Tình yêu biến 1% cơ hội thành sự sống

Trong y học, đã có nhiều ca con hiến gan cho cha mẹ, hay cha mẹ hiến gan cho con, như những mối dây huyết thống nối dài sự sống. Ngược lại, số ca vợ, chồng hiến gan cho nhau chỉ đếm trên đầu ngón tay. Ca ghép của chị Dương Thị Mến (28 tuổi, Hải Phòng) là một trong những trường hợp hiếm hoi như thế.

Trong y học, 1% cơ hội cũng vô cùng quý giá, nhưng để biến cơ hội ấy thành sự sống, cần có tình yêu, sự hy sinh và niềm tin không bao giờ bỏ cuộc.

Là một bác sỹ trẻ thường ngày khoác áo blouse trắng cứu người, bỗng một ngày chị Mến trở thành bệnh nhân, đối mặt căn bệnh hiểm nghèo xơ gan mất bù, chức năng gan giảm nghiêm trọng và được chẩn đoán tiên lượng xấu với cơ hội sống mong manh.

Trước ngã rẽ sinh tử, chồng chị - anh Tô Quang Hậu (33 tuổi) tình nguyện đi xét nghiệm. Bất chấp những rủi ro có thể xảy ra, anh chỉ nói một câu khiến tất cả lặng đi: “Nếu không thể cho em trọn vẹn hạnh phúc, tôi sẽ cho em một phần cơ thể, một phần cuộc đời tôi.”

Ca mổ được ekip bác sỹ, chuyên gia y tế hàng đầu Vinmec thực hiện bằng kỹ thuật cắt gan nội soi kết hợp nhuộm huỳnh quang ICG hiện đại, giúp giảm thiểu biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục. Nhờ tình yêu của người chồng, cùng chuyên môn vững vàng của đội ngũ bác sỹ Vinmec, cơ hội sống của chị Mến được nối dài, tiếp tục đồng hành cùng anh Hậu trên chặng đường đời phía trước.

Khác với ca bệnh của chị Mến, chị Hoàng Thị Thu Hiền (44 tuổi, Hà Nội) nhập viện trong tình trạng nguy kịch, hôn mê gan, xuất huyết tiêu hóa, sự sống chỉ còn tính từng giờ. Bệnh nền chồng chất - Wilson, xơ gan, nhiều lần sảy thai - khiến cánh cửa điều trị gần như khép lại.

Trong giây phút sinh tử, anh Nguyễn Thế Hạnh, chồng chị lựa chọn con đường duy nhất là hiến gan cứu vợ dù bác sỹ nói “chị Hiền chỉ còn 1% cơ hội sống”. Ca ghép diễn ra đúng ngày sinh nhật của anh Hạnh.

Ca ghép được các bác sỹ Vinmec triển khai theo quy chuẩn quốc tế, từ sàng lọc tương thích, đánh giá chức năng gan người hiến, phẫu thuật cắt gan nội soi hỗ trợ ICG, đến chăm sóc hậu phẫu đặc biệt trong phòng hồi sức tích cực ghép gan (ICU gan mật). Nhờ đó, nguy cơ biến chứng được giảm tối đa, chị Hiền nhanh chóng qua cơn nguy kịch và đang hồi sức tích cực.

PGS-TS.Lê Văn Thành Phó tổng Giám đốc chuyên môn Khối Ngoại, Hệ thống Y tế Vinmec, chia sẻ, trong y học, 1% cơ hội cũng vô cùng quý giá, nhưng để biến cơ hội ấy thành sự sống, cần có tình yêu, sự hy sinh và niềm tin không bao giờ bỏ cuộc.

Hai ca ghép hiếm gặp - hai người chồng hiến gan cứu vợ - vừa là thành công về y học, vừa là minh chứng cho giá trị thiêng liêng của tình yêu vợ chồng. Nếu huyết thống gắn kết cha mẹ và con cái, thì tình yêu chính là sợi dây vô hình, bền chặt không kém. Lá gan được trao đi không chỉ hồi sinh sự sống, mà còn thắp lên niềm tin và hy vọng cho cả một đại gia đình.

Theo số liệu từ Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, Vinmec hiện là một trong 8 cơ sở y tế và là đơn vị tư nhân duy nhất trên cả nước đủ năng lực thực hiện ghép gan.

Việc liên tiếp thực hiện thành công hai ca ghép hiếm gặp trong tháng 8/2025 không chỉ củng cố vị thế hàng đầu mà còn khẳng định năng lực chuyên môn vượt trội của Vinmec trên bản đồ y học Việt Nam và quốc tế. Thành tựu này cũng cho thấy Vinmec đã trở thành địa chỉ y tế uy tín, nơi tình yêu và y học cùng hòa nhịp để viết tiếp những câu chuyện kỳ diệu về sự sống.

Đột biến gene di truyền khiến 3 chị em ruột cùng mắc ung thư

Nỗi lo của chị Thu thành sự thật khi bác sỹ chẩn đoán mắc ung thư vú di truyền, gia đình có 3 chị em gái thì hai chị lần lượt bị ung thư vú và ung thư buồng trứng.

Chị gái đầu của chị Thu (43 tuổi, Sóc Trăng) bị ung thư vú năm 2016, ba năm sau, chị kế phát hiện ung thư buồng trứng. Mang nỗi lo gia đình có gen ung thư, gần 6 năm qua, chị Thu kiên trì khám sức khỏe tổng quát tầm soát bệnh, mừng thầm vì kết quả bình thường.

Cách đây bốn tháng, chị Thu suy sụp khi cầm kết quả chụp nhũ ảnh chẩn đoán u vú phải nghi ác tính, nguy cơ trở thành người thứ 3 trong gia đình bị ung thư. Chồng mất vì tai nạn, hai con còn nhỏ, gần bốn năm qua chị vừa là mẹ vừa là trụ cột. “Nhà vốn neo người, hai chị gái bệnh nặng điều trị tốn kém, tôi ước mình không rơi vào hoàn cảnh này”, chị Thu cho hay.

Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, sau khi thăm khám và sinh thiết, xác định mắc ung thư vú giai đoạn 0 các tế bào ung thư được tìm thấy trong lớp niêm mạc của ống tuyến vú, chưa lan ra ngoài ống tuyến vú hoặc tiểu thùy vào mô vú xung quanh. ThS.BS.CKI Huỳnh Bá Tấn, khoa Ngoại Vú - Đầu Mặt Cổ cho biết, chị Thu phát hiện giai đoạn sớm, có khả năng điều trị khỏi bệnh rất cao.

Với tiền sử gia đình có hai chị gái mắc ung thư, bác sỹ Tấn chỉ định xét nghiệm tìm đột biến gen. Tuy nhiên, lo lắng trước nguy cơ, chị Thu quyết định phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú phải trước.

Mười ngày sau ca mổ, kết quả xét nghiệm cho thấy chị Thu mang đột biến gen BRCA2. Bác sỹ Tấn cho biết, yếu tố di truyền chiếm tỷ lệ 5-10% trong số các trường hợp ung thư vú. Nguyên nhân chủ yếu do đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2.

Gen BRCA có nhiệm vụ tạo ra các protein sửa chữa DNA bị hư hỏng. Khi các gen này đột biến, các DNA bị hỏng không được sửa chữa, có thể dẫn đến ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư tuyến tụy, ung thư tuyến tiền liệt…

Theo Viện Ung thư Quốc gia Mỹ (NCI), nữ giới có đột biến gene BRCA1, nguy cơ mắc ung thư vú từ 55-72%; nếu có đột biến BRCA2, nguy cơ mắc ung thư vú từ 45-69%.

Để giảm nguy cơ tái phát và ung thư buồng trứng, vài tháng sau đó, chị Thu quay lại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM phẫu thuật kép: cắt bỏ vú trái và phẫu thuật nội soi cắt hai buồng trứng. Theo bác sỹ Huỳnh Bá Tấn, việc loại bỏ buồng trứng giúp ngăn chặn nguồn hormone nuôi tế bào ung thư, song chức năng buồng trứng sẽ mất vĩnh viễn. Với chị Thu, đã có đủ con, chỉ định y khoa này không ảnh hưởng đến cuộc sống.

“Phẫu thuật đoạn nhũ phòng ngừa ở phụ nữ mang đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2 có thể làm giảm 95% nguy cơ phát triển ung thư vú, giảm 48% nguy cơ tử vong do ung thư vú ở người mang đột biến gen BRCA1-2; giảm tỷ lệ tái phát tại chỗ tại vùng, di căn xa ở bệnh nhân dưới 35 tuổi; cải thiện tỷ lệ sống ở nhóm 18-49 tuổi, giai đoạn I-II, thụ thể ER âm tính”, bác sỹ Tấn chia sẻ.

Theo bác sỹ Tấn, không phải thành viên nào trong gia đình có đột biến gen BRCA cũng mắc các loại ung thư này. Có thể có đột biến gen nhưng thuộc nhóm phần trăm không mắc ung thư vú hoặc các tế bào ung thư chưa bộc phát, hoặc chỉ một vài thành viên trong gia đình mang đột biến gen BRCA. Phụ nữ mang đột biến gen BRCA bị ung thư vú thường chọn phẫu thuật cắt bỏ vú đối bên để phòng nguy cơ ung thư bên ngực còn lại.

Ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trên toàn thế giới. Nguyên nhân đến từ nhiều yếu tố, khoảng 5-10% do đột biến gen di truyền, 15-20% mang tính chất gia đình và 70-80% ngẫu nhiên đến từ các yếu tố: lối sống, môi trường, hoặc đột biến gen.

Bệnh nhân ung thư vú phát hiện giai đoạn sớm có thể kiểm soát, điều trị khỏi và có thể giữ lại bầu ngực. Bác sĩ Bá Tấn khuyên phụ nữ từ 40 tuổi nên khám tầm soát ung thư vú hàng năm.

Phụ nữ thuộc nhóm có nguy cơ ung thư vú cao (tiền sử gia đình, đột biến gen BRCA…) nên khám ở tuổi sớm hơn (trước 40 tuổi). Trong gia đình có mẹ bị ung thư vú, con gái nên đi tầm soát ung thư sớm trước 10 tuổi so với độ tuổi mẹ phát hiện ung thư.

Có nên đắp lá cho trẻ viêm xương?

K.L, cô bé 8 tuổi đến từ một huyện miền núi của tỉnh Phú Thọ, là một trường hợp y học đặc biệt và đầy nghị lực. Từ khi mới 19 tháng tuổi, em đã phải chịu đựng căn bệnh viêm xương vùng cẳng chân trái. Dấu hiệu đầu tiên là vùng chân sưng tấy. Ban đầu, gia đình em điều trị bằng cách dân gian đắp lá. Tuy nhiên, phương pháp này không mang lại hiệu quả, vùng da sau đó bị hoại tử, lộ xương ra ngoài qua vết rò viêm.

Gia đình đưa L đến một bệnh viện tuyến trung ương, nơi em trải qua ba lần phẫu thuật nạo viêm. Hậu quả, xương chày của em bị khuyết một đoạn dài, chỉ còn lại xương mác – là xương nhỏ - vốn không đủ khả năng chịu lực để nâng đỡ cơ thể. Từ 2 tuổi đến 6 tuổi, L gần như chỉ có thể lê lết trong nhà, thỉnh thoảng cố gắng chống chân xuống đất khiến xương còn lại bị cong vẹo, biến dạng, chân ngắn lại rõ rệt.

TS.BS. Vũ Trung Trực, Phó trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt, Tạo hình và Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, phương án điều trị kinh điển cho các trường hợp khuyết xương là ghép xương không có mạch máu nuôi lấy từ các vùng khác trên cơ thể.

Kỹ thuật này chỉ phù hợp cho các trường hợp vùng khuyết nhỏ, với các khuyết xương lớn tỉ lệ thất bại thường cao do hoại tử xương hoặc tiêu xương dẫn đến không liền xương.

Khi đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, các bác sỹ đã hội chẩn liên khoa cùng chuyên ngành Chấn thương chỉnh hình và quyết định phẫu thuật phức tạp là chuyển vạt xương mác cùng bên có mạch máu nuôi, đồng thời chỉnh trục chi để chân có thể thẳng và kéo dài tối đa phần cẳng chân.

Lúc đó bệnh nhi chưa được 6 tuổi nên cả xương và mạch máu đều rất nhỏ, các bác sỹ phải sử dụng kỹ thuật vi phẫu bóc tách tỉ mỉ để tránh tổn thương các cấu trúc thần kinh và mạch máu quan trọng, ca mổ kéo dài 5 giờ đồng hồ với sự phối hợp của nhiều chuyên khoa.

Cũng nhờ có mạch nuôi nên phần xương chuyển sang đã sống và liền xương rất tốt. Sau 2 năm kể từ ca mổ chuyển xương, điều kỳ diệu đã xảy ra: phần xương mác nhỏ bé trước kia đã tự phì đại, phát triển đủ lớn để chịu được trọng lượng cơ thể. L đã có thể đi lại bình thường, xương liền tốt, và các bác sỹ đã có thể tháo bỏ nẹp vít cố định.

Cùng ngày tại khoa Phẫu thuật Hàm mặt, Tạo hình và Thẩm mỹ, các bác sỹ tiếp tục thực hiện một ca phẫu thuật tương tự cho một bé gái 5 tuổi cũng bị tổn thương vùng xương chày do chấn thương.

“Sau khi bó bột tại bệnh viện tuyến tỉnh điều trị gãy xương do tai nạn, gia đình tiếp tục điều trị bằng cách khoét lỗ trên bột và đắp lá. Hậu quả, xương không thể liền, dẫn đến viêm mạn tính, phải mổ nạo viêm và mất đoạn xương chày. Các bác sỹ đã phối hợp giữa chuyên ngành tạo hình và chấn thương chỉnh hình để phẫu thuật: chuyển xương mác có mạch máu nuôi thay thế phần xương chày đã bị mất”, Tiến sỹ Trực cho biết thêm.

Trong các trường hợp gãy xương hay viêm xương ở trẻ nhỏ, điều quan trọng nhất là đưa trẻ đến cơ sở y tế có chuyên môn để được khám và điều trị bài bản. Việc khoét bột hoặc đắp lá theo cách dân gian có thể khiến xương không liền được, dẫn đến biến chứng nặng nề, thậm chí ảnh hưởng đến cả khả năng đi lại của trẻ sau này.