư Vùng đồng bằng sông Hồng với điểm sáng là khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải. Nhiều dự án quy mô lớn đến từ các tập đoàn, công ty hàng đầu tư thế giới và trong nước như LG, SK, Bridgestone, Vinfast...

Nhà máy sản xuất ôtô Vinfast. Ảnh: Vingroup

Thành phố đang tập trung chỉ đạo xây dựng khu kinh tế mới - khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng với diện tích khoảng 20.000 ha - là khu kinh tế sinh thái thế hệ 3.0, đa ngành, tập trung vào lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, cảng biển, logistics hiện đại và đô thị thông minh; là đầu mối của thành phố tham gia chuỗi giá trị và cung ứng khu vực và thế giới.

Mục tiêu đến năm 2030, khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng trở thành một động lực chủ đạo của nền kinh tế thành phố. Đồng thời, thực hiện nhiệm vụ tại Nghị quyết số 45-NQ/TW, Thành phố đã nghiên cứu, xây dựng Đề án thành lập Khu thương mại tự do tại Hải Phòng, nằm trong khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng, chuẩn bị trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ, y tế được quan tâm, nhất là các chính sách vượt trội như: miễn học phí cho học sinh các bậc học từ mầm non đến THPT.

Về phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, Hải Phòng sẽ hoàn thành vượt chỉ tiêu 15.400 căn nhà ở xã hội đến năm 2025 mà Thủ tướng Chính phủ giao. Các chế độ chính sách cho người có công, người có hoàn cảnh khó khăn đều thuộc nhóm cao của cả nước; phấn đấu hết năm 2024 không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều quốc gia. Xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu được quan tâm; đến năm 2025, 100% số xã cơ bản đạt tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu.

Đặc biệt, năm 2023, Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà được Ủy ban Di sản thế giới UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới với các giá trị thẩm mỹ và địa chất, địa mạo nổi bật toàn cầu.

Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 45-NQ.TW ngày 24.1.2019 của Bộ Chính trị về Xây dựng và phát triển TP. Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Ảnh: Thanh Sơn

Hội nghị sơ kết 05 năm thực hiện Nghị quyết số 45-NQ/TW đã có 5 bài tham luận, 6 ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, các Bộ, ngành Trung ương tham gia.

Đánh giá về sự phát triển của Hải Phòng trong 5 năm thực hiện Nghị quyết 45, PGS.TS Trần Đình Thiên cho biết TP. Hải Phòng đã đạt được nhiều thành tựu trong 5 năm qua mặc dù còn nhiều khó khăn. Tuy nhiên, thành phố vẫn chưa đạt được kỳ vọng trong lộ trình phát triển. Hải Phòng cần xây dựng, hoàn thiện và kiến nghị với Trung ương sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố trong giai đoạn tới, trọng tâm là cơ chế, chính sách về phát triển kinh tế, xã hội. Ví dụ như ủy quyền, phân cấp cho Thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư đối với Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất phù hợp với quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; thành lập Khu thương mại tự do thành phố Hải Phòng nằm trong Khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng.

Tại hội nghị, ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nhấn mạnh vào các cơ chế, chính sách để phát triển TP. Hải Phòng trở thành thành phố đi đầu cả nước, động lực phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước: Nhiệm vụ và giải pháp để xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đúng như vị trí và mục tiêu Bộ Chính trị đã đề ra tại Nghị quyết số 45-NQ/TW.

“Đến nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ trì, phối hợp với TP.  Hải Phòng và các Bộ, cơ quan liên quan xây dựng và báo cáo Chính phủ trình Quốc hội thông qua ban hành Nghị quyết 35 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng đối với 3 lĩnh vực: quản lý tài chính, ngân sách nhà nước; phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai, quy hoạch; thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết.

Ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Thanh Sơn

Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, đối với một số cơ chế, chính sách mới có tính đột phá, đặc thù cho Thành phố chưa được ban hành như: thành lập Khu thương mại tự do, thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị một cấp và hai cấp hành chính; nghiên cứu mô hình cơ quan quản lý cảng. Vấn đề này Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận thức rõ, để tạo động lực cho TP. Hải Phòng phát triển tương xứng với tiềm năng vị trí cần có các cơ chế, chính sách đủ mạnh tạo đột phá, xứng đáng là thành phố cảng, có nền công nghiệp hiện đại là trọng điểm về kinh tế biển, trung tâm dịch vụ logistics của khu vực phía Bắc.

Để xây dựng và phát triển Hải Phòng như mục tiêu Bộ Chính trị đã đặt ra tại Nghị quyết số 45-NQ/TW, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất nhiệm vụ trọng tâm về xây dựng cơ chế, chính sách.

Đó là, (1) Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp với Thành phố Hải Phòng thực hiện sơ kết 3 năm Nghị quyết số 35 của Quốc hội; đồng thời, tiếp tục rà soát các cơ chế, chính sách khác để đề xuất Quốc hội bổ sung, sửa đổi hoặc áp dụng chung cho cả nước. (2) Hải Phòng cần chủ động nghiên cứu, đánh giá các cơ chế, chính sách, kinh nghiệm, các làm hay trong nước và quốc tế, đặc biệt là các cơ chế chính sách đang được áp dụng tại khu thương mại tự do trên thế giới để xây dựng Đề án thành lập Khu thương mại tự do tại Hải Phòng. (3) Nghiên cứu, xây dựng Đề án tổ chức chính quyền đô thị được quy định đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, chế độ trách nhiệm của mỗi cấp chính quyền thành phố gắn với một số cơ chế, chính sách hợp lý, kết hợp đổi mới mô hình tổ chức, nâng cao hiệu quả quản lý theo “mô hình chính quyền đô thị” phù hợp đặc thù đô thị loại I. (4) Tiếp tục nghiên cứu “mô hình cơ quan quản lý cảng” của các nước để đề xuất áp dụng thí điểm tại Hải Phòng bảo đảm tính khả thi, tính thống nhất của hệ thống nhất của hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và hội nhập quốc tế.