Ngày 23/4, tại Quảng Ninh, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã họp trao đổi nội dung hợp tác và ký biên bản phối hợp đảm bảo cung ứng than cho sản xuất điện phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội của đất nước.

Cụ thể, sau khi trao đổi về tình hình cung cấp than cho các nhà máy điện của EVN các tháng đầu năm 2022 và dự kiến kế hoạch cấp than cho các tháng còn lại trong năm 2022, EVN và TKV đã thống nhất, TKV sẽ nỗ lực phấn đấu cấp bù lượng than chưa giao trong quý I theo khối lượng hợp đồng (tương ứng khoảng 800.000 tấn) trong các quý còn lại của năm 2022.

Dự kiến, TKV sẽ cấp bù khoảng 300.000 tấn cho các nhà máy điện của EVN trong quý II, tổng khối lượng than cấp trong quý II là 5,1 triệu tấn, trong đó tháng 4 sẽ đảm bảo khối lượng khoảng 1,8 triệu tấn.

Đối với các tháng còn lại trong năm 2022, TKV cam kết sẽ cấp đủ sản lượng và EVN cam kết nhận đủ sản lượng được giao theo hợp đồng đã ký. Trong trường hợp có thay đổi về nhu cầu hoặc khả năng cung cấp, hai bên sẽ trao đổi và thống nhất.

EVN và TKV thống nhất phối hợp thường xuyên về việc cung cấp than cho các nhà máy nhiệt điện của EVN năm 2022; hợp tác xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình cung cấp than; trao đổi, thống nhất các nội dung liên quan và cùng báo cáo các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền các vấn đề vượt thẩm quyền.

Tại buổi làm việc, ông Dương Quang Thành, Chủ tịch HĐTV EVN cho biết, EVN và TKV có hợp tác chiến lược lâu dài, việc phối hợp điều hành giữa 2 tập đoàn thường xuyên. Trong hệ thống điện Việt Nam hiện nay nhiệt điện than chiếm khoảng hơn 40% sản lượng điện hệ thống, EVN sở hữu hơn 13.000MW nhiệt điện than.

Như vậy việc cung cấp than cho điện là vấn đề rất quan trọng để EVN đảm bảo điện phục vụ phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Trong quý I/2022 vì những lý do khách quan nên việc cung cấp than cho sản xuất điện gặp những khó khăn nhất định nhưng TKV đã cam kết cung cấp bù cho trong tháng còn lại của năm cho thấy TKV rất trách nhiệm với nhiệm vụ cùng với EVN đảm bảo an ninh năng lượng của đất nước.

“Qua buổi ký kết này, EVN mong muốn phối hợp tốt hơn nữa, chặt chẽ hơn nữa với TKV để đảm bảo cung cấp than cho điện và đảm bảo điện cho phục hồi phát triển kinh tế của đất nước”, Chủ tịch HĐTV EVN Dương Quang Thành nhấn mạnh.

Ông Lê Minh Chuẩn, Chủ tịch HĐTV TKV cho biết, trong thời gian qua, do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, có thời điểm TKV có hơn 40.000 công nhân mắc COVID-19 nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc khai thác than. Tuy nhiên, trong thời gian qua để đảm bảo than cho sản xuất điện, TKV đã động viên lực lượng công nhân tăng ca, làm thêm giờ để sản lượng than khai thác đáp ứng được yêu cầu đặt ra.

Nhận thức rõ tầm quan trọng của cung cấp than cho điện để đảm bảo phát triển kinh tế của đất nước, TKV đã chỉ đạo các đơn vị thực hiện tốt hơn nhiệm vụ chính trị của mình và TKV cam kết sẽ cung cấp đủ than cho sản xuất điện trong năm 2022, đặc biệt là trong những tháng cao điểm mùa nắng nóng năm nay”, Chủ tịch HĐTV TKV Lê Minh Chuẩn nhấn mạnh.

Trước đó vào ngày 4/12/2021 tại Hà Nội, EVN và TKV đã có buổi làm việc với nhau về tình hình cung cấp than cho sản xuất điện năm 2021 và chuẩn bị kế hoạch cung cấp than cho nhà máy nhiệt điện của EVN năm 2022.
Trong năm 2021, do nhu cầu sử dụng điện giảm so với kế hoạch nên việc sử dụng than cũng giảm theo. Trong 11 tháng của năm 2021, các nhà máy của EVN đã tiếp nhận 14,48 triệu tấn than do TKV cung cấp, bằng 80,04% so với tổng khối lượng hợp đồng năm 2021. Dự kiến đến hết năm 2021, tổng khối lượng than các nhà máy của EVN nhận từ TKV là 16,19 triệu tấn, đạt 88,69% tổng khối lượng hợp đồng năm 2021.
Nhiều nhà máy nhiệt điện than có tỷ lệ tiêu thụ than thấp so với hợp đồng đã ký là: Quảng Ninh đạt 84,24%, Duyên Hải 1 đạt 77,56%, Phả Lại đạt 54,22%, Mông Dương 1 đạt 92,74%. Hầu hết các nhà máy không thực hiện được theo khối lượng hợp đồng đã ký do nhu cầu tiêu thụ điện giảm mạnh dẫn đến huy động các nhà máy giảm từ tháng 7/2021 tới nay.
Để đảm bảo than cho sản xuất điện năm 2022, các đơn vị của EVN đã triển khai đàm phán hợp đồng cung cấp than với TKV từ tháng 10/2021. Tổng khối lượng than dự kiến của các nhà máy ký với TKV là 18,08 triệu tấn, thấp hơn khối lượng hợp đồng than dài hạn đã ký của các nhà máy 1,12 triệu tấn.
Tình hình cung cấp than của TKV trong năm 2021 cũng được cho là tương đối ổn định, đáp ứng nhu cầu vận hành của các nhà máy điện của EVN. Tuy nhiên, từ khi TKV cung cấp than trộn, chất lượng than thường không đồng đều (ảnh hưởng đến chế độ cháy ổn định của lò hơi, tăng suất hao nhiệt) và có nhiều chỉ tiêu kỹ thuật khác so với than cùng loại sản xuất trong nước và chưa hoàn toàn tương thích với dải thiết kế của nhà máy điện như độ ẩm, hydro (làm giảm hiệu suất lò hơi, tăng suất hao nhiệt), chất bốc khô, hàm lượng oxit sắt, nhiệt độ nóng chảy xỉ. Việc phối hợp giữa các NMNĐ của EVN và các đơn vị cấp than của TKV vẫn cần phải nâng cao hiệu quả để giám sát và điều chỉnh chất lượng than cấp kịp thời.
Tuy nhiên, số liệu tổng hợp được cập nhật đến ngày 30/3/2022 lại cho thấy, tình hình cung cấp than cho các nhà máy nhiệt điện của EVN vẫn đang tiếp tục có nhiều khó khăn và thiếu hụt rất lớn so với hợp đồng cung cấp than đã ký.
Trong quý 1/2022, tổng khối lượng than đã được cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện của EVN là 4,49 triệu tấn trên tổng số 5,85 triệu tấn theo hợp đồng đã ký (tương ứng tỷ lệ 76,76%). Như vậy, lượng than được cung cấp đã thiếu hụt 1,36 triệu tấn so với khối lượng trong hợp đồng.
Do lượng than cung cấp thiếu và tồn kho ở mức thấp nên đến cuối tháng 3/2022, nhiều tổ máy nhiệt điện than trong hệ thống đã phải dừng và giảm phát. Ước tính toàn hệ thống điện quốc gia thiếu hụt tới hơn 3.000 MW nhiệt điện than do thiếu than cho sản xuất điện.