Visa và Mastercard đang thu phí chồng phí với thị trường thẻ Việt Nam

Ngân hàng than lỗ vì phí dịch vụ tin nhắn

Các ngân hàng cho rằng, thời gian qua đã giảm mạnh các loại phí để hỗ trợ khách hàng, song bản thân chính các ngân hàng lại đang bị các đối tác “chặt chém” rất nhiều loại phí.

Theo thông tin cung cấp vào ngày 31/8 của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, sau 3 lần gửi công văn đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông giảm cước tin nhắn với dịch vụ tài chính ngân hàng (lần gần nhất là 17/7/2020), đến nay Hiệp hội vẫn chưa nhận được bất kỳ sự phản hồi nào.

Hiện mức giá cước tin nhắn mà các doanh nghiệp viễn thông đang áp dụng đối với các ngân hàng cao gấp gần 3 lần so với tin nhắn thông thường (tin nhắn giữa các cá nhân đơn lẻ ở mức 250 - 300 đồng/tin nhắn).  

Trung bình, mỗi giao dịch, ngân hàng phải gửi khách hàng ít nhất 2 tin nhắn. Trong khi đó, phí SMS banking được ngân hàng thu ở mức thấp và chỉ thu 1 lần/tháng (từ 5.500 đồng/tháng đến 8.800 đồng/tháng, một vài ngân hàng thu 11.000 đồng/tháng). Thời gian qua, để hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn do Covid-19, nhiều ngân hàng đang áp dụng chính sách miễn phí cho khách hàng.

Chính vì vậy, thực tế một ngân hàng miễn phí cho khách hàng đang phải chi trả và chịu lỗ chi phí tin nhắn bình quân là 1.640 đồng/giao dịch thanh toán. Bình quân mỗi khách hàng có từ 15 – 20 giao dịch/tháng, tương đương 25 – 30 tin nhắn/tháng, tương đương khoảng 20.000 – 25.000 đồng/tháng. Hàng tháng, một ngân hàng quy mô nhỏ phát sinh khoảng 9 - 11 triệu tin nhắn/tháng phải trả doanh nghiệp viễn thông từ 7,5 tỷ - 9 tỷ đồng/tháng.

Nhiều ngân hàng cho biết đang phải "gánh" lỗ hàng trăm tỷ đồng với dịch vụ tin nhắn.

Visa, Mastercard: Hứa xem xét nhưng chưa giảm phí

Ngoài cước phí tin nhắn thì các ngân hàng tại Việt Nam đang phải chịu gánh nặng phí của các tổ chức thẻ quốc tế như Visa và Mastercard. Hiệp hội ngân hàng cho hay, hiện Visa và MasterCard đang áp dụng cơ chế thu phí phức tạp, thu quá nhiều loại phí đối với một loại giao dịch. Theo thống kê trung bình, các ngân hàng thanh toán đang phải trải cho Visa, MasterCard từ 3 - 4 loại phí trên mỗi giao dịch. Mức thu phí của các tổ chức thẻ quốc tế đối với các giao dịch trong nước đang quá cao so với mức thu phí của các tổ chức chuyển mạch thẻ.

Chính vì mức thu được đánh giá là quá cao này, giữa tháng 4/2020, Hiệp hội Ngân hàng đã có công văn gửi hai tổ chức thẻ này đề nghị giảm phí trước mắt và điều chỉnh phí dài hạn cho thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, đến nay, cả Visa lẫn Mastercard vẫn chưa chứng tỏ ý định giảm phí.

Ông Nguyễn Toàn Thắng, Tổng Thư ký Hiệp hội ngân hàng cho hay: “Ngay sau khi Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam có công văn đề nghị, hai tổ chức thẻ quốc tế Visa và Mastercard đã tiếp xúc, có ý kiến trả lời với Hiệp hội. Cụ thể, hai tổ chức thẻ quốc tế đều bày tỏ thiện chí với các đề nghị từ phía Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, hứa xem xét để giải quyết thỏa đáng. Đồng thời, Visa và Mastercard cũng giải thích về chính sách phí toàn cầu  của mình. Hiện tại, chúng tôi và các tổ chức hội viên cũng đang chờ đợi và tiếp tục đề nghị có những giải pháp thiết thực từ Visa và Mastercard để chia sẻ với các ngân hàng Việt Nam”.

Theo phản ánh của các ngân hàng, nửa đầu năm nay, do ảnh hưởng bởi Covid-19, doanh số phát hành và thanh toán thẻ giảm mạnh song các ngân hàng lại trả quá nhiều loại phí trên mỗi giao dịch cho Visa, MasterCard.  

Cụ thể, trong cơ cấu thu phí của các tổ chức thẻ quốc tế, phí xử lý giao dịch chiếm phần chủ yếu, bao gồm rất nhiều loại phí: vừa thu theo số lượng giao dịch, vừa thu theo doanh số giao dịch, dẫn tới tình trạng thu phí chồng phí với một giao dịch.

Đơn cử, với một giao dịch thẻ, Visa và Mastercard có thể thu các loại phí như: phí cấp phép (authorization), phí thanh toán (settlement), phí thương hiệu, phí chi tiêu trong/ngoài Việt Nam, phí dịch vụ… và nhiều loại phí khác.

Chính vì vậy, giải pháp trước mắt, Hiệp hội đề nghị, đối với phí xử lý giao dịch, Visa và MasterCard xem xét trong vòng 12 tháng tới giảm tối thiểu 50% phí xử lý giao dịch đối với cả ngân hàng thanh toán và ngân hàng phát hành.

Đồng thời, áp dụng cơ chế thu một loại phí đối với 1 giao dịch, hạn chế tình trạng thu phí chồng phí. Bên cạnh đó, chỉ thu phí đối với giao dịch thành công, không thu phí đối với giao dịch lỗi.

Đối với phí trao đổi (interchange fee) ngân hàng thanh toán phải trả ngân hàng phát hành, hiện nay, do mức phí trao đổi các tổ chức thẻ quốc tế thu cao nên các ngân hàng thanh toán phải thu của đơn vị chấp nhận thẻ cao tương ứng. Vì vậy, Hiệp hội đề nghị Visa và MasterCard giảm mức phí interchange cho các nhóm ngành nghề căn cứ theo mức độ dịch bệnh.

Bên cạnh đó, Hiệp hội cũng đề nghị, Visa và Master cần rà soát, điều chỉnh chính sách phí dài hạn nhằm hỗ trợ thị trường thẻ Việt Nam.

Cụ thể, đối với phí trả cổng thanh toán, đề nghị giảm 50% phí xử lý giao dịch (tương đương còn 0,015 USD/giao dịch) và miễn phí đối với các loại phí đăng ký và sử dụng dịch vụ cổng cho đơn vị chấp nhận thẻ, ngân hàng thanh toán và phí bảo trì hàng tháng.

Đối với chính sách thu phí, Visa và MasterCard đơn giản hóa cơ chế thu phí để hạn chế tình trạng thu phí chồng phí, đồng thời, hỗ trợ các ngân hàng trong việc dễ dàng theo dõi tình hình thu phí của các tổ chức thẻ quốc tế.

Đồng thời, có chính sách phí ưu đãi đối với các giao dịch trong nước, giảm bớt mức phí để phù hợp với mức phí của tổ chức chuyển mạch thẻ.