TIN LIÊN QUAN
	Công bố đầy đủ giải pháp về nợ công quốc gia
	Không thể chờ ngân sách rủng rỉnh mới tính làm Sân bay Long Thành
	Áp lực trả nợ giai đoạn 2015-2016 rất cao
	Vượt thu 53.300 tỷ đồng, đề nghị giữ nguyên mức bội chi
	Hạn chế dần việc vay để đảo nợ

Nợ công là nguồn vốn cần thiết

Tham gia phát biểu làm rõ thêm những vấn đề có liên quan và trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu tại hội trường Quốc hội hôm 19/11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã giải đáp các vấn đề liên quan đến việc sử dụng nguồn vốn trái phiếu chính phủ, nợ Chính phủ bảo lãnh và nợ chính quyền địa phương.

	Nợ công là nguồn vốn rất quan trọng để đầu tư phát triển, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng. Ảnh: Đức Thanh

Theo đó, nợ công là nguồn vốn cần thiết và rất quan trọng để bổ sung cho đầu tư phát triển, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội. Trên 98% vốn vay được sử dụng trực tiếp cho các dự án hạ tầng. Phần còn lại được đưa vào ngân sách nhà nước chi cho đầu tư phát triển và một phần chi cho sự nghiệp trong các dự án ODA theo cam kết. Rất nhiều công trình quan trọng, thiết yếu về giao thông, điện, viễn thông, nước sạch, thủy lợi, y tế, giáo dục… đã hoàn thành, phát huy hiệu quả và nhiều công trình đang xây dựng góp phần thu hút đầu tư, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu, tăng trưởng kinh tế, phát triển văn hóa xã hội và nâng cao đời sống nhân dân.

Tuy nhiên, Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ ra những vấn đề gây bức xúc cho đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước với câu chuyện nợ công hiện nay. Đó là, nợ công đã tăng sát trần cho phép, áp lực trả nợ lớn trong ngắn hạn, một số dự án đầu tư kém hiệu quả; tình trạng tham nhũng, lãng phí trong đầu tư xây dựng vẫn còn, có vụ việc nghiêm trọng; cơ cấu ngân sách chưa lành mạnh.

Nợ công vẫn đang trong tầm kiểm soát

Lý giải về tình trạng nợ công tăng cao trong những năm gần đây, Thủ tướng Chính phủ cho biết, do ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, cùng với những yếu kém nội tại, kinh tế Việt Nam tăng trưởng chậm lại; từ mức bình quân 7%/năm giai đoạn 2006 – 2010 xuống còn khoảng 5,8%/năm giai đoạn 2011 – 2015. Tỷ lệ thu ngân sách trên GDP giảm tương ứng từ 24,8% xuống còn 21%.

Trong khi đó, nhu cầu chi lại tăng mạnh để đảm bảo nhu cầu an sinh - xã hội, chi lương và tăng lương theo lộ trình, hoạt động hành chính sự nghiệp, tăng cường quốc phòng, an ninh và chi trả nợ đến hạn. Tỷ trọng chi thường xuyên trong tổng chi ngân sách nhà nước tăng từ 55% lên 64,8% (chi thường xuyên tăng 62,2% lên 68,2%, chi cho an sinh xã hội tăng khoảng 18%/năm, cao hơn 10%/năm của tốc độ thu ngân sách, 12%/năm của chi ngân sách). Phần còn lại, chi cho đầu tư phát triển giảm mạnh từ 25% trong tổng chi ngân sách nhà nước giai đoạn 2006 - 2010 xuống còn khoảng 18% giai đoạn 2011 - 2025.

Trước thực trạng này, để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra, trên cơ sở bảo đảm an toàn tài chính quốc gia và ổn định kinh tế vĩ mô, Đảng và Nhà nước ta đã chủ trương chủ động tăng vay trả nợ; tăng vay nợ cả trong và ngoài nước chuyển mạnh sang vay nợ trong nước để tập trung cho đầu tư phát triển, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội.

Do đó, nợ công tăng nhanh từ 51,7% GDP năm 2010 lên 60,3% GDP vào cuối năm 2014 và 64%GDP vào cuối năm 2015. Tuy nhiên, mức nợ công này vẫn trong giới hạn quy định an toàn cho phép theo Nghị quyết của Quốc hội.

“Chúng ta cũng đã trả nợ đầy đủ, đúng hạn, bảo đảm an toàn tài chính quốc gia. Tỷ lệ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so với tổng thu ngân sách nhà nước năm 2014 khoảng 14,2% theo quy định là không quá 25%. Ngoài ra, trong điều kiện kinh tế vĩ mô ổn định hơn, chúng ta còn sử dụng một phần vay mới với kỳ hạn dài hơn, lãi suất thấp hơn để đảo nợ, góp phần làm giảm áp lực trả nợ trong ngắn hạn và giảm chi phí vay vốn. Việc đảo nợ này không làm tăng tổng số nợ công và phù hợp với Luật quản lý nợ công cũng như thông lệ quốc tế”, Thủ tướng Chính phủ cho biết.

Quản lý chặt nợ công

Về giải pháp quản lý nợ công trong thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ cho biết, Chính phủ sẽ đặc biệt quan tâm chỉ đạo, nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nợ công, quản lý chặt chẽ nợ công, nhất là các khoản vay mới, đảm bảo theo đúng quy định và trong giới hạn cho phép, phấn đấu đến năm 2020, nợ công giảm còn khoảng 60,2% GDP (quy định là không quá 65% GDP); nợ Chính phủ khoảng 46,6% GDP (quy định là không quá 55%) và tỷ lệ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so với tổng thu ngân sách nhà nước khoảng 20% (quy định là không quá 25%). Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ các khoản nợ khác như: Nợ đầu tư xây dựng cơ bản, nợ nguồn chưa sử dụng Kho bạc Nhà nước, nợ vay của Quỹ Bảo hiểm xã hội…

Theo Thủ tướng, nợ công chỉ sử dụng cho đầu tư phát triển, xây dựng các công trình hạ tầng kinh tế xã hội quan trọng, thiết yếu, theo quy hoạch; Khẩn trương cơ cấu lại nợ công, giảm áp lực trả nợ trong ngắn hạn và chi phí vay vốn. Các khoản vay mới, kể cả vay để đảo nợ chủ yếu phải có kỳ hạn từ 5 năm trở lên; Kiểm soát chặt chẽ việc trả nợ đối với các khoản vay được Chính phủ bảo lãnh và thu đủ nợ đối với các khoản Chính phủ vay về cho vay lại…

Với những giải pháp quyết liệt đó, người đứng đầu Chính phủ tin tưởng rằng: Sẽ xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, tạo lập nền tảng kinh tế vững chắc, sớm đưa nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.

Hà Quang