Các chuyên gia y tế cảnh báo, với sự hiếu động của trẻ em và tâm lý bận rộn của người lớn trong những ngày lễ, các tai nạn bỏng có thể xảy ra bất ngờ và gây hậu quả nghiêm trọng.

Khi bị bỏng, việc sơ cứu kịp thời đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tổn thương và tránh biến chứng.

Vào dịp Tết, trẻ em thường nghỉ học dài ngày và có nhiều thời gian vui chơi, nhưng cũng dễ gặp phải tai nạn bỏng do thiếu sự giám sát của người lớn.

Bác sỹ Phạm Quang Khải, Khoa Phẫu thuật Thận Tiết niệu - Nam học, Bệnh viện E (Hà Nội) cho biết, nguyên nhân chủ yếu gây bỏng cho trẻ là do tiếp xúc với chất lỏng nóng như nước sôi từ các nồi canh, cháo, bình thủy, hay dầu mỡ đang chiên xào.

Một nguyên nhân khác cũng rất phổ biến là bỏng lửa từ xăng, cồn, gas, hoặc bếp than củi. Bên cạnh đó, tai nạn bỏng ở trẻ em cũng có thể do nghịch pháo nổ.

Trong ba tháng cuối năm 2024, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã tiếp nhận 21 trường hợp bỏng do pháo nổ, trong đó hơn 50% là trẻ em. Nhiều thanh thiếu niên học cách chế tạo pháo tự chế từ mạng xã hội, dẫn đến các vụ bỏng nặng, gây tổn thương nghiêm trọng, thậm chí tàn tật vĩnh viễn.

Đối với người lớn, các tai nạn bỏng thường xảy ra trong quá trình nấu nướng, do sơ suất trong việc sử dụng các thiết bị điện hoặc khi chế biến thức ăn nóng. Bỏng nước sôi, bỏng dầu mỡ nóng, và các tai nạn cháy nổ do điện là những nguyên nhân chủ yếu gây bỏng cho người lớn.

Theo các bác sỹ, các khu vực dễ xảy ra tai nạn bỏng cho trẻ em là nhà bếp, nơi diễn ra các hoạt động nấu nướng và chuẩn bị tiệc Tết. Trẻ em thường xuyên chơi đùa xung quanh bếp, điều này rất dễ dẫn đến các tai nạn bỏng, đặc biệt khi trẻ không có ý thức bảo vệ bản thân.

Một nghiên cứu của các chuyên gia tại Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, khoảng 70% trường hợp bỏng ở trẻ em là do các chất lỏng nóng như nước sôi từ đồ ăn, còn lại là bỏng do tiếp xúc với lửa, dầu mỡ, hay các thiết bị gia dụng như nồi cơm điện, bếp ga.

Tai nạn bỏng có thể gây tổn thương nghiêm trọng tới sức khỏe, thậm chí là tính mạng của nạn nhân nếu không được điều trị kịp thời. Đặc biệt đối với trẻ em, bỏng có thể dẫn đến các vết sẹo vĩnh viễn, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý của trẻ.

Nhiều trường hợp bị bỏng nặng do nghịch pháo nổ, xăng, hay các chất dễ cháy khác, gây ra các chấn thương nặng như mất tay, chân, mù mắt, hoặc tổn thương nội tạng.

Với người lớn, bỏng nước sôi, bỏng dầu mỡ hay bỏng do sử dụng các thiết bị điện tử cũng có thể gây ra các vết thương nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và cần điều trị dài hạn.

Để phòng tránh các tai nạn bỏng trong dịp Tết, các bác sỹ khuyến cáo các gia đình cần đặc biệt chú ý đến việc giám sát trẻ em, đặc biệt là trong khu vực nhà bếp, nơi nấu nướng, và không để trẻ tự do tiếp xúc với các thiết bị điện, pháo nổ, hay các chất dễ gây bỏng. Bên cạnh đó, cha mẹ cần giáo dục trẻ về các nguy cơ tai nạn và hướng dẫn cách tự bảo vệ bản thân, không nghịch pháo nổ hay tiếp xúc với đồ vật nóng.

Đối với người lớn, trong quá trình nấu nướng, các bà nội trợ nên thận trọng khi sử dụng dầu mỡ nóng, tránh để gần các vật dụng dễ bắt lửa như khăn bếp, giấy. Đồng thời, cần kiểm tra các thiết bị điện như bếp điện, lò nướng, nồi chiên, bàn là trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn.

Khi bị bỏng, việc sơ cứu kịp thời đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tổn thương và tránh biến chứng. Bác sỹ đã hướng dẫn cách sơ cứu khi bị bỏng như sau:

Trước hết, cần tách nạn nhân khỏi tác nhân gây bỏng: Đưa nạn nhân ra khỏi nguồn nhiệt (nước sôi, lửa, dầu mỡ, v.v.) ngay lập tức.

Làm mát vết bỏng: Với vết bỏng nhẹ, nên để vùng da bị bỏng dưới vòi nước mát trong ít nhất 20 phút để giảm nhiệt độ da và làm dịu vết bỏng.

Sử dụng vật liệu vô trùng: Sau khi làm mát, có thể dùng khăn sạch hoặc gạc y tế vô trùng để nhẹ nhàng thấm bớt nước.

Tránh tự điều trị tại nhà: Đối với vết bỏng nặng, không nên tự ý điều trị, mà cần đưa nạn nhân đến cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.

Không bôi thuốc hay thoa các vật liệu lạ: Tuyệt đối không thoa mỡ trăn, nước mắm, lá cây, hay bất kỳ loại thuốc không rõ nguồn gốc lên vết bỏng, vì điều này có thể gây nhiễm trùng và làm tình trạng bỏng nghiêm trọng hơn.

Tết Nguyên đán là thời điểm vui vẻ nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn bỏng. Để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, các bậc phụ huynh cần chú ý giám sát trẻ em.

Đặc biệt, khi chúng chơi gần khu vực bếp núc hay tiếp xúc với các vật dụng nguy hiểm như pháo nổ, đồ ăn nóng, thiết bị điện. Ngoài ra, mọi người cần nắm vững các nguyên tắc sơ cứu khi bị bỏng để giảm thiểu tổn thương và tránh những biến chứng nguy hiểm.