Sự kiện nhằm tôn vinh các nhà báo, cơ quan báo chí đã có những đóng góp tích cực trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng, thúc đẩy chính sách y tế công cộng và lan tỏa thông điệp về sức khỏe bền vững tới người dân.

Các phóng viên đạt giải chụp ảnh lưu niệm tại Tòa nhà Liên hợp quốc.

Phát biểu tại buổi Lễ, TS. Angela Pratt, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam nhấn mạnh vai trò quan trọng của truyền thông trong việc cải thiện sức khỏe cộng đồng.

Bà gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các phóng viên, biên tập viên đã đồng hành cùng WHO và các tổ chức y tế trong suốt hành trình nâng cao hiểu biết của người dân về bệnh không lây nhiễm (NCDs), đặc biệt là tác động tiêu cực của nước giải khát có đường đến sức khỏe.

Buổi lễ diễn ra trong bối cảnh đặc biệt khi chỉ chưa đầy một tuần trước đó, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó lần đầu tiên áp dụng thuế đối với nước giải khát có đường.

WHO đánh giá đây là một bước ngoặt quan trọng trong việc phòng, chống các bệnh không lây nhiễm, đưa Việt Nam gia nhập nhóm hơn 110 quốc gia và vùng lãnh thổ sử dụng chính sách thuế để kiểm soát tiêu dùng các sản phẩm không lành mạnh.

Theo TS. Angela Pratt, chính sách thuế này sẽ tạo ra tác động lớn tới hành vi tiêu dùng, đặc biệt ở nhóm trẻ em và thanh thiếu niên, những người dễ bị ảnh hưởng bởi giá cả và thường xuyên sử dụng đồ uống có đường. Bà cho rằng, đây là tiền đề quan trọng để xây dựng một thế hệ tương lai khỏe mạnh hơn.

“Các nhà báo là đối tác chiến lược trong công cuộc cải thiện sức khỏe cộng đồng. Bằng những bài viết sâu sắc, chính xác và dễ tiếp cận, các bạn đã đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông tin y tế tới người dân và các nhà hoạch định chính sách,” bà Pratt chia sẻ.

Về lý do WHO chú trọng đến các chính sách thuế và luật pháp trong phòng chống bệnh không lây nhiễm, TS. Angela Pratt khẳng định, bởi vì chính sách và luật pháp là những công cụ có ảnh hưởng sâu rộng và lâu dài nhất tới hành vi, lối sống và sức khỏe của toàn dân.

Đại diện WHO cũng trích dẫn lời Tổng Bí thư Tô Lâm nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2: “Bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân không chỉ là nhiệm vụ của ngành y tế mà còn là trách nhiệm của mỗi người dân, của toàn hệ thống chính trị và toàn xã hội”.

TS. Angela Pratt, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam phát biểu tại buổi lễ.

Bên cạnh sự ghi nhận với các cơ quan báo chí, bà Đinh Thị Thu Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) và bác sỹ Nguyễn Thị An, Giám đốc Quốc gia HealthBridge Việt Nam cũng đã chia sẻ thêm về các thành tựu đáng kể của Việt Nam trong phòng, chống bệnh không lây nhiễm, đồng thời khẳng định truyền thông chính là lực lượng đồng hành không thể thiếu trong cuộc chiến dài hơi này.

Theo bác sỹ An, để nâng cao hiệu quả phòng chống bệnh không lây nhiễm tại Việt Nam, tổ chức HealthBridge Việt Nam sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các cơ quan truyền thông và các đối tác trong và ngoài nước để hỗ trợ Chính phủ Việt Nam thực hiện các ưu tiên y tế như cấm thuốc lá điện tử, tăng cường cảnh báo sức khỏe, thực hiện môi trường không khói thuốc và vận động các chính sách tăng thuế với sản phẩm không lành mạnh.

Bên lề sự kiện, bác sỹ Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam cũng chia sẻ rằng, việc chăm sóc sức khỏe người dân không chỉ dừng lại ở khám và chữa bệnh mà còn cần bao gồm cả yếu tố dinh dưỡng, vệ sinh, thể chất, môi trường sống lành mạnh.

Chính vì vậy, vai trò của truyền thông ngày càng trở nên thiết yếu trong việc phổ biến thông tin, dẫn dắt thay đổi hành vi và tạo ra sự đồng thuận xã hội cho các chính sách y tế công.

Hiện tại, Việt Nam đang phải đối mặt với mô hình bệnh tật kép, trong đó các bệnh không lây nhiễm đang gia tăng nhanh chóng và có xu hướng trẻ hóa. Theo các báo cáo mới nhất, 84% số ca tử vong tại Việt Nam là do bệnh không lây nhiễm.

Bệnh tim mạch và ung thư chiếm tỷ lệ tử vong cao nhất, lần lượt là 31% và 19%. Đáng lo ngại, 40% số ca tử vong vì bệnh không lây nhiễm xảy ra khi bệnh nhân chưa đến 70 tuổi.

Trong vòng 10 năm từ 2012 đến 2021, tỷ lệ người trong độ tuổi 36-69 mắc bệnh đái tháo đường đã tăng thêm 1,7%. Nhiều trường hợp nhồi máu cơ tim phải cấp cứu khi người bệnh mới ngoài 30 tuổi, thậm chí có ca dưới 30 tuổi, bệnh tim mạch hiện là nguyên nhân tử vong hàng đầu, vượt cả ung thư, và đang có dấu hiệu trẻ hóa rõ rệt.

Các chuyên gia cũng cảnh báo về sự gia tăng đáng kể của các bệnh lý chuyển hóa, đặc biệt là bệnh động mạch chủ và động mạch vành (tăng từ 15% đến 20%) do lối sống hiện đại như ít vận động, ăn uống nhiều chất béo, căng thẳng kéo dài. Đây là những vấn đề thường thấy ở giới trẻ ngày nay.

Hệ quả là hệ thống y tế đang phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn. Riêng tại Hà Nội, năm 2023, Quỹ Bảo hiểm Y tế đã chi khoảng 1.000 tỷ đồng để điều trị bệnh không lây nhiễm, chưa kể đến chi phí điều trị cá nhân và các ca chưa được chẩn đoán chính thức.

Lễ trao giải báo chí “Truyền thông về phòng, chống bệnh không lây nhiễm” không chỉ là lời tri ân dành cho các nhà báo đã và đang tích cực đồng hành cùng ngành Y tế, mà còn là minh chứng cho sức mạnh của truyền thông trong thay đổi hành vi và góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Ban tổ chức trao giải Ba cho các tác giả.

Sự kiện một lần nữa khẳng định rằng truyền thông, khi được định hướng đúng đắn, chính là một trong những nhân tố quan trọng để xây dựng một Việt Nam khỏe mạnh, an toàn và phát triển bền vững.

Báo Tài chính - Đầu tư, cơ quan báo chí thuộc Bộ Tài chính, đạt giải Nhì với tác phẩm “Nước giải khát có đường: Thách thức sức khỏe cộng đồng của thế kỷ 21” của tác giả Dương Ngân.

Bài viết đã phản ánh toàn diện mối liên hệ giữa tiêu thụ nước giải khát có đường với gia tăng bệnh không lây nhiễm, từ đó nhấn mạnh tính cấp thiết của các chính sách kiểm soát tiêu dùng. Ban tổ chức đánh giá cao tính thời sự, chất lượng nội dung và cách tiếp cận dễ hiểu nhưng vẫn đầy sức nặng của bài viết.

Tác phẩm này không chỉ cung cấp dữ liệu xác thực và đáng tin cậy, mà còn phân tích rõ những hệ lụy kinh tế - xã hội của bệnh không lây nhiễm đối với quốc gia. Đặc biệt, bài viết góp phần làm rõ vai trò của chính sách thuế và vai trò truyền thông trong việc định hình hành vi tiêu dùng của người dân.

Một giải khác cũng được Ban tổ chức trao cho Báo Tài chính- Đầu tư là giải Cây bút vì cộng đồng của tác giả Trịnh Tuấn Hải.

Ngoài các giải của Báo Tài chính- Đầu tư; Ban tổ chức trao giải Nhất cho Báo Dân trí và 3 giải Ba cho Báo Nhân dân, Báo Sức khỏe đời sống và Tạp chí Người đưa tin.

Các giải khác như Cống hiến, Dấu ấn... được trao cho một số cơ quan báo chí khác như Kinh tế đô thị, Vnexpress, Tiền Phong, Dân trí, VOV2, Công an Nhân dân, Tuổi trẻ Thủ đô, Vietnam Plus, Thanh niên, Văn hóa, Lao động...