Trong khuôn khổ Tuần lễ “Biển và hải đảo Việt Nam 2015” do Bộ Tài Nguyên và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Quảng Ngãi tổ chức tại Quảng Ngãi, Hội nghị Xúc tiến đầu tư với chủ đề “Tiềm năng Quảng Ngãi - Cơ hội cho các nhà đầu tư” sẽ chính thức khai mạc vào sáng 7/6. Đây sẽ là cơ hội lớn để các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài tìm đến Quảng Ngãi, một vùng đất đầy tiềm năng, nơi đã và đang sôi động theo nhịp đập của nhà máy lọc hóa dầu đầu tiên của đất nước, một miền đất thu hút thương hiệu lớn như VSIP hay Doosan (Hàn Quốc) lựa chọn để phát triển và thành công.

Nhà máy Lọc dầu Dung Quất sẽ được nâng cấp, mở rộng với tổng vốn đầu tư 1,82 tỷ USD

Điểm tựa Khu kinh tế Dung Quất

Các nhà quản lý kinh tế đều có chung nhận định, trong nhóm các khu kinh tế (KKT) trọng điểm mà Chính phủ ưu tiên phát triển, KKT Dung Quất đã đạt sự thành công ngoài mong đợi. Lợi thế dựa vào lực hút của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất kết hợp với định hướng phát triển có trọng tâm của chính quyền tỉnh Quảng Ngãi là một trong những nhân tố quyết định sự khởi sắc của KKT này.

Ông Phạm Như Sô, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, kiêm Trưởng ban Quản lý KKT Dung Quất cho biết, đến nay, KKT Dung Quất đã thu hút 113 dự án đầu tư, với tổng vốn đăng ký khoảng 8 tỷ USD; trong đó, có 13 dự án có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) với tổng vốn đăng ký 3,852 tỷ USD. Tổng vốn đầu tư đã thực hiện đạt 60% (4,8 tỷ USD) và 71 dự án đã đi vào hoạt động. Tổng giá trị sản xuất công nghiệp, thương mại và dịch vụ trên địa bàn KKT Dung Quất hàng năm đã đạt trên 100.000 tỷ đồng.

KKT Dung Quất được xây dựng với mục tiêu trở thành KKT tổng hợp, đa ngành, đa lĩnh vực, trên cơ sở các ngành chủ lực như hóa dầu, hóa chất cùng các loại hình công nghiệp nặng quy mô lớn như luyện cán thép, đóng tàu biển… Đặc biệt, Dung Quất được định hướng xây dựng thành một thành phố công nghiệp mở trong tương lai, có trung tâm lọc hóa dầu trung tâm dịch vụ cảng…

Theo ông Sô, với chiến lược hiện hữu, việc quy hoạch, phát triển và thu hút đầu tư KKT Dung Quất đang là một vấn đề được tỉnh hết sức quan tâm và đây cũng là áp lực đáng kể để Dung Quất thật sự phát triển đúng tầm. KKT Dung Quất đã được Chính phủ phê duyệt quy hoạch, với diện tích được nâng từ 10.300 ha lên hơn 45.332 ha, tức là tăng gấp gần 4,5 lần.

“Việc mở rộng KKT Dung Quất nhằm tạo điều kiện để Quảng Ngãi giải quyết bài toán thu hút đầu tư, nhưng cũng là bài toán khó trong việc phát triển hạ tầng, đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư. Đáng ghi nhận là, sau khi quy hoạch, khá nhiều nhà đầu tư lớn tìm đến KKT với những dự án quy mô lớn. Chẳng hạn Dự án Nhà máy Nhiệt điện do Tập đoàn Semcorp (Singapore) đầu tư có công suất 1.200 MW, Dự án VSIP với quy mô đầu tư cả hai giai đoạn lên đến 1.200 ha. Tổng vốn đầu tư của riêng hai dự án này đã lên đến 3 tỷ USD”, ông Sô nói.

Để một KKT thật sự thu hút nhà đầu tư, vấn đề đầu tiên chính là quy hoạch và phát triển hạ tầng sao cho tương xứng và đủ sức hấp dẫn nhà đầu tư. Chuẩn bị cho việc này, Ban Quản lý KKT Dung Quất và Liên danh Nikken Sekkei Civil Engineering Ltd - CTCP Tư vấn xây dựng cảng - đường thủy (TEDIPORT) đã ký kết Hợp đồng Tư vấn lập Quy hoạch Chi tiết xây dựng 1/2000 Khu bến cảng Dung Quất II.

Được quy hoạch ở vịnh Dung Quất 2, nơi có độ sâu cách bờ 3 km là -24 m, chiều dài đường bờ là 9 km, đường thủy (TEDIPORT) đã ký kết Hợp đồng Tư vấn lập Quy hoạch Chi tiết xây dựng 1/2000 Khu bến cảng Dung Quất II có thể đón tàu có trọng tải từ 250.000 đến 300.000 DWT, tạo tiền đề để phát triển Cụm công nghiệp nặng Dung Quất II. Khi hình thành, Cụm công nghiệp nặng này sẽ tạo ra vùng đất rộng khoảng 5.000 ha để phát triển công nghiệp nặng và khoảng 2.000 ha để phát triển công nghiệp phụ trợ.

Bên cạnh đó, Quảng Ngãi đang đề nghị Chính phủ hỗ trợ có mục tiêu từ nguồn thu Nhà máy Lọc dầu Dung Quất cho việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng của KKT Dung Quất. Chưa kể, đến hết năm 2015, KKT Dung Quất sẽ thu hút 13 tỷ USD vốn đầu tư, thu ngân sách đạt 16.000 tỷ đồng. Qua đó, KKT sẽ đề nghị xin giữ lại 10% (khoảng 1.500 tỷ đồng/năm) từ tổng thu đó để thực hiện mục tiêu tạo nguồn vốn 7.500 tỷ đồng đầu tư cho hạ tầng cho Dung Quất.

Ngoài ra, Quảng Ngãi cũng đã và đang xúc tiến đầu tư các hạng mục giao thông quan trọng như Tuyến đường Dốc Sỏi - cảng Dung Quất (vốn đầu tư 650 tỷ đồng, đã hoàn thành thủ tục đầu tư xây dựng); đường Trì Bình - Dung Quất (vốn đầu tư khoảng 1.000 tỷ đồng đang kêu gọi nhà đầu tư theo hình thức BT); đường Tịnh Phong - Dung Quất 2 (14 km), vốn 2.000 tỷ đồng sẽ giao cho Sở Giao thông - Vận tải làm chủ đầu tư…

Hiện tại, Dự án Nâng cấp, mở rộng Nhà máy Lọc dầu Dung Quất có tổng mức đầu tư 1,82 tỷ USD do Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam làm chủ đầu tư đang được xúc tiến triển khai để nâng công suất từ từ 6,5 lên 8,5 triệu tấn sản phẩm/năm. Dự án trải rộng trên diện tích 304 ha (gồm 108 ha mặt đất và 196 ha mặt biển). Trong 4 vị trí mở rộng trên mặt đất, có khoảng 94 ha đất xây dựng và 14 ha đất vành đai bảo vệ. Nhà máy Lọc dầu giai đoạn 2 này trải rộng trên địa bàn hai xã Bình Trị và Bình Thuận, huyện Bình Sơn.

Ông Nguyễn Hoài Giang, Chủ tịch HĐQT Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn cho biết, Dự án Nâng cấp, mở rộng Nhà máy Lọc dầu Dung Quất dự kiến sẽ hoàn thành và đưa vào vận hành trước năm 2022, với công nghệ chế biến hiện đại, bảo đảm tiêu chuẩn môi trường theo quy định hiện hành, sản phẩm đạt tiêu chuẩn mức EURO V.

Nói đến Dung Quất, ngoài Tổ hợp Lọc hóa dầu, cần phải nhắc đến Công ty Doosan Vina, thuộc Tập đoàn Doosan (Hàn Quốc), một tập đoàn đa quốc gia chuyên về điện, nước và thiết bị phát triển cơ sở hạ tầng thế giới, với tổng doanh thu hàng năm đạt 22 tỷ USD.

Công ty Doosan Vina chuyên sản xuất và cung cấp sản phẩm cơ sở hạ tầng kỹ thuật làm biến đổi và giúp cuộc sống con người ngày một hiện đại hơn, như lò hơi cho nhà máy nhiệt điện; thiết bị thu hồi nhiệt làm tăng hiệu quả sản xuất điện của một nhà máy điện điển hình lên 30%; thiết bị khử muối nước biển thành nước sinh hoạt; hệ thống cẩu trục có mặt tại các cảng, trung tâm logistics trên thế giới và thiết bị xử lý hóa chất…

Ông Hang Ha Ryu, Tổng giám đốc Doosan Vina cho biết, Doosan đã đạt nhiều thành tựu to lớn, với năng suất sản xuất đạt tổng cộng hơn 34.000 tấn thiết bị công nghệ cao “Made in Vietnam”  được xuất khẩu đến 10 nước trên thế giới.

“Doosan Vina đã chế tạo 2 nồi hơi lớn nhất chưa từng sản xuất tại Việt Nam cho Nhà máy Nhiệt điện Kudgi (Ấn Độ); sản xuất hai thiết bị thu hồi nhiệt (tổng công suất 880 MW) cho Israel và Thổ Nhĩ Kỳ; chế tạo và xuất khẩu 28 cẩu trục siêu trường, siêu trọng hiện đang hoạt động trên cảng biển Singapore và Ấn Độ, xuất khẩu thành công trên 3,750 tấn các loại bình bồn áp lực, tháp chưng cất và thiết bị trao đổi nhiệt…”, ông Hang Ha Ryu nói và cho biết thêm, Doosan Vina đã tạo công ăn, việc làm và nguồn thu nhập ổn định cho trên 2.500 lao động, doanh thu thuần trong năm đạt 165 triệu USD, đóng góp vào ngân sách tỉnh Quảng Ngãi gần 750.000 USD và mức tác động kinh tế hàng năm ước đạt 60 triệu USD.

Mới đây, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã bày tỏ mong muốn được thành lập mô hình Đặc khu kinh tế Dung Quất hoặc Thành phố Dung Quất. Bước đi này của UBND tỉnh Quảng Ngãi nhằm xây dựng mô hình quản lý đủ mạnh, có thể tập trung giải quyết hai nhiệm vụ quan trọng của KKT Dung Quất hiện nay là quản lý kinh tế và xã hội.

“Mô hình mới này cũng là để thử nghiệm các thể chế, chính sách mới, tạo môi trường đầu tư hấp dẫn, thông thoáng, gắn kết quản lý kinh tế với xã hội, môi trường, an sinh xã hội, phù hợp với thông lệ quốc tế, qua đó, Dung Quất có thêm kinh nghiệm hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực sâu hơn”, ông Sô cho biết.

Lực hút từ VSIP Quảng Ngãi

Theo Quyết định số 2052/QĐ-TTg ngày 10/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch Tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ngãi đến năm 2020, Quảng Ngãi cần mở rộng quan hệ hợp tác, kinh tế đối ngoại, mở rộng thị trường trong nước và nướcngoài , đầu tư có trọng tâm vào các ngành có lợi thế so sánh cao nhằm đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, hiệu quả, bền vững, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, tạo nền tảng để trở thành tỉnh công nghiệp - dịch vụ vào năm 2020.

Sau thành công của các dự án ở cả hai miền Nam - Bắc, VSIP Quảng Ngãi trở thành dự án thứ 5 của VSIP tại Việt Nam và cũng là dự án VSIP đầu tiên tại miền Trung, hoàn thiện bản đồ vị trí chiến lược của VSIP trên khắp Việt Nam. Điều này đã tạo ra nền tảng ban đầu rất vững chắc giúp cho Quảng Ngãi hiện thực hóa chiến lược phát triển của mình. VSIP Quảng Ngãi được quy hoạch 600 ha đất công nghiệp nằm trong KKT  Dung Quất và 520 ha đất đô thị và dịch vụ gần trung tâm TP. Quảng Ngãi. Trong giai đoạn đầu, Công ty Liên doanh VSIP tập trung phát triển 160 ha đất công nghiệp và 100 ha đất đô thị và dịch vụ.

Đặc biệt, KKT Dung Quất, nơi VSIP Quảng Ngãi tọa lạc là một trong số ít khu vực của Việt Nam vẫn được hưởng các ưu đãi đầu tư từ Chính phủ. Các ngành công nghiệp chủ lực bao gồm thực phẩm - nước giải khát, các mặt hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), lắp ráp linh kiện điện tử và các ngành công nghiệp nhẹ phục vụ cho lĩnh vực dầu khí và hóa chất.

Đến nay, VSIP Quảng Ngãi đã thu hút được nhiều dự án FDI và có những bước chuyển mạnh mẽ. Ngoài dự án khu công nghiệp, UBND tỉnh Quảng Ngãi cũng vừa chấp thuận đầu tư Dự án Khu đô thị - dịch vụ VSIP Quảng Ngãi giai đoạn 1 (giai đoạn 1A), với tổng mức đầu tư trên 1.226 tỷ đồng từ nguồn vốn hợp pháp của chủ đầu tư (Công ty TNHH VSIP Quảng Ngãi).

Việc VSIP đang triển khai với khối lượng công việc lớn, kết hợp với lực hút từ KKT Dung Quất hứa hẹn sẽ tạo ra bước đột phá lớn cho Quảng Ngãi, đưa địa phương trở thành miền đất hứa cho các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài trong thời gian tới.