Thi công hạng mục đường cất hạ cánh Cảng hàng không Phan Thiết.

Đây là một trong những đề xuất của Bộ GTVT trong công văn số 10321/BGTVT-CQLXD vừa được gửi tới Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tham gia ý kiến về đề xuất của UBND tỉnh Bình Thuận chấm dứt hợp đồng BOT và xin chủ trương chỉ định nhà đầu tư thay thế thực hiện Dự án cảng hàng không Phan Thiết.

Thẩm quyền thuộc Thủ tướng Chính phủ

Theo Bộ GTVT, tại văn bản số 2854/UBND-ĐTQH ngày 2/8/2023, UBND tỉnh Bình Thuận báo cáo Dự án cảng hàng không Phan Thiết được đầu tư theo hình thức BOT.

Trong quá trình triển khai thực hiện Dự án, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 236/QĐ-TTg ngày 23/2/2018 phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển GTVT hàng không giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 và Bộ trưởng Bộ GTVT có Quyết định số 1925/QĐ-BGTVT ngày 29/8/2018 phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết Cảng hàng không Phan Thiết giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

Cụ thể, Cảng hàng không Phan Thiết đã được điều chỉnh từ sân bay cấp 4C lên cấp 4E, nhà ga hành khách có công suất thiết kế 2 triệu hành khách/năm.

Trên cơ sở quy hoạch được duyệt, UBND tỉnh Bình Thuận đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án và hiện nay dự án đang được Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định và lấy ý kiến các bộ, ngành về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.

Do dự án điều chỉnh đã làm thay đổi quy mô đầu tư, tổng mức đầu tư so với dự án đầu tư được duyệt và ý kiến của Hội đồng thẩm định, Thủ tướng Chính phủ đã có các thông báo, trong đó yêu cầu cần xem xét lại việc lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện dự án theo quy mô mới và theo quy định hiện hành.

Hiện nay, UBND tỉnh Bình Thuận và nhà đầu tư đã rà soát tình hình thực tế triển khai dự án, điều khoản của hợp đồng và các bên thống nhất ký văn bản thỏa thuận chấm dứt hợp đồng trước thời hạn theo quy định của hợp đồng.

Vì vậy, trên cơ sở báo cáo của UBND tỉnh Bình Thuận để đảm bảo việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn dự án theo quy định, Bộ GTVT đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận rà soát cơ sở pháp lý, căn cứ quy định của hợp đồng, Luật PPP, Nghị định hướng dẫn và pháp luật có liên quan để giải quyết đảm bảo tuân thủ trình tự, thủ tục, quyền, nghĩa vụ các bên để không làm phát sinh các vấn đề liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng.

Về thẩm quyền chấm dứt hợp đồng BOT Dự án cảng hàng không Phan Thiết, Bộ GTVT cho rằng tại điểm b khoản 2 Điều 89 Luật PPP quy định “Thủ tướng Chính phủ có nhiệm vụ, quyền hạn quyết định chấm dứt, đình chỉ hợp đồng dự án PPP đối với dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ”.

“Do Dự án được Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương đầu tư xây dựng nên UBND tỉnh Bình Thuận báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép chấm dứt hợp đồng đối với Dự án là phù hợp”, công văn số 10321/BGTVT-CQLXD nêu rõ.

Chỉ định nhà đầu tư là có cơ sở

Dự án đầu tư xây dựng cảng hàng không Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận gồm 2 Dự án thành phần độc lập: Dự án đầu tư hạng mục hàng không dân dụng cảng hàng không Phan Thiết (BOT) và Dự án đầu tư khu sân bay quân sự tại Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận.
Theo quy hoạch điều chỉnh, Cảng hàng không Phan Thiết sẽ là sân bay cấp 4E, với vai trò sân bay dùng chung dân dụng (có hoạt động bay quốc tế) và quân sự (sân bay quân sự cấp I).
Nhà ga hành khách có công suất thiết kế 2 triệu hành khách/năm (tương đương 800 hành khách/giờ cao điểm) đến năm 2030 và các hạng mục công trình phụ trợ khác đảm bảo phục vụ Cảng hàng không cấp 4E. Các hạng mục hàng không dân dụng nói trên có điện tích sử dụng đất 145,6 ha này tổng mức đầu tư khoảng 3.833 tỷ đồng.

Liên quan đến đề xuất thay thế nhà đầu tư thực hiện Dự án, Bộ GTVT cho rằng, trên cơ sở báo cáo của UBND tỉnh Bình Thuận, ý kiến của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an, đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư của dự án theo quy định.

UBND tỉnh Bình Thuận cho biết, Cảng hàng không Phan Thiết là sân bay lưỡng dụng (dùng chung dân dụng và quân sự), hạng mục hàng không quân sự đang được Bộ Quốc phòng đầu tư và dự kiến đưa vào khai thác cuối năm 2023.

Theo đó, sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án (từ cấp 4C lên 4E) theo quy hoạch, nếu tổ chức các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư theo quy định thì sớm nhất đến tháng 8/2024 mới hoàn thành công tác lựa chọn nhà đầu tư thay thế để triển khai dự án và dự kiến cuối năm 2025 mới hoàn thành hạng mục hàng không dân dụng.

Như vậy, sẽ không đảm bảo khai thác, vận hành đồng bộ giữa các hạng mục quân sự và dân dụng; ảnh hưởng đến yếu tố an ninh, quốc phòng, bí mật quân sự.

“Do vậy, UBND tỉnh Bình Thuận căn cứ điểm a, khoản 1, Điều 39, Luật PPP (đối với Dự án cần bảo đảm yêu cầu về quốc phòng, an ninh quốc gia, bảo vệ bí mật nhà nước) báo cáo và đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận chủ trương áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư là có cơ sở”, Bộ GTVT nêu quan điểm tại công văn số 10321/BGTVT-CQLXD.

Bộ GTVT cho biết, hiện nay, nhu cầu vận tải hàng không khu vực tỉnh Bình Thuận chủ yếu được đáp ứng thông qua Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh hoặc Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.

Việc sớm đầu tư, đưa vào khai thác Cảng hàng không Phan Thiết là một trong những nhiệm vụ cần thực hiện theo Quy hoạch hệ thống cảng hàng không nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải và góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Trước đó, tại công văn số 2854/UBND – ĐTQH, UBND tỉnh Bình Thuận đã kiến nghị Thủ tướng cho chủ trương chấm dứt hợp đồng trước thời hạn Dự án BOT đầu tư xây dựng sân bay Phan Thiết, hạng mục hàng không dân dụng với nhà đầu tư là Công ty cổ phần Rạng Đông để lựa chọn nhà đầu tư thay thế nhằm sớm triển khai thi công và đưa vào khai thác, sử dụng hạng mục hàng không dân dụng, đồng bộ với các hạng mục sân bay quân sự.

UBND tỉnh Bình Thuận cũng đề nghị Thủ tướng cho phép UBND tỉnh Bình Thuận được chỉ định nhà đầu tư trong nước có năng lực, kinh nghiệm tiếp tục triển khai thực hiện Dự án BOT cảng hàng không Phan Thiết, hạng mục hàng không dân dụng theo hình thức hợp đồng BOT.

Theo đại diện cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, sau khi được Thủ tướng chấp thuận, UBND tỉnh Bình Thuận sẽ chỉ đạo các cơ quan chức năng căn cứ chủ trương đầu tư dự án điều chỉnh được Thủ tướng phê duyệt, thực hiện các trình tự thủ tục chỉ định nhà đầu tư trong nước có năng lực, kinh nghiệm xây dựng, quản lý, khai thác sân bay để triển khai thực hiện dự án theo quy định, quyết tâm phấn đấu hoàn thành hạng mục hàng không dân dụng trong quý IV/2024.

Được biết, hiện ngoài Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam, thì Sungroup là nhà đầu tư tư nhân trong nước duy nhất có kinh nghiệm và năng lực đầu tư một dự án hạ tầng cảng hàng không.