Vừa qua, lãnh đạo Bộ Y tế và Bộ Công an đã tổ chức cuộc họp nhằm thảo luận về việc tăng mức chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm an toàn thực phẩm, đồng thời rà soát và nâng cao hiệu quả phối hợp giữa hai Bộ trong công tác này.

Cuộc họp được tổ chức nhằm thực hiện Thông báo số 20/TB-VPCP ngày 15/1/2025 của Văn phòng Chính phủ giao Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Công an và các Bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu và báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc tăng mức chế tài xử phạt đối với các vi phạm về an toàn thực phẩm. Công việc này cần hoàn thành trong quý I/2025.

Việc tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm không chỉ giúp cơ sở kinh doanh tránh bị xử phạt, mà còn là trách nhiệm đối với người tiêu dùng và xã hội.

Tại buổi làm việc, TS. Trần Việt Nga, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm đã báo cáo về sự phối hợp giữa Bộ Y tế và Bộ Công an trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm.

Cục An toàn thực phẩm khẳng định, thời gian qua, hai Bộ đã hợp tác chặt chẽ trong việc trao đổi thông tin, tài liệu, văn bản pháp lý và chỉ đạo xử lý các vụ vi phạm an toàn thực phẩm.

Cùng với đó, hai Bộ đã thường xuyên cập nhật chính sách mới và đánh giá các đối tượng, địa bàn trọng điểm, cũng như các phương thức, thủ đoạn vi phạm trong sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm. Điều này đã giúp hai Bộ phối hợp hiệu quả trong việc xử lý các vụ vi phạm nghiêm trọng về an toàn thực phẩm.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long và Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đã nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng mức chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm an toàn thực phẩm.

Hai Thứ trưởng đồng ý rằng, việc sửa đổi các văn bản pháp quy hiện hành như Luật An toàn thực phẩm, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ, và các quy định trong Luật Hình sự là rất quan trọng để tăng cường hiệu quả xử lý và răn đe các hành vi vi phạm.

Các đại biểu tham gia cuộc họp cũng đề xuất những giải pháp cụ thể để không chỉ xử lý vi phạm mà còn tạo ra một môi trường pháp lý mạnh mẽ hơn, giúp người tiêu dùng yên tâm hơn khi sử dụng thực phẩm. Bên cạnh việc tăng mức phạt, các đại biểu nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp thực thi chi tiết và khả thi.

Cũng về xử phạt vi phạm an toàn thực phẩm, trước đó Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP. Hà Nội tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với Dự thảo Nghị quyết của HĐND Thành phố về mức phạt đối với các hành vi vi phạm an toàn thực phẩm.

Theo Phó giám đốc Sở Y tế Hà Nội, ông Vũ Cao Cương, Sở đã đề xuất tăng mức phạt đối với các hành vi vi phạm an toàn thực phẩm trên địa bàn thành phố lên gấp đôi so với mức phạt quy định trong các nghị định hiện hành, nhằm tạo ra một sức răn đe mạnh mẽ đối với các tổ chức, cá nhân tham gia vào sản xuất và kinh doanh thực phẩm.

Đề xuất này nhận được sự đồng thuận cao từ các đại biểu và chuyên gia trong ngành, bởi nó không chỉ giúp nâng cao ý thức trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân mà còn bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đảm bảo chất lượng thực phẩm và tạo dựng niềm tin trong cộng đồng.

Mặc dù việc nâng mức xử phạt là cần thiết, nhiều ý kiến cũng nhấn mạnh rằng cần có các biện pháp thực thi chi tiết và cụ thể để việc tăng mức phạt trở nên hiệu quả.

Cần phải có phụ lục hướng dẫn rõ ràng và chi tiết để các cơ quan chức năng có thể áp dụng các mức phạt một cách hợp lý, đặc biệt là đối với các cơ sở kinh doanh thực phẩm đường phố.

Ngoài ra, cần phân chia mức phạt cho từng hành vi vi phạm cụ thể, tránh áp dụng mức phạt đồng loạt cho mọi trường hợp. Một số hành vi vi phạm có tính chất ít nghiêm trọng nhưng lại bị xử phạt quá nặng, điều này có thể dẫn đến tiêu cực và ảnh hưởng đến quá trình thực thi pháp luật.

Một yếu tố quan trọng không thể thiếu trong công tác bảo đảm an toàn thực phẩm là sự tham gia của cộng đồng trong việc giám sát và phát hiện hành vi vi phạm.

Các hình thức khuyến khích cộng đồng tham gia giám sát, như khen thưởng cho cá nhân phát hiện hành vi vi phạm, hoặc thông qua đường dây nóng báo cáo hành vi vi phạm tới cơ quan chức năng, sẽ giúp tạo ra một môi trường giám sát hiệu quả và minh bạch hơn.

Theo Nghị định số 115/2018/NĐ-CP của Chính phủ, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, các hành vi vi phạm trong kinh doanh dịch vụ ăn uống, đặc biệt là đối với các cơ sở chế biến suất ăn sẵn, bếp ăn tập thể, nhà hàng, cửa hàng ăn uống… sẽ bị xử lý nghiêm khắc.

Những hành vi vi phạm phổ biến thường gặp bao gồm: sử dụng thiết bị, dụng cụ không đảm bảo vệ sinh để chế biến và bảo quản thực phẩm, không tuân thủ quy trình vệ sinh trong chế biến, sử dụng nguồn nước không đảm bảo chất lượng và không thực hiện các biện pháp ngăn ngừa nhiễm chéo giữa thực phẩm sống và thực phẩm đã chế biến.

Các hành vi vi phạm như bày bán, chứa đựng thực phẩm trên thiết bị, dụng cụ không bảo đảm vệ sinh sẽ bị phạt từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng.

Các cơ sở cũng sẽ bị phạt nếu không có đủ dụng cụ chế biến, bảo quản thực phẩm tươi sống và thực phẩm đã chế biến riêng biệt, hoặc để côn trùng, động vật gây hại xâm nhập vào nơi chế biến.

Những cơ sở không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định về chế độ kiểm thực ba bước hay lưu mẫu thức ăn cũng sẽ bị xử phạt. Mức phạt dao động từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng tùy vào mức độ vi phạm.

Cũng theo quy định, các cơ sở không thực hiện đúng các quy định về vận chuyển và bảo quản thực phẩm, hoặc không có khu vực rửa tay, nhà vệ sinh cũng sẽ bị phạt với mức tương tự.

Đặc biệt nghiêm trọng, các cơ sở sử dụng người trực tiếp chế biến thực phẩm mà không có giấy xác nhận tập huấn về kiến thức an toàn thực phẩm sẽ phải chịu mức phạt từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng.

Các hành vi nghiêm trọng hơn, như sử dụng nước không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật để chế biến thực phẩm hay không thực hiện thu gom, xử lý chất thải, rác thải trong khu vực chế biến, có thể bị xử phạt từ 7.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Những cơ sở sử dụng người chế biến thức ăn mắc các bệnh truyền nhiễm như tả, lỵ, thương hàn, viêm gan A, E, hay lao phổi sẽ bị xử phạt từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng. Đây là mức phạt cao nhất dành cho hành vi này, nhằm bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng khỏi nguy cơ bị lây nhiễm qua thực phẩm.

Ngoài việc phạt tiền, các cơ sở vi phạm còn có thể bị đình chỉ hoạt động sản xuất, chế biến hoặc cung cấp thực phẩm từ 1 đến 3 tháng, đặc biệt đối với những vi phạm liên quan đến việc sử dụng nhân viên mắc bệnh truyền nhiễm hoặc không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Điều quan trọng, các mức phạt trong Nghị định này đều có sự phân biệt rõ ràng giữa cá nhân và tổ chức. Đối với tổ chức, mức phạt sẽ gấp đôi mức phạt đối với cá nhân.

Điều này đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp, nhà hàng, quán ăn và các tổ chức kinh doanh thực phẩm có thể phải chịu mức phạt rất lớn nếu để xảy ra vi phạm.

Mức phạt tiền tối đa đối với cá nhân vi phạm là 100.000.000 đồng và đối với tổ chức là 200.000.000 đồng. Tuy nhiên, trong trường hợp mức phạt này vẫn còn thấp hơn 7 lần giá trị thực phẩm vi phạm, mức phạt tối đa sẽ được áp dụng theo 7 lần giá trị thực phẩm vi phạm.

Các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống cần chú ý đến việc tuân thủ các quy định về chế biến và bảo quản thực phẩm, đảm bảo vệ sinh an toàn trong suốt quá trình phục vụ khách hàng.

Đặc biệt, việc sử dụng nhân viên có kiến thức an toàn thực phẩm, thực hiện kiểm thực ba bước, và duy trì môi trường sạch sẽ là những yếu tố quyết định giúp các cơ sở tránh bị xử phạt và đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng.

Việc tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm không chỉ giúp cơ sở kinh doanh tránh bị xử phạt, mà còn là trách nhiệm đối với người tiêu dùng và xã hội. Do đó, mỗi cơ sở cần tích cực tìm hiểu và thực hiện đúng các quy định để hoạt động bền vững và đảm bảo an toàn cho sức khỏe cộng đồng.

Việc xử phạt nghiêm khắc các vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm là cần thiết để nâng cao ý thức của các cơ sở kinh doanh và bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng.

Các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống cần đặc biệt chú ý tuân thủ các quy định về vệ sinh thực phẩm, kiểm thực ba bước và các quy trình chế biến an toàn để tránh những hậu quả nghiêm trọng từ các vi phạm này.