Mạo danh Ngân hàng Nhà nước gửi link cập nhật thông tin sinh trắc học để lừa đảo

Gần đây xuất hiện tình trạng lừa đảo mạo danh Ngân hàng Nhà nước (NHNN), giả mạo giao diện hòm thư điện tử (e-mail) của NHNN để gửi thông tin dẫn dụ người dân, khách hàng bấm vào đường link lừa đảo cập nhật thông tin sinh trắc học cho giao dịch ngân hàng.

Để tạo sự tin tưởng của khách hàng nhận thư, đối tượng lừa đảo đã trích dẫn một số quy định tại Quyết định số 2345/QĐ-NHNN ngày 18/12/2023 của NHNN về việc triển khai các giải pháp, an toàn, bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng và yêu cầu người nhận thư cập nhật thông tin sinh trắc học theo đường link lừa đảo có trong email.

Cụ thể, hòm thư điện tử giả mạo có địa chỉ “[email protected]” gửi thông tin lừa đảo kèm 02 đường link: cập nhật thông tin sinh trắc học, yêu cầu thực hiện trước ngày 30/08/2024; toàn văn Quyết định số 2345/QĐ-NHNN (đính kèm email giả mạo).

NHNN khẳng định đây là hành vi mạo danh NHNN lừa người nhận thư thực hiện theo yêu cầu của kẻ lừa đảo để thu thập thông tin khách hàng.

Cụ thể, bằng cách dẫn dụ khách hàng nhận thư bấm vào đường link giả mạo để tải và cài đặt ứng dụng thu thập thông tin sinh trắc học nhưng thực chất là tải về tệp (file) có chứa mã độc, phần mềm gián điệp, khai thác thông tin của khách hàng để chiếm quyền kiểm soát thiết bị cá nhân, tài khoản ngân hàng của khách hàng hoặc đánh cắp thông tin, dữ liệu nạn nhân để thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật.

Hiện nay, NHNN chỉ cung cấp thông tin đến công chúng chính thức qua Cổng thông tin điện tử NHNN tại địa chỉ (https://www.sbv.gov.vn). NHNN không gửi thư điện tử (email) trực tiếp đến khách hàng của tổ chức tín dụng đề nghị cập nhật thông tin sinh trắc học.

NHNN đề nghị người dân, khách hàng các tổ chức tín dụng hết sức đề cao cảnh giác, không bấm vào các đường link lạ được gửi qua chat, SMS hoặc email; không cung cấp thông tin cá nhân cho các trang web không rõ nguồn gốc; không cung cấp mật khẩu dùng một lần (mã OTP), mật khẩu ngân hàng điện tử/ ứng dụng ngân hàng di động (internet banking/ mobile banking)... cho bất kỳ ai, kể cả nhân viên ngân hàng; phải cẩn trọng, cảnh giác khi tiếp nhận, xử lý thông tin, yêu cầu từ các kênh thông tin không chính thức, không rõ nguồn gốc (như thông tin không phải từ các kênh thông tin chính thức của cơ quan nhà nước đã được công bố công khai).

Hàng trăm vụ việc thi hành án ngân hàng mắc kẹt: Vướng tại pháp lý

Các vụ khởi kiện thu hồi nợ của ngân hàng tăng nhanh trong khi thi hành án gặp khó khăn. Số liệu của 15 ngân hàng cho thấy, hiện có 399 vụ việc thi hành án có khó khăn, tập trung tại Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Nghệ An…

Ông Nguyễn Thành Long - Chủ nhiệm Câu lạc bộ Pháp chế ngân hàng (Hiệp hội ngân hàng) cho hay, thời gian qua, do tác động tiêu cực của kinh tế trong và ngoài nước, nhiều khách hàng gặp khó khăn, số lượng án tín dụng ngân hàng, các bản án về tranh chấp hợp đồng tín dụng do Ngân hàng khởi kiện khách hàng nợ xấu và yêu cầu Cơ quan Thi hành án dân sự (THADS) các cấp thi hành ngày càng tăng nhanh.

Mặc dù Tổng cục THADS và các cơ quan có liên quan đã tích cực, quyết liệt, thực hiện nhiều biện pháp giúp đẩy mạnh công tác THADS các cấp, góp phần giúp các ngân hàng thu hồi sớm các khoản nợ tồn đọng, khai thông dòng vốn tín dụng, song thực tế tại các ngân hàng vẫn còn tồn tại nhiều vụ việc thi hành án bị trì hoãn trong thời gian dài, số lượng án tồn đọng còn nhiều, ảnh hưởng đến kết quả thu hồi nợ xấu của các ngân hàng.

Qua tổng hợp số liệu của 15 ngân hàng hội viên, đến nay có 399 vụ việc thi hành án có khó khăn, vướng mắc, trong đó tập trung vào các địa bàn lớn như Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Nghệ An...

Ông Long cho biết, một trong các nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên là các vướng mắc, bất cập quy định pháp luật liên quan tới công tác thi hành án khiến quá trình xử lý nợ xấu của các ngân hàng kéo dài, nhiều vụ việc tồn đọng nhiều năm chưa được xử lý.    

Theo Hiệp hội ngân hàng Việt Nam, trong 2 năm qua, Hiệp hội ngân hàng đã có nhiều văn bản kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét tháo gỡ. Theo đó, một số kiến nghị đã được Bộ Tư pháp và các Bộ ngành tiếp thu sửa đổi tại các văn bản Luật và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thời gian qua và tại các dự thảo văn bản đang được lấy ý kiến như dự thảo sửa đổi Nghị định 62/NĐ-CP...

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vướng mắc, bất cập của pháp luật, nhất là pháp luật thi hành án chưa được xem xét tháo gỡ, làm quá trình xử lý nợ xấu của các ngân hàng kéo dài, nhiều vụ việc tồn đọng nhiều năm chưa được xử lý.

Chia sẻ thêm lý do thi hành án tín dụng ngân hàng còn chậm, bà Tạ Thị Hồng Hoa, Phó Vụ trưởng Vụ 11 (Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao) cho biết, án liên quan đến tín dụng ngân hàng là án lớn, luôn chiếm tỉ lệ cao, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao rất quyết tâm để thi hành, nhưng do tài sản thế chấp, do bản án tuyên không rõ, dẫn đến khó thi hành, khó cưỡng chế, chưa có căn cứ để ra quyết định... Đây là những lý do khách quan dẫn đến việc khó thi hành của cơ quan THADS đối với các vụ việc tín dụng Ngân hàng.

Ngoài ra cũng có một số lỗi do chủ quan của cơ quan thi hành án như việc xác định bản án khó thi hành. Thực tế, quá trình kiểm sát đã phát hiện nhiều trường hợp vụ việc, bản án tuyên không rõ nhưng Cơ quan THADS không có văn bản hỏi Toà án hoặc có nhưng cách cách hỏi Tòa không rõ ý dẫn dến Toà án trả lời chung chung nên vẫn không thể thi hành án.

Ngược lại, có trường hợp, theo nội dung Bản án tuyên vẫn rõ, có thể thi hành nhưng cơ quan THADS khi nghiên cứu đã hiểu không đúng nên cho rằng khó thi hành.  

Để giải quyết các khó khăn, vướng mắc nêu trên và nâng cao hiệu quả THADS nói chung và THADS liên quan đến các ngân hàng nói riêng ông Long đề nghị cần xem xét sớm đề xuất sửa đổi Luật THADS và Nghị định 62, đặc biệt là các quy định về thời gian thực hiện thủ tục cưỡng chế thi hành án, thời hạn tối đa cơ quan thi hành án phải giao tài sản cho người mua trúng đấu giá, thủ tục đấu giá rút gọn, tạm ngưng thi hành án, ủy thác xử lý tài sản đảm bảo, xử lý các tài sản đặc thù như cổ phần, cổ phiếu, phần vốn góp...

Đối với các trường hợp một tài sản đảm bảo cho nhiều khoản vay hoặc một khoản vay được bảo đảm bằng nhiều tài sản thì Cơ quan thi hành án phải xử lý tất cả tài sản thế chấp để thu hồi các khoản vay của khách hàng mà không yêu cầu Ngân hàng xác định lại tỷ lệ, phạm vi bảo đảm của tài sản thế chấp.

Đối với các trường hợp khiếu nại về thi hành án, cần quy định cụ thể những trường hợp nào người có thẩm quyền khiếu nại sẽ ra quyết định tạm ngừng thi hành án, tạm dừng việc thực hiện quyết định, hành vi về thi hành án, nhằm tránh việc người phải thi hành án, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cố tình lợi dụng việc khiếu nại liên tục nhưng không có căn cứ để trì hoãn việc thi hành nghĩa vụ theo bản án, quyết định đã có hiệu lực của Tòa án.

Bà Nguyễn Thị Phương - Phó Chủ nhiệm CLB Pháp chế (Hiệp hội ngân hàng) cũng chỉ ra một số khó khăn, vướng mắc khác tại Nghị định số 62/2015/NĐ-CP và đề nghị có sự sửa đổi phù hợp thực tiễn.

Bà Hoa đề xuất, kiến nghị Bộ Tư pháp, NHNN tiếp tục quan tâm hơn, kịp thời chỉ đạo các nội dung còn vướng mắc, kịp thời tháo gỡ những khó khăn theo phản ánh của các đơn vị theo thẩm quyền (về cơ chế, về quy định pháp luật…), đa dạng hóa các phương pháp phối hợp để nâng cao hiệu quả của công tác thi hành án dân sự liên quan đến hoạt động tín dụng, ngân hàng.  

Các ngân hàng chưa sớm tăng lãi suất cho vay

Dù lãi suất huy động có xu hướng tăng, nhưng để kích cầu tăng trưởng tín dụng, các ngân hàng chưa sớm tăng lãi suất cho vay.

Có thể thấy, mặt bằng lãi suất chung hiện đang ở mức khá thấp, khoảng 6-8%/năm. Riêng với nhóm doanh nghiệp xuất nhập khẩu, một số ngân hàng như OCB áp dụng mức lãi suất chỉ từ 5,5%/năm.

Theo đó, khách hàng là doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) của OCB, hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, khi phát sinh giải ngân mới từ nay đến hết ngày 31/12/2024 sẽ được hưởng lãi suất chỉ từ 5,5%/năm với các khoản vay có kỳ hạn từ 3 tháng trở xuống và từ 6%/năm với khoản vay có kỳ hạn trên 3 tháng đến 6 tháng. Mức lãi suất này sẽ được cố định trong suốt thời gian vay.

Lãnh đạo cấp cao OCB cho biết, nhằm trợ lực cho các doanh nghiệp SME có điều kiện phát triển, mở rộng sản xuất, kinh doanh, OCB liên tục đưa ra nhiều chương trình cũng như sản phẩm phù hợp với từng đối tượng khách hàng. Theo chủ trương chung của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN), OCB điều chỉnh lãi suất huy động về mức hợp lý, trên cơ sở đó, hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn với mức lãi suất cạnh tranh.

Báo cáo của Tổng cục Thống kê cho biết, trong tháng 7/2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa ước đạt 69,72 tỷ USD, tăng 8,7% so với tháng trước và tăng 21,8% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 7 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 439,88 tỷ USD, tăng 17,1% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 15,7%, nhập khẩu tăng 18,5%. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 14,08 tỷ USD.

Với những kết quả tích cực của hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng và nền kinh tế nói chung trong 7 tháng đầu năm 2024, các ngân hàng kỳ vọng nhu cầu vốn sẽ tiếp tục gia tăng trong mùa kinh doanh cao điểm những tháng cuối năm. Ngành ngân hàng nhận định, đây là cơ hội để đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng nên nỗ lực giảm lãi vay.

Từ nay đến hết ngày 30/9, LPBank dành 1.000 tỷ đồng cho khách hàng vay mua nhà đất và nhà Dự án, với lãi suất chỉ từ 3,9%/năm, thời hạn tối đa tới 35 năm. Còn BVBank cho vay trả nợ trước hạn với lãi suất từ 3,49%/năm đối với vay nông nghiệp; từ 4,49%/năm vay sản xuất, kinh doanh; từ 5,49%/năm vay mua bất động sản, xây dựng sửa chữa nhà. Thời gian ân hạn gốc là 24 tháng.

Không riêng khối ngân hàng tư nhân, BIDV vừa dành gói tín dụng với nhiều ưu đãi cho các doanh nghiệp khi phát hành bảo lãnh thực hiện gói thầu vào các bệnh viện, cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, được ưu đãi lãi suất giảm tới 2% so với mức lãi vay thông thường.

Mặt bằng lãi suất cho vay không chỉ giảm đối với khách hàng doanh nghiệp, mà với cá nhân cũng được ngân hàng đưa ra nhiều ưu đãi ở giai đoạn đầu.

Đối với cá nhân, tiểu thương, hộ kinh doanh vay vốn để duy trì và phát triển hoạt động kinh doanh, BVBank cho vay với lãi suất từ 4,49%/năm, thời gian vay tối đa 25 năm, ân hạn gốc 24 tháng. Còn đối với vay mua bất động sản để tích lũy, BVBank cho vay từ 5,99%/năm, mức cho vay tối đa 85% giá trị tài sản đảm bảo, được lựa chọn ân hạn gốc đến 24 tháng hoặc phân kỳ trả nợ gốc linh hoạt nhằm giãn tối đa áp lực nợ.

Trước tình hình thị trường bất động sản kỳ vọng hồi phục, nhiều ngân hàng, trong đó có Eximbank cung cấp gói vay ưu đãi với lãi suất hấp dẫn và thủ tục đơn giản hơn. Với tỷ lệ cho vay đến 85% giá trị tài sản, khách hàng có thể dễ dàng tiếp cận nguồn vốn lớn để thực hiện ước mơ sở hữu nhà. Lãi suất ưu đãi chỉ từ 3,5%/năm, thời gian 40 năm và chính sách ân hạn gốc 7 năm đã giúp giảm đáng kể gánh nặng tài chính cho người mua nhà. Điều này đồng nghĩa với việc khách hàng có thể thoải mái trả nợ trong một thời gian dài, mà không bị áp lực tài chính quá lớn.

Còn tại Agribank, từ nay đến ngày 31/10, ngân hàng này dành 20.000 tỷ đồng cho khách hàng cá nhân vay trung, dài hạn để đầu tư hoạt động sản xuất, kinh doanh, lãi suất từ 6%/năm với khoản vay từ 12 tháng trở lên. Cụ thể, cá nhân vay vốn đầu tư hoạt động sản xuất, kinh doanh được vay lãi suất thấp hơn tối đa 1,5%/năm so với sàn lãi suất cho vay trung, dài hạn phục vụ sản xuất, kinh doanh theo quy định của ngân hàng này…

NHNN thông tin, trong nửa đầu năm nay, lãi suất đối với các khoản vay mới và cũ tiếp tục giảm. Đến cuối tháng 6/2024, lãi suất cho vay bình quân ở mức 8,3%/năm, giảm 0,96% so cuối năm 2023. Lãi suất tiền gửi bình quân ở mức 3,59%/năm, giảm 1,08%/năm so cuối năm 2023. Nhiều ngân hàng tiếp tục đưa ra các gói cho vay ưu đãi.

Mục tiêu trọng tâm những tháng cuối năm 2024 của NHNN là tập trung vốn hướng vào các lĩnh vực là động lực phát triển, bao gồm xuất khẩu - đầu tư - tiêu dùng. Đặc biệt, với Thông tư 12/2024/TT-NHNN cho phép tổ chức tín dụng cho vay các khoản dưới 100 triệu đồng không phải bắt buộc khách hàng cung cấp phương án sử dụng vốn khả thi. Cơ chế này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy sự tham gia của khối ngân hàng thương mại trong hoạt động cho vay tiêu dùng, đẩy lùi tín dụng đen. 

TP.HCM kiến nghị khẩn liên quan vướng mắc lãi suất vay bình quân trung, dài hạn

Triển khai Nghị định số 11/2024/NĐ-CP của Chính phủ, TP.HCM thấy có khó khăn, vướng mắc liên quan đến lãi suất cho vay bình quân trung hạn, dài hạn của 4 ngân hàng thương mại.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường vừa ký văn bản khẩn gửi Bộ tài chính và ngân hàng Nhà nước Việt Nam thông tin: qua quá trình triển khai Nghị định số 11/2024/NĐ-CP ngày 2/2/ 2024 của Chính phủ (quy định lãi vay, lợi nhuận hợp lý, phương thức thanh toán, quyết toán Dự án đầu tư theo hợp đồng BT; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn thuế thu nhập cá nhân trên địa bàn Thành phố), Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Chi nhánh TP.HCM nhận thấy có khó khăn, vướng mắc liên quan đến lãi suất cho vay bình quân trung hạn, dài hạn của  ngân hàng thương mại . 

Đó là lãi suất cho vay trên địa bàn Thành phố được các ngân hàng thương mại áp dụng khác nhau tùy thuộc vào loại sản phẩm, lĩnh vực vay vốn, đối tượng khách hàng vay vốn, kỳ hạn vay vốn...

Mặt khác, lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại trên địa bàn Thành phố được các đơn vị điều chỉnh liên tục, thường xuyên theo diễn biến thị trường và theo các chỉ đạo, điều hành của Ngân hàng Nhà nước. Các ngân hàng thương mại sẽ điều chỉnh và quy định mức lãi suất cho vay để phù hợp với nhu cầu vốn và khả năng tài chính của từng đơn vị. Việc điều chỉnh lãi suất cho vay trung hạn, dài hạn có thể được thực hiện thường xuyên, liên tục trong năm mà không có thời điểm cố định cụ thể.  

Trong khi đó, tại Nghị định số 11/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định lãi suất cho vay bình quân của 4 ngân hàng thương mại. Các ngân hàng này có hội sở tại Hà Nội nhưng có số lượng lớn chi nhánh tại TP.HCM gồm: Ngân hàng thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam, Ngân hàng thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam, Ngân hàng thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam.

Vì vậy UBND TP.HCM  đề  nghị Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có hướng dẫn cụ thể như: Cung cấp tên chi nhánh của 4 ngân hàng thương mại có các mức lãi suất cho vay bình quân trung hạn, dài hạn theo yêu cầu; Cách thức tính lãi suất cho vay bình quân, cụ thể tính các mức lãi suất cho vay áp dụng theo loại sản phẩm tín dụng nào, theo khách hàng vay vốn, kỳ hạn vay vốn (kỳ hạn vay vốn trung hạn từ trên 1 năm đến 5 năm, kỳ hạn vay vốn dài hạn từ trên 5 năm), lãi suất cho vay tính đến thời điểm nào (cuối tháng, quý...); Thời hạn tính mức lãi suất cho vay bình quân trung hạn, dài hạn, bình quân trong tháng báo cáo, trong quý báo cáo hoặc trong năm báo cáo ?  

UBND TP.HCM còn đề nghị Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có  hướng dẫn cụ thể biên độ tăng hoặc giảm lãi suất cho vay bình quân trung hạn, dài hạn trên thị trường tín dụng bao nhiêu % thì cần phải điều chỉnh trần lãi suất vốn vay sau thời gian xây dựng dự án BT. 

Nới lỏng chính sách để đẩy vốn vào nền kinh tế

Tín dụng có dấu hiệu giảm tốc, trong khi mặt bằng lãi suất đang tăng lên. Các chuyên gia khuyến nghị có thêm giải pháp hỗ trợ thanh khoản, nới lỏng chính sách tiền tệ để kích thích phục hồi nền kinh tế.

Sau 5 tháng liên tục tăng trưởng dương, tín dụng đã quay đầu tăng trưởng âm trở lại trong tháng 7/2024. Theo ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước, Chi nhánh TP.HCM, tín dụng tháng 7/2024 giảm chủ yếu là các khoản tín dụng ngắn hạn đến hạn và tín dụng ngoại tệ. Trong 4 tháng cuối năm, tín dụng sẽ tăng tích cực trở lại cùng đà phục hồi của nền kinh tế, nhất là hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Dù vậy, theo phản ánh của các doanh nghiệp, cầu thị trường vẫn đang ở mức thấp, cạnh tranh ngày càng gay gắt, trong khi mặt bằng lãi suất đang có xu hướng tăng, ảnh hưởng đến cầu vốn của các doanh nghiệp. 

Từ tháng 4/2024 đến nay, làn sóng tăng lãi suất huy động bắt đầu diễn ra và kéo dài. Riêng tháng 7/2024, có 20 ngân hàng tăng lãi suất huy động. Còn trong 3 tuần đầu tháng 8, thị trường cũng ghi nhận 13 ngân hàng tăng lãi suất huy động. Việc ngân hàng tăng lãi suất huy động là khó tránh trong bối cảnh tỷ giá chịu nhiều áp lực nửa đầu năm, cộng thêm thanh khoản hệ thống bớt dồi dào khi huy động tiền gửi chậm lại. Nửa đầu năm nay, tốc độ tăng huy động vốn chỉ bằng 1/4 tốc độ tăng trưởng tín dụng.

TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế cho rằng, lãi suất huy động tăng là điều khó tránh. Dù vậy, với nhà điều hành, việc giữ ổn định mặt bằng lãi suất cho vay ở mức thấp như hiện tại là điều hết sức quan trọng nếu muốn nền kinh tế phục hồi. 

Trong chỉ đạo mới đây, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu ngành ngân hàng phải có giải pháp đưa vốn vào sản xuất, kinh doanh. Thủ tướng cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thu hồi chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng từ tổ chức tín dụng không sử dụng hết và bổ sung cho các tổ chức tín dụng có khả năng tăng trưởng.

Theo Phó thống đốc NHNN Đào Minh Tú, tăng trưởng tín dụng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cầu đầu tư, cầu tiêu dùng, cầu tín dụng và các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, Dự án, để tháo gỡ những khó khăn về mặt pháp lý, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động. Ông Tú kỳ vọng, từ nay đến cuối năm, tín dụng sẽ tiếp tục cải thiện và cả năm sẽ tăng ở mức 15%.

PGS-TS. Nguyễn Hữu Huân (Trường đại học Kinh tế TP.HCM) cho rằng, sở dĩ tín dụng tháng 7 giảm tốc vì sức hấp thụ của nền kinh tế vẫn còn yếu, đặc biệt, thị trường bất động sản phục hồi chậm, ảnh hưởng lớn đến cầu tín dụng. Cũng theo chuyên gia này, lãi suất cho vay có khả năng sẽ nhích lên theo lãi suất huy động, điều này khiến nỗ lực tăng trưởng tín dụng càng khó khăn hơn.

Tính tới cuối tháng 6/2024, tín dụng tiêu dùng bất động sản mới chỉ tăng hơn 1%. Điều tích cực là Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Đất đai (sửa đổi) cùng có hiệu lực từ ngày 1/8, có thể giúp tâm lý thị trường tích cực hơn. Tất nhiên, muốn kích cầu tín dụng bất động sản, đặc biệt là cho vay mua nhà, lãi suất cho vay phải duy trì ở mức hợp lý.

Ngày 20/8 vừa qua, NHNN giảm lãi suất tín phiếu từ 4,25% xuống 4,2%. Đây là lần thứ hai, NHNN giảm lãi suất tín phiếu kể từ đầu tháng 8. Trước đó, hồi đầu tháng 8, NHNN cũng giảm 0,25% với lãi cho vay cầm cố giấy tờ có giá và lãi suất tín phiếu.

Theo các chuyên gia phân tích, động thái này cho thấy sự linh hoạt của NHNN trong bối cảnh khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất đã rõ ràng hơn, USD hạ nhiệt và áp lực lên VND giảm bớt. Áp lực tỷ giá giảm bớt cũng sẽ cho phép NHNN giữ chính sách tiền tệ ở trạng thái nới lỏng hơn để hỗ trợ cho tăng trưởng. Theo dự báo, lãi suất điều hành sẽ ở mức thấp trong các tháng tới.

Áp lực tỷ giá đã giảm đáng kể. So với đầu năm, giá USD bán ra tại Vietcombank chỉ còn tăng 2,7%. Giá USD trên thị trường tự do (bán ra) cũng chỉ còn 25.400 VND/USD so với mức trên 26.000 VND/USD hồi cuối tháng 6/2024.

Cùng với các động thái giảm lãi suất trên thị trường mở của NHNN, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng cũng giảm. Hiện lãi suất cho vay qua đêm trên thị trường liên ngân hàng chỉ còn 4,5%, sau một thời gian dài đứng ở mức sát 5%.

“Trong điều kiện kinh tế vĩ mô ghi nhận những dấu hiệu khả quan, cùng định hướng điều hành của NHNN, thanh khoản được kỳ vọng ổn định và dồi dào hơn, lãi suất liên ngân hàng có thể giảm trở lại”, Công ty chứng khoán Vietcombank (VCBS) nhận định.

Tương tự, chuyên gia phân tích Công ty Chứng khoán Phú Hưng cho rằng, NHNN đang tự tin trong vấn đề kiểm soát tỷ giá và sẵn sàng thực hiện các chính sách tiền tệ hỗ trợ nền kinh tế khi có cơ hội.

Sở hữu cổ phần vượt hạn mức: Cổ đông không được nhận cổ tức tiền mặt, không được tăng lượng cổ phiếu nắm giữ

Theo dự thảo quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), cổ đông, nhóm cổ đông có liên quan đang sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ chưa được nhận cổ tức bằng tiền mặt (nếu có) đối với số cổ phần nắm giữ vượt giới hạn cho đến khi đảm bảo tuân thủ.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư quy định việc ngân hàng thương mại có cổ đông, cổ đông và người có liên quan sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ quy định tại Điều 55 của Luật Các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 17/2017/QH14 xây dựng và thực hiện lộ trình để bảo đảm tuân thủ các quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15.

Luật Các Tổ chức tín dụng (TCTD) 2024 đã có thay đổi về tỷ lệ sở hữu cổ phần của một cổ đông, một cổ đông và người có liên quan, thay đổi cách xác định người có liên quan, sở hữu cổ phần gián tiếp.   

Dự thảo Thông tư quy định, ngân hàng thương mại phối hợp với cổ đông, cổ đông và người có liên quan sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ xây dựng và thực hiện lộ trình tuân thủ phù hợp với phương án cơ cấu lại hoặc được phê duyệt của cấp có thẩm quyền của cổ đông và người có liên quan để bảo đảm tuân thủ các quy định tại Luật Các TCTD.

Ngân hàng thương mại rà soát danh sách cổ đông, cổ đông và người có liên quan sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ. Thời điểm chốt số liệu để xác định danh sách là đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2024.

Ngân hàng thương mại phối hợp với cổ đông, cổ đông và người có liên quan sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ xây dựng lộ trình tuân thủ các quy định của Luật Các TCTD.

Lộ trình tuân thủ của ngân hàng thương mại phải có tối thiểu các nội dung: danh sách cổ đông, cổ đông và người có liên quan đang sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ; Biện pháp áp dụng (cổ đông giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần tại ngân hàng thương mại đó hoặc biện pháp khác) và các mốc thời gian thực hiện để tuân thủ các quy định của Luật Các TCTD; Cam kết của ngân hàng thương mại về việc phối hợp, đôn đốc cổ đông, nhóm cổ đông có liên quan sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ thực hiện việc khắc phục theo đúng lộ trình nêu trên.

Dự thảo cũng nêu rõ, ngân hàng thương mại gửi lộ trình tuân thủ trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu chính đến Ngân hàng Nhà nước (qua Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng), cổ đông, cổ đông và người có liên quan đang sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ trong thời hạn 120 ngày kể từ ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành.

Trường hợp để đảm bảo an toàn hoạt động của ngân hàng thương mại, Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng yêu cầu ngân hàng thương mại chỉnh sửa, hoàn thiện lộ trình tuân thủ. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, ngân hàng thương mại phải chỉnh sửa, hoàn thiện và gửi lộ trình tuân thủ đến NHNN (qua Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng), cổ đông, cổ đông và người có liên quan sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ.

Việc quy định thời gian xây dựng, thời hạn xây dựng trên theo cơ quan soạn thảo nhằm tạo điều kiện cho NHTM thực hiện. Nội dung này quy định tương tự Thông tư số 16/2024/TT-NHNN

Theo dự thảo, NHTM và tổ chức, cá nhân liên quan tại lộ trình tuân thủ có trách nhiệm thực hiện lộ trình tuân thủ đã gửi NHNN.

Trong thời gian thực hiện lộ trình tuân thủ, trường hợp cần thiết, ngân hàng thương mại phối hợp với các tổ chức, cá nhân liên quan điều chỉnh biện pháp áp dụng và lộ trình thực hiện nhưng phải đảm bảo thời hạn lộ trình tuân thủ. Ngân hàng thương mại gửi lộ trình tuân thủ được điều chỉnh trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu chính đến NHNN (qua Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng), cổ đông, cổ đông và người có liên quan sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ liên quan đến lộ trình tuân thủ.

Cổ đông, cổ đông và người có liên quan tại NHTM sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ không được tăng số lượng cổ phiếu nắm giữ tại ngân hàng dưới mọi hình thức cho đến khi đảm bảo tuân thủ giới hạn sở hữu cổ phần theo quy định, trừ trường hợp nhận cổ phiếu thưởng hoặc cổ tức bằng cổ phiếu.

Kể từ ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành, TCTD không được cấp tín dụng hoặc cấp tín dụng mới (trong trường hợp đã cấp tín dụng) cho cổ đông, cổ đông trong nhóm cổ đông có liên quan đang sở hữu cổ phần vượt giới hạn hoặc người có liên quan của các cổ đông đó.

Cổ đông, nhóm cổ đông có liên quan đang sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ chưa được nhận cổ tức bằng tiền mặt (nếu có) đối với số cổ phần nắm giữ vượt giới hạn cho đến khi đảm bảo tuân thủ giới hạn sở hữu cổ phần theo quy định.

Trường hợp NHTM, cổ đông, cổ đông và người có liên quan không thực hiện đúng theo lộ trình tuân thủ, tùy theo tính chất, mức độ, NHNN xem xét, áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.

Biện pháp trên nhằm hạn chế việc cổ đông gia tăng số lượng cổ phiếu nắm giữ gây khó khăn hơn trong việc tuân thủ lộ trình.

Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất tín phiếu lần thứ hai trong tháng, lãi suất thị trường tiếp tục tăng

Trong phiên giao dịch 20/08, trên thị trường mở, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã giảm lãi suất trúng thầu tín phiếu từ 4,25%/năm trong phiên trước đó xuống còn 4,2%/năm. Đây là lần thứ hai NHNN giảm lãi suất tín phiếu kể từ đầu tháng 8/2024.

Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất cũng tiếp tục hạ nhiệt. Ngày 20/08, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng VND giảm 0,01 – 0,09 điểm phần trăm ở tất cả các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống so với phiên đầu tuần; cụ thể: lãi suất qua đêm là 4,50%; 1 tuần là 4,60%; 2 tháng là 4,70% và 1 tháng là 4,76%.  

Theo các chuyên gia phân tích, tỷ giá được kiểm soát sẽ giúp NHNN thuận lợi hơn trong thực hiện các chính sách tiền tệ hỗ trợ nền kinh tế, đặc biệt là giảm lãi suất.

Tỷ giá hạ nhiệt đã làm giảm bớt áp lực cho lãi suất. Sáng nay, tỷ giá trung tâm được NHNN công bố ở mức 24.246 VND/USD, giảm nhẹ 5 đồng/USD so với hôm qua. Tỷ giá trên thị trường tăng giảm trái chiều. Cụ thể, giá USD bán ra tại Vietcombank, VietinBank tăng khoảng 10-20 đồng/USD, dao động ở mức 25.082 -25.100 đồng/USD. Giá USD bán ra tại BIDV lại BIDV giảm 17 đồng USD, bán ra ở mức 25.080 đồng/USD. Agribank giữ nguyên tỷ giá, USD bán ra ở mức 25.080 đồng/USD.

So với đầu năm, giá USD bán ra tại Vietcombank chỉ còn tăng 2,7%. Tỷ giá đã hạ nhiệt đáng kể trong hơn một tháng qua. Giá USD trên thị trường tự do hôm qua cũng chỉ còn 25.420 đồng/USD (bán ra). Trước đó, hồi cuối tháng 6/2024, giá USD trên thị trường tự do có lúc đã vượt 26.000 đồng/USD.   

Mặc dù lãi suất liên ngân hàng và tỷ giá hạ nhiệt song lãi suất huy động trên thị trường 1 vẫn tăng. Hôm nay, thị trường ghi nhận thêm DongA Bank tăng lãi suất huy động. Đây là lần thứ hai ngân hàng này tăng lãi suất trong tháng. Trước đó, Sacombank và VietBank cũng đã có 2 lần tăng lãi suất trong tháng 8. Như vậy, từ đầu tháng 8 tới nay đã có 13 ngân hàng tăng lãi suất huy động và 3 ngân hàng giảm lãi suất huy động. Trong tháng 7/2024, thị trường ghi nhận 20 ngân hàng tăng lãi suất huy dodogj.  

Theo các chuyên gia phân tích VIS Rating, chất lượng tài sản nhiều ngân hàng nhỏ suy giảm. Một số ngân hàng nhỏ dễ bị tổn thương hơn trước rủi ro thanh khoản do tăng nguồn vốn thị trường ngắn hạn trong bối cảnh tăng trưởng tiền gửi thấp.

Các ngân hàng nhỏ suy giảm chất lượng tài sản rõ rệt. Cụ thể, một số ngân hàng như NCB, BAC A Bank, Saigonbank... ghi nhận tỷ lệ nợ có vấn đề (NPL) hình thành mới cao hơn so với các ngân hàng khác, chủ yếu từ phân khúc bán lẻ và SME

Trong số các ngân hàng nhỏ, ABBank và Viet Capital Bank gặp khó khăn trong việc tăng trưởng tiền gửi do cạnh tranh huy động ngày càng gay gắt và phải tăng sử dụng nguồn vay liên ngân hàng ngắn hạn để hỗ trợ tăng trưởng cho vay. Trong khi đó, tài sản thanh khoản chiếm 21% tổng tài sản ngành, không thay đổi so với quý trước.

“Chúng tôi lưu ý tài sản thanh khoản của các ngân hàng nhỏ đã giảm 6% trong 6 tháng đầu năm 2024, trái ngược với mức tăng 5% của ngành. Vì vậy, chúng tôi cho rằng các ngân hàng nhỏ này sẽ dễ bị tổn thương hơn trước rủi ro thanh khoản”, báo cáo của VIS Rating cảnh báo. 

Các ngân hàng nhỏ đối mặt với nhiều vấn đề về nợ xấu và thanh khoản

Chất lượng tài sản của các ngân hàng nhỏ đang suy giảm và đang đứng trước tình trạng dễ bị tổn thương hơn trước.

Mặc dù rủi ro tài sản và khả năng sinh lời toàn ngành nhìn chung vẫn ổn định, song chất lượng tài sản của các ngân hàng nhỏ đang suy giảm rõ rệt.

Theo các chuyên gia phân tích VIS Rating, trong 6 tháng đầu năm 2024, tỷ lệ nợ có vấn đề của ngành vẫn giữ ổn định so với quý trước ở mức 2,2%. Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản bình quân (ROAA) của các ngân hàng tăng nhẹ lên 1,6% từ mức 1,5% trong năm 2023, nhờ tăng trưởng tín dụng doanh nghiệp mạnh mẽ hơn và biên lãi ròng (NIM) cao hơn.

Dù vậy, chất lượng tài sản nhiều ngân hàng nhỏ suy giảm. Một số ngân hàng nhỏ dễ bị tổn thương hơn trước rủi ro thanh khoản do tăng nguồn vốn thị trường ngắn hạn trong bối cảnh tăng trưởng tiền gửi thấp.

Các ngân hàng nhỏ suy giảm chất lượng tài sản rõ rệt. Cụ thể, một số ngân hàng như NCB, BAC A Bank, Saigonbank... ghi nhận tỷ lệ nợ có vấn đề (NPL) hình thành mới cao hơn so với các ngân hàng khác, chủ yếu từ phân khúc bán lẻ và SME.

Trong số các ngân hàng quốc doanh, tỷ lệ nợ có vấn đề của VietinBank và BIDV tăng lên do lĩnh vực liên quan đến xây dựng và bất động sản. Một số ngân hàng lớn khác như VPBank hay MB đã giảm nợ có vấn đề bằng cách sử dụng dự phòng để xử lý trái phiếu VAMC hoặc giảm nợ có vấn đề từ khách hàng lớn. Tỷ lệ nợ xấu hình thành mới của TPBank duy trì ở mức thấp nhờ vào việc thắt chặt điều kiện cho vay đối với các khoản vay tiêu dùng mới.  

“Quy mô vốn của hầu hết các ngân hàng suy giảm trong 6 tháng đầu năm 2024. Tỷ lệ vốn chủ sở hữu chung hữu hình toàn ngành giảm 0,3 điểm cơ bản so với quý trước, do một số ngân hàng lớn (ví dụ: VPB, MBB, ACB, TCB) trả cổ tức tiền mặt cho cổ đông. Chúng tôi kỳ vọng quy mô vốn của các ngân hàng sẽ tiếp tục ở mức thấp trong nửa còn lại của năm 2024 do kế hoạch huy động vốn cổ phần mới hạn chế”, chuyên gia phân tích VIS Rating nhận định.

Tính tới cuối quý II/2024, tỷ lệ cho vay trên tiền gửi (LDR) toàn ngành tăng, các ngân hàng nhỏ có mức tăng trưởng tiền gửi thấp và phải bù đắp bằng tăng nguồn vốn thị trường ngắn hạn. Tỷ lệ tiền gửi CASA của ngành giữ ổn định ở mức 20% tổng dư nợ cho vay.

Trong số các ngân hàng nhỏ, ABBank và Viet Capital Bank gặp khó khăn trong việc tăng trưởng tiền gửi do cạnh tranh huy động ngày càng gay gắt và phải tăng sử dụng nguồn vay liên ngân hàng ngắn hạn để hỗ trợ tăng trưởng cho vay. Trong khi đó, tài sản thanh khoản chiếm 21% tổng tài sản ngành, không thay đổi so với quý trước.

“Chúng tôi lưu ý tài sản thanh khoản của các ngân hàng nhỏ đã giảm 6% trong 6 tháng đầu năm 2024, trái ngược với mức tăng 5% của ngành. Vì vậy, chúng tôi cho rằng các ngân hàng nhỏ này sẽ dễ bị tổn thương hơn trước rủi ro thanh khoản”, báo cáo của VIS Rating cảnh báo.

Ngân hàng ồ ạt chia cổ tức trong tháng 8/2024

Các ngân hàng ồ ạt chia cổ tức trong tháng 8/2024 bằng cổ phiếu để tăng vốn điều lệ, nâng cao năng lực tài chính, sức cạnh tranh như kế hoạch đã trình cổ đông thông qua tại đại hội.

SeABank đã có Nghị quyết thông qua ngày đăng ký cuối cùng thực hiện quyền nhận cổ tức bằng cổ phiếu và nhận cổ phiếu phát hành để tăng vốn từ nguồn vốn chủ sở hữu năm 2024 là ngày 26/8/2024. Cụ thể, SeABank sẽ phát hành 329 triệu cổ phiếu để trả cổ tức cho cổ đông, tương ứng tỷ lệ phát hành là 13,18%.

Đồng thời, ngân hàng phát hành thêm 10,3 triệu cổ phiếu để tăng vốn từ nguồn vốn chủ sở hữu, tương ứng tỷ lệ 0,4127%. Theo đó, tổng tỷ lệ phát hành của hai phương án trên là 13,6%.

Còn OCB thông báo 30/8 là ngày đăng ký cuối cùng để chốt danh sách cổ đông hưởng quyền nhận cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 20% (cổ đông sở hữu 5 cổ phiếu tại ngày chốt quyền sẽ được nhận thêm 1 cổ phiếu mới).

Theo đó, OCB sẽ phát hành gần 411 triệu cổ phiếu để trả cổ tức cho cổ đông. Nguồn phát hành là lợi nhuận sau thuế chưa phân phối lũy kế đến cuối năm 2023. Sau khi phát hành, vốn điều lệ của OCB dự kiến sẽ lên gần 24.658 tỷ đồng.

Tại MSB cũng đã chốt 29/8/2024 là ngày đăng ký cuối cùng để hưởng quyền nhận cổ tức năm 2023 bằng cổ phiếu với tỷ lệ 30%. Cụ thể, MSB sẽ tăng vốn theo hình thức phát hành cổ phiếu để trả cổ tức từ nguồn lợi nhuận để lại tính theo báo cáo tài chính kiểm toán tại 31/12/2023 sau khi trích các quỹ theo luật định.

Tỷ lệ phát hành là 30% trên tổng số cổ phần đang lưu hành (người sở hữu 100 cổ phiếu được nhận 30 cổ phiếu), tương đương phát hành thêm 600 triệu cổ phiếu. Với tỷ lệ này, MSB trở thành ngân hàng có mức trả cổ tức cao nhất trong năm nay. Sau khi tăng vốn, tổng số lượng cổ phiếu lưu hành sẽ là 2,6 tỷ cổ phiếu, tương ứng với vốn điều lệ mới đạt 26.000 tỷ đồng.

Tương tự, VIB cũng đã thông báo ngày đăng ký cuối cùng để chốt danh sách cổ đông hưởng quyền nhận cổ phiếu thưởng là 23/8/2024. Theo đó, VIB sẽ phát hành thêm gần 431,3 triệu cổ phiếu thưởng cho cổ đông từ nguồn vốn chủ sở hữu, tương ứng tỷ lệ 17% (cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu nhận thêm 17 cổ phiếu mới).

Tổng giá trị phát hành theo mệnh giá là 4.312,6 tỷ đồng, nguồn phát hành là quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối tại tính đến cuối năm 2023. Sau đợt phát hành trên, vốn điều lệ của VIB dự kiến sẽ tăng thêm gần 4.313 tỷ đồng.

Trước đó, nhiều ngân hàng khác như: ACB, Nam A Bank, HDBank... cũng đã chốt danh sách cổ đông chia cổ tức bằng tiền mặt và cổ phiếu ở mức cao trên dưới 25%.

Cụ thể, Nam A Bank chốt danh sách cổ đông trong ngày 12/7 vừa qua thực hiện phát hành cổ phiếu để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu. Theo đó, Nam A Bank sẽ phát hành cổ phiếu để chia cổ tức với tỷ lệ 25%, vốn điều lệ sẽ tăng thêm 2.654 tỷ đồng. Nguồn phát hành là lợi nhuận chưa phân phối năm 2023 (sau khi đã trích các quỹ) và lợi nhuận chưa phân phối từ các năm trước.

Đối với ESOP, Nam A Bank dự kiến sẽ phát hành 50 triệu cổ phiếu, vốn điều lệ tăng thêm 500 tỷ đồng. Đối tượng phát hành là cán bộ nhân viên của ngân hàng, giá chào bán dự kiến là 10.000 đồng/cổ phiếu.

Còn tại HDBank, sau khi chốt danh sách cổ đông vào ngày 15/7 để trả cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ 10%, Ngân hàng này đang triển khai kế hoạch chia cổ tức bằng cổ phiếu theo nghị quyết được Đại hội đồng cổ đông thông qua với tỷ lệ 20%.

Theo đó, cổ đông có tên trong danh sách tại ngày đăng ký cuối cùng sẽ nhận cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ phân phối 100:20 (sở hữu 100 cổ phiếu sẽ nhận được 20 cổ phiếu mới). Thời điểm chốt danh sách cổ đông sẽ được công bố sau khi có chấp thuận của các cơ quan chức năng, dự kiến vào quý III/2024.

Sau khi phát hành cổ phiếu trả cổ tức, vốn điều lệ HDBank sẽ tăng thêm tối đa 5.825 tỷ đồng lên hơn 35.900 tỷ đồng. Qua đó giúp HDBank tiếp tục nằm trong nhóm các ngân hàng có vốn điều lệ lớn nhất hệ thống, các chỉ tiêu an toàn được đảm bảo và hiệu quả hoạt động cao.

SHB cũng đang triển khai kế hoạch trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 11%, dự kiến nâng vốn điều lệ lên 40.658 tỷ đồng. Ngân hàng cũng đang hoàn thiện hồ sơ trình cơ quan quản lý, thực hiện các thủ tục chuẩn bị triển khai phát hành trả cổ tức 2023 bằng cổ phiếu tỷ lệ 11% trong quý III/2024.

Trước đó, SHB đã chốt danh sách cổ đông vào ngày 19/7 để trả cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ 5%. Với gần 3,7 tỷ cổ phiếu đang lưu hành, SHB đã chi hơn 1.800 tỷ đồng để trả cổ tức tiền mặt cho cổ đông.