Nhiều thủ đoạn gian dối

Chiều ngày 14/12, Tòa án nhân dân TP.HCM tiếp tục xét xử bị cáo Đinh La Thăng cùng 19 đồng phạm liên quan đến sai phạm bán quyền thu phí cao tốc TP.HCM – Trung Lương, gây thất thoát cho nhà nước hơn 725 tỷ đồng.

Mở đầu phiên làm việc buổi chiều, đại diện Viện kiểm sát nhân dân TP.HCM (VKS) tiếp tục đọc bản cáo trạng. Ngoài việc thông tin về hành vi phạm tội bị cáo Đinh La Thăng cùng cấp dưới, đại diện VKS cũng đề cập nhiều đến sai phạm của bị cáo Đinh Ngọc Hệ (hay còn gọi là Út “trọc”), nguyên Phó Tổng giám đốc, Tổng Công ty Thái Sơn Bộ Quốc phòng.

Bị cáo Đinh Ngọc Hệ được áp giải đến toàn từ rất sớm

Đại diện VKS cho biết, năm 2005, Đinh Ngọc Hệ thành lập Công ty Yên Khánh và nhờ cháu ruột là Vũ Thị Hoan đứng tên làm Giám đốc, người đại diện theo pháp luật, Tô Phước Hùng làm Kế toán trưởng.

Đến năm 2010, Đinh Ngọc Hệ thành lập Công ty Khánh An và nhờ Lê Thị Thảo, Kế toán Công ty xăng dầu Thái Sơn đứng tên làm Giám đốc, người đại diện theo pháp luật.

Bên cạnh đó, bị cáo còn thành lập hàng loạt công ty khác như: Công ty CP tập đoàn Đức Bình; Công ty CP Cái Mép; Công ty CP xăng dầu Thái Sơn, Công ty CP An Hiền. Các công ty này đều do bị cáo Hệ chỉ đạo hoạt động và giao Phạm Văn Diệt làm Tổng Giám đốc điều hành các Công ty này. 

“Ngoài việc Hệ trực tiếp chỉ đạo công việc đối với các nhân viên lãnh đạo của các công ty, Hệ còn chỉ đạo thông qua Phạm Văn Diệt để triển khai thực hiện tới nhân viên khác; đối với Công ty Yên Khánh, Hệ nói với Vũ Thị Hoan cứ tin tưởng vào Phạm Văn Diệt và Tô Phước Hùng, các văn bản trình Hoan ký mà đã có chữ ký nháy của Phạm Văn Diệt thì Hoan cứ yên tâm ký”, đại diện VKS cho hay.

Liên quan đến vụ án, bị cáo này lợi dụng mối quan hệ với bị cáo Đinh La Thăng (Bộ trưởng Bộ GTVT thời điểm sai phạm xảy ra) cùng nhiều lãnh đạo, cán bộ khác trong quá trình xây dựng hồ sơ gian dối tham gia đấu giá mua quyền thu phí cao tốc TP.HCM- Trung Lương.

Cụ thể, bị cáo Hệ đã sử dụng pháp nhân Công ty Yên Khánh để tham gia mua đấu giá quyền thu phí cao tốc TP HCM - Trung Lương. Đồng thời, chỉ đạo nhân viên làm giả hồ sơ năng lực tài chính doanh nghiệp nhằm tạo sự tin tưởng, được công nhận đủ điều kiện tham gia đấu giá. Sau khi trúng đấu giá, Đinh Ngọc Hệ tiếp tục nhiều hành vi gian dối hòng chiếm đoạt tài sản nhà nước.

Theo hợp đồng mua bán quyền thu phí, Tổng Công ty Cửu Long (thuộc Bộ GTVT) bàn giao nguyên trạng thiết bị thu phí về Công ty Yên Khánh. Doanh nghiệp có trách nhiệm báo cáo Tổng Công ty Cửu Long về doanh thu thu phí, tình hình bảo quản cơ sở vật chất, tài sản và thiết bị bàn giao.

Dù biết rõ quy định không sửa chữa, cải tạo trang thiết bị thu phí nhưng bị cáo Hệ chỉ đạo cấp dưới sử dụng nhiều thủ đoạn cắt giảm, che giấu doanh thu, chiếm đoạt tiền thu phí. Sau khi qua 5 năm thu phí, Công ty Yên Khánh báo cáo việc thu phí thua lỗ và tiếp tục xin gia hạn thời gian thu phí, hoặc tiếp tục ký hợp đồng mua quyền thu phí với giá thấp.

Thực hiện chỉ đạo từ Hệ, nhân viên trạm thu phí tiến hành thu phí "thủ công", không qua hệ thống phần mềm quản lý trong những ngày lễ Tết, cuối tuần. Số tiền thu về từ cách "thủ công", Công ty Yên Khánh không đưa vào báo cáo doanh thu để báo cáo với cơ quan thuế, Tổng Công ty Cửu Long. Giai đoạn 2014 - 2015, doanh thu tiếp tục giảm sút. Do đó, bị cáo Đinh Ngọc Hệ tiếp tục ban bố chỉ đạo cấp dưới tìm cách "phù phép" tiền thu phí trên cao tốc TP HCM - Trung Lương.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân TP.HCM tại phiên xét xử ngày 14/12

Đại diện VKS TP.HCM xác định doanh thu thực tế từ tháng 1/2014 đến tháng 12/2018 ở tất cả trạm thu phí trên cao tốc TP.HCM – Trung Lương là 3.266 tỷ đồng. Trong khi đó, doanh thu bị các bị cáo điều chỉnh là 2.541 tỷ đồng. Như vậy, số tiền bỏ ngoài hệ thống sổ sách Công ty Yên Khánh là khoảng hơn 725 tỷ đồng.

Bị cáo Đinh La Thăng phải chịu trách nhiệm chính

Cũng trong bản cáo trạng được công bố trước tòa hôm nay, đại diện VKS cho rằng, ông Đinh La Thăng đã làm trái các quy định của pháp luật, tạo điều kiện cho Đinh Ngọc Hệ chiếm đoạt tài sản, gây thất thoát của nhà nước… vì vậy, ông Thăng phải chịu trách nhiệm chính về toàn bộ các sai phạm trên.

Cụ thể, đại diện VKS cho biết, dự án đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương được hình thành từ nguồn vốn Ngân sách Nhà nước, do vậy việc bán quyền thu phí là bán tài sản của nhà nước và số tiền thu được từ việc bán quyền thu phí là tài sản Nhà nước.

Bộ GTVT được Thủ tướng Chính phủ giao là đơn vị chủ trì xây dựng đề án bán quyền thu phí, thực hiện việc chuyển giao quyền thu phí để hoàn trả ngân sách nhà nước kinh phí đã đầu tư cho dự án đề phát triển kinh tế xã hội theo chủ trương của Đảng và nhà nước.

Khi triển khai thực hiện, với vai trò là người đứng đầu Bộ GTVT, ông Đinh La Thăng đã ký văn bản số 7331/BGTVT-TC gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị tiếp nhận lại đề án chuyển giao quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương và tiếp tục tìm kiếm đối tác để bán quyền thu phí để thu hồi nguồn vốn ngân sách nhà nước đã đầu tư cho dự án.

Mặc dù nắm rõ các quy định của pháp luật về quản lý tài sản nhà nước và quy định về việc chuyển giao quyền thu phí, nhận thức rõ đây là tài sản đặc thù, có giá trị đặc biệt lớn, cần tìm kiếm đối tác có năng lực tài chính để tối ưu hoá việc bán quyền thu phí. 

Tuy nhiên, sau khi Thủ tướng Chính phủ có văn bản đồng ý giao cho Bộ GTVT thực hiện việc bán quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương, ông Đinh La Thăng đã điện thoại cho bị cáo Dương Tuấn Minh, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Cửu Long (thuộc Bộ GTVT) để giới thiệu Công ty của Đinh Ngọc Hệ tham gia mua quyền thu phí. 

Với trách nhiệm là người đứng đầu, bị cáo Đinh La Thăng phải chịu trách nhiệm chính

Cáo trạng xác định, hành vi của ông Đinh La Thăng đã làm trái các quy định của pháp luật, tạo tiền đề, điều kiện cho Đinh Ngọc Hệ chiếm đoạt tài sản, gây thất thoát của Nhà nước số tiền hơn 725 tỷ đồng, nên phạm vào tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và chịu trách nhiệm chính trong vụ án.

“Với trách nhiệm là người đứng đầu cơ quan được giao quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại Bộ GTVT, bị cáo Đinh La Thăng phải chịu trách nhiệm chính về toàn bộ các sai phạm của các cán bộ tại Bộ GTVT trong việc tổ chức bán đấu giá quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương cho Công ty Yên Khánh của Đinh Ngọc Hệ gây hậu quả thất thoát cho Nhà nước”, đại diện VKS nêu rõ.

Tuy nhiên, qua quá trình điều tra, ông Đinh La Thăng đã thành khẩn khai báo. Đồng thời, cũng có nhiều thành tích trong công tác, được tặng thưởng nhiều huân, huy chương, bằng khen… Theo đó, VKS cho rằng đây là các tình tiết giảm nhẹ, để xem xét khi quyết định hình phạt. Phiên tòa dự kiến kéo dài từ ngày 25/12.