Ngày 25/12, Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) đã tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin về kế hoạch triển khai thực thi Nghị quyết của Quốc hội về việc cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng từ năm 2025.

ThS.Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện WHO tại Việt Nam.

Đây là một phần trong kế hoạch của Bộ Y tế để thực hiện Nghị quyết 173/2024/QH15, được Quốc hội thông qua vào ngày 30/11/2024, với mục tiêu bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm thiểu các tác hại do các loại sản phẩm này gây ra.

Với quyết định cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, Việt Nam chính thức trở thành quốc gia thứ 6 trong khu vực ASEAN thực hiện chính sách này.

Động thái này không chỉ thể hiện quyết tâm bảo vệ sức khỏe của người dân mà còn được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và cộng đồng quốc tế đánh giá cao.

Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế, ThS. Đinh Thị Thu Thủy, chia sẻ cảm xúc vui mừng khi Quốc hội thông qua Nghị quyết 173, khẳng định đây là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

"Chúng tôi rất xúc động khi Quốc hội thông qua Nghị quyết 173, đây là một quyết định có ý nghĩa không chỉ đối với Việt Nam mà còn đối với toàn thế giới", bà Thủy cho biết.

Bộ Y tế đã đưa ra các báo cáo và nghiên cứu quốc tế chỉ ra rằng thuốc lá điện tử không chỉ gây nghiện mà còn tiềm ẩn nguy cơ cao về các bệnh phổi, bệnh tim mạch và ung thư.

Mặc dù nhiều người tiêu dùng nghĩ rằng thuốc lá điện tử ít độc hại hơn so với thuốc lá truyền thống, nhưng các nghiên cứu cho thấy những sản phẩm này không phải là giải pháp thay thế an toàn.

Ngoài tác hại đối với sức khỏe, các sản phẩm này còn gây ra các vấn đề xã hội nghiêm trọng, đặc biệt là ở giới trẻ. WHO đã cảnh báo rằng thuốc lá điện tử là "một sự khởi đầu" dẫn đến việc sử dụng thuốc lá truyền thống, đồng thời thúc đẩy sự phụ thuộc vào các chất gây nghiện.

Theo kế hoạch, Bộ Y tế sẽ chủ trì và phối hợp với các cơ quan liên quan để xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết 173, với mục tiêu cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ năm 2025. Kế hoạch này dự kiến sẽ được trình Thủ tướng Chính phủ ban hành vào quý 1/2025.

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng sẽ xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 117/2020/NĐ-CP để quy định xử phạt các hành vi vi phạm liên quan đến thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Cụ thể, hành vi "chứa chấp", "sử dụng" thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng sẽ bị xử lý nghiêm ngặt. Các hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, quảng cáo hàng cấm đã có chế tài xử phạt tại các nghị định hiện hành, nhưng cần bổ sung và nâng cao tính răn đe.

Tại hội thảo, ThS.Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện WHO tại Việt Nam, đã đưa ra các khuyến nghị nhằm thực hiện hiệu quả việc cấm thuốc lá điện tử.

Ông cho rằng, Việt Nam cần tăng cường ngăn chặn nguồn cung và hạn chế buôn bán, quảng cáo thuốc lá điện tử, đặc biệt là qua các kênh online. Ngoài ra, cần thiết lập các mức phạt đủ cao để có tính răn đe và duy trì chiến dịch truyền thông rộng rãi để nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của các sản phẩm này.

Ông Lâm nhấn mạnh: "Việt Nam cần thực thi các biện pháp mạnh mẽ như chiến dịch bắt buộc đội mũ bảo hiểm hay cấm uống rượu lái xe. Cần có sự vào cuộc của các ngành chức năng và chiến dịch truyền thông quy mô lớn để nâng cao ý thức cộng đồng".

Khi thực hiện Nghị quyết 173, Bộ Y tế và các cơ quan liên quan sẽ tập trung vào việc ngăn chặn thuốc lá điện tử từ các nguồn nhập lậu qua cửa khẩu và các điểm bán hàng. Bên cạnh đó, các biện pháp xử lý hành vi vi phạm cũng sẽ được đưa ra với mức phạt đủ mạnh để đảm bảo tính răn đe.

Tổ chức Y tế Thế giới cũng đã đưa ra các kết quả nghiên cứu chứng minh rằng các quốc gia cấm thuốc lá điện tử có tỷ lệ sử dụng thuốc lá thấp hơn nhiều so với các quốc gia cho phép sử dụng sản phẩm này. Cụ thể, các quốc gia có quy định cấm thuốc lá điện tử có tỷ lệ sử dụng chỉ bằng 0,6 lần so với các quốc gia chưa có quy định.

Bộ Y tế kỳ vọng rằng với những bước đi cụ thể và mạnh mẽ, việc thực thi Nghị quyết 173 sẽ mang lại tác động tích cực đối với sức khỏe cộng đồng và ngừng xu hướng gia tăng việc sử dụng thuốc lá điện tử tại Việt Nam. Các cơ quan chức năng sẽ phối hợp để đảm bảo việc thực thi Nghị quyết đạt hiệu quả cao, đồng thời giúp bảo vệ thế hệ tương lai khỏi các sản phẩm có hại này.

Việc cấm thuốc lá điện tử từ năm 2025 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cũng như thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc thực hiện cam kết bảo vệ sức khỏe của người dân, đồng thời tạo ra một môi trường sống và làm việc lành mạnh cho mọi người.